- •Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі т.Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық Университеті
- •Кедендік сараптама
- •1. Сараптама негізі және оның маңызы
- •Ғылыми-тәжірибелік зерттеудің жеке түрі болып саналатын сараптама
- •1.2. Сараптаманың сыныпталуы
- •Тауар сараптамасының негізгі элементтері
- •Кедендік бақылау жүйесіндегі сараптама
- •2.1. Сараптаушы қызметінің пайда болу және даму тарихы
- •2.2. Кедендік зертхана қызметінің халықаралық тәжірибесі
- •2.3. Сараптама қызметінің құқықтық негізгі қызметі және мазмұны
- •3. Кеден сараптамасының құралы және объектісі оның жүзеге асырылу негізі
- •3.1. Кеден сараптамасының құралы және объектісі
- •3.2. Сараптама нәтижелерінің қателіктерінің қайнар көздері
- •3.3. Тауар номенклатурасы сэқ- маманданған сараптаманы тиімді жүргізудің негізі
- •4. Тауардың тұтынушылық қасиеттері және олардың сапалық көрсеткіштері
- •4.1. Тағайындау – тауарлар сапасының нақтыдаушы қасиеттерінің бірі
- •Тауарлардың сенімділігі: ұзақ мерзімділігі, бас тартпаушылық, жөндеуге жарамдылығы және сақталуы
- •4.3. Тауарлардың эргономикалық және гигиеналық қасиеттері
- •4.4. Тауарлардың психологиялық және эстетикалық қасиеттері
- •5. Сараптамалық зерттеу әдістері
- •5.1. Кедендік сараптаманың жіктелуі
- •Сараптамалардың негізгі сыныптары
- •Криминалистикалық сараптамалар :
- •2. Трассологиялық сараптама:
- •5.3. Сараптамалардың негізгі түрлерінің мәні
- •ЕврАзЭс сэқ тн бойынша зерттеу объектілері мен жабдықтарының негізгі түрлері
- •5.4. Сараптамалардың методологиясы (жалпы, жеке)
- •6. Кедендік сараптаманың технологиясы
- •6.1. Сараптамалық зерттеу технологиясының ұғымы
- •6.2. Геммологиялық сараптаманың технологиялық циклі
- •6.3. Кеден сараптамасын жүргізудің технологиялық кестесі
- •6.4. Кеден рәсімдерінің бұзушылық түрлері мен кезеңдері
- •6.5. Тауарлардың кейбір топтарын зерттеу кезінде шешілетін мәселелер
- •Тауарлардың кейбір топтарын зерттеу кезінде анықтауға жататын мәселелер
- •Мұнай өнімдері, жанар-жағар май және жеңіл тұтанатын заттар.
- •3.Бағалы металдар, қорытпалар және олардан жасалған бұйымдар:
- •4. Полимерлік материалдар және олардан жасалған бұйымдар:
- •6. Алкогольдік сусындар:
- •7. Сарапшы қызметінің негізгі бағыттары
- •7.1. Сарапшы және оның құзреті, сарапшының жеке қасиеттері
- •7.2. Сарапшының білімі мен арнайы білімдері
- •7.3. Кеден сарапшыларының іс жүргізу құқықтары мен міндеттері
- •8. Кедендік сараптаманы ұйымдастыру
- •8.1. Орталық кедендік зертхана (окз)
- •8.2. Аумақтық кедендік зертханалар : тапсырмалары мен қызметтері
- •8.3. Окз, акз жұмыстарының тиімділігі
- •9. Кедендік сараптама жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер
- •9.1. Тауарларды зерттеу бойынша негізгі түсініктер мен терминдер
- •Тмд сртс күн тәртібіндегі 38-отырысының 8-мәселесі бойынша Қырғыз тарапының ескертуі (оговорка)
- •Тмд сртс күн тәртібіндегі 38-отырысының 8-мәселесі бойынша Грузия кі ескертуі (оговорка)
- •9.3. Кедендік сараптама туралы қазақстан республикасының кеден кодексі
- •9.4. Тауарлардың үлгілері мен сынамаларын алу ережелері және кедендік сараптама жүргізу бұйрығы Қазақстан Республикасының Кедендік Бақылау Агенттігі
- •Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алудың ережелері
- •1. Жалпы ережелер
- •2. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу кезінде қатысатын тұлғалар
- •3. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алуды жүргізу орны
- •4. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу процедурасы
- •Қорытынды ережелер
- •Қазақстан Кедендік Бақылау Агенттігі
- •Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу
- •9.5. Техникалық қауіпсіздіктің инструкциясы және кедендік сараптама жүргізу ережесі Кедендік зертханаларда кедендік сараптамалар жүргізу ережелері
- •1. Ортақ түсінігі
- •2. Сараптама түрлері
- •3.Сараптама жүргізу орны
- •4. Сараптама жүргізілу уақыты
- •5. Сараптамаға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері
- •6. Сараптаушы қорытындысы
- •Қорытынды жағдайы
- •Кедендік сараптамаға нұсқау
