
- •Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі т.Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық Университеті
- •Кедендік сараптама
- •1. Сараптама негізі және оның маңызы
- •Ғылыми-тәжірибелік зерттеудің жеке түрі болып саналатын сараптама
- •1.2. Сараптаманың сыныпталуы
- •Тауар сараптамасының негізгі элементтері
- •Кедендік бақылау жүйесіндегі сараптама
- •2.1. Сараптаушы қызметінің пайда болу және даму тарихы
- •2.2. Кедендік зертхана қызметінің халықаралық тәжірибесі
- •2.3. Сараптама қызметінің құқықтық негізгі қызметі және мазмұны
- •3. Кеден сараптамасының құралы және объектісі оның жүзеге асырылу негізі
- •3.1. Кеден сараптамасының құралы және объектісі
- •3.2. Сараптама нәтижелерінің қателіктерінің қайнар көздері
- •3.3. Тауар номенклатурасы сэқ- маманданған сараптаманы тиімді жүргізудің негізі
- •4. Тауардың тұтынушылық қасиеттері және олардың сапалық көрсеткіштері
- •4.1. Тағайындау – тауарлар сапасының нақтыдаушы қасиеттерінің бірі
- •Тауарлардың сенімділігі: ұзақ мерзімділігі, бас тартпаушылық, жөндеуге жарамдылығы және сақталуы
- •4.3. Тауарлардың эргономикалық және гигиеналық қасиеттері
- •4.4. Тауарлардың психологиялық және эстетикалық қасиеттері
- •5. Сараптамалық зерттеу әдістері
- •5.1. Кедендік сараптаманың жіктелуі
- •Сараптамалардың негізгі сыныптары
- •Криминалистикалық сараптамалар :
- •2. Трассологиялық сараптама:
- •5.3. Сараптамалардың негізгі түрлерінің мәні
- •ЕврАзЭс сэқ тн бойынша зерттеу объектілері мен жабдықтарының негізгі түрлері
- •5.4. Сараптамалардың методологиясы (жалпы, жеке)
- •6. Кедендік сараптаманың технологиясы
- •6.1. Сараптамалық зерттеу технологиясының ұғымы
- •6.2. Геммологиялық сараптаманың технологиялық циклі
- •6.3. Кеден сараптамасын жүргізудің технологиялық кестесі
- •6.4. Кеден рәсімдерінің бұзушылық түрлері мен кезеңдері
- •6.5. Тауарлардың кейбір топтарын зерттеу кезінде шешілетін мәселелер
- •Тауарлардың кейбір топтарын зерттеу кезінде анықтауға жататын мәселелер
- •Мұнай өнімдері, жанар-жағар май және жеңіл тұтанатын заттар.
- •3.Бағалы металдар, қорытпалар және олардан жасалған бұйымдар:
- •4. Полимерлік материалдар және олардан жасалған бұйымдар:
- •6. Алкогольдік сусындар:
- •7. Сарапшы қызметінің негізгі бағыттары
- •7.1. Сарапшы және оның құзреті, сарапшының жеке қасиеттері
- •7.2. Сарапшының білімі мен арнайы білімдері
- •7.3. Кеден сарапшыларының іс жүргізу құқықтары мен міндеттері
- •8. Кедендік сараптаманы ұйымдастыру
- •8.1. Орталық кедендік зертхана (окз)
- •8.2. Аумақтық кедендік зертханалар : тапсырмалары мен қызметтері
- •8.3. Окз, акз жұмыстарының тиімділігі
- •9. Кедендік сараптама жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер
- •9.1. Тауарларды зерттеу бойынша негізгі түсініктер мен терминдер
- •Тмд сртс күн тәртібіндегі 38-отырысының 8-мәселесі бойынша Қырғыз тарапының ескертуі (оговорка)
- •Тмд сртс күн тәртібіндегі 38-отырысының 8-мәселесі бойынша Грузия кі ескертуі (оговорка)
- •9.3. Кедендік сараптама туралы қазақстан республикасының кеден кодексі
- •9.4. Тауарлардың үлгілері мен сынамаларын алу ережелері және кедендік сараптама жүргізу бұйрығы Қазақстан Республикасының Кедендік Бақылау Агенттігі
- •Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алудың ережелері
- •1. Жалпы ережелер
- •2. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу кезінде қатысатын тұлғалар
- •3. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алуды жүргізу