- •Кедендік сараптама жүргізу туралы қабылдама
- •Қазақстан Республикасының кедендік бақылау ұйымы
- •Сарапшының қорытындысы
- •Журнал кедендік сараптама жүргізуге нұсқаулар мен қабылдамаларды тіркеуі
- •Инструкциясы
- •1. Ортақ түсінігі
- •4. Химиялық реактивтермен жұмыс жасау
- •6. Ұшқыш өрт қауіпі бар заттар
- •9.6. Қазақстан Республикасының кедендік бақылау ұйымының орталық кедендік зертханасының жағдайы
- •1.Ортақ жағдайы
- •4.Окз құқықтары
- •Окз меншігі
- •Окз қызметін ұйымдастыру
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Мазмұны
- •5. Сараптаушы зерттеу әдістері.......................................................................45
- •6. Кедендік сараптама технологиясы.............................................................53
- •7. Сараптаушы қызметінің негізгі бағыты.................................................60
- •8. Кедендік сараптаманы ұйымдастыру.......................................................65
- •050063, Алматы қ-сы, Сайын көшесі, 81
1.2. Сараптаманың сыныпталуы
Ғылыми-тәжірибелік білім немесе ғылыми сала және қоғамдық тәжірибе жүзінде сараптаманы жүйелеу іске асады. Осындай белгісіне сай мынадай сараптама түрлері нақтыдалады: әскери, саясат, қоғам, техникалық, тауар, экологиялық , қылмыстық, медициналық, мәдениет, экономикалық және т.б. білімнің әрбір саласыз, өзінің теоретикалық базасы бар өзінің жеке арнайы методикалық, техникалық және ғылыми-құқықтық әдістері болады. Сараптама құрылғысы және оның субьектілері әр түрлі ерекшелігі болады.
Сотсыз сараптама сот ұйымдастыруға байланыссыз әдістемеге жатпайтын формада жүзеге асады. Әділет орнату жолында жүргізілмейді, оның нәтижелері қылмыстық іс қозғауға септігін тигізуі мүмкін. Бұл жағдайда сотсыз сараптама материалдары жұмыс материалдарына басқа құжат ретінде қосылады.
Зерттеу құрылғысына қатысты сараптаманы сыныптау:
қатысушы сараптаушылар санымен (жеке, топтық);
арнайы білім пайдалану сипатымен (жалпы);
жүргізу ретімен (алғашқы, кейінгі);
жүргізудің жалғасымдылығымен (біріншілі, екіншілі).
Әр түрлі сараптамалардың бір-бірімен айыру белгісіы соның нәтижесінде сараптаушы қызметі, сараптаушы зерттеу қырылғысы болып табылады, демек сараптама жүргізу нәтижесінде анықтауға тиісті жағдайлар.
Жеке дара сараптама жалғыз сараптаушы арқылы іске асады. Комиссиялы сараптама мынадай нақты белгілергі ие:
бір мамандыққа жататын бірнеше сараптаушы арқылы жүзеге асады (мамандар);
оны өндіру егер зерттеу көлемі мол болса, немесе аса қиын немесе жұмысқа қатысты сараптама маңызы.
Бірқалыпты сараптама оны ұйымдастыру кезінде пайдаланылған білімнің бірқалыптылығымен ерекшелінеді. Комиссиялы сараптама әр түрлі салада қызмет істейтін мамандар және ғылыми білімнің әр түрлі салаларында бір жағдайды анықтау қажеттілігі туындаған кезде.
Қосымша сараптама негізгі сараптамадан кейін іске асырылады. Оның жүргізу себебі ретінде сараптаманы тағайындаған тұлғаның, толық емес қорытынды немесе нақтыдалған қорытындысымен сараптаушының, сонымен қатар жаңа сұрақтар туындаған кезде, алдында жүргізілген сараптамаға қатысты. Қосымша сараптама тек қана екінші, үшінші және санақ бойынша т.б Сараптама қорытындысынң нақтыдығы оның баяндау қателігінде болуы мүмкін және оны түсіндіру арқылы түзетілуі мүмкін.
Сараптаушы қорытындысын түсіндіру – сараптаушы таңдаған әдіс бойынша мағынасы ашылатын көрсеткіш; ол пайдаланылған ғылыми-техникалық құрылғылар, анықталған белгілер; сараптаушының белгілерді бағалау схемалары және ооардың байланысы; жеке терминдер мен анықтамалар.
Қорытынды толық емес, егер сараптаушы кейбір қойылған сұрақтарға жауап бермесе, өлшеуін азайтса, барлық актілерді зерттемеме көрсетілген толықсыздық, тапсырма көлемін азайту кезінде сараптаушының қорытындысында күмән келтірмейді.
Қайталама сараптама дәл сол обьектілерді зерттейді, егер алғашқы сараптаушы қорытындысы нақты болмаса немесе оның дұрыстығы күмән келтірсе. Қайталама сараптама кезінде сараптаушы алдында алғашында пайдалынлған әдістердің ғылыми дәлелділігін қойылуы мүмкін. Қосымша сараптау кезіндеу алғашқы сараптама қорытындысымен келіспеу туралы себебін көрсету керек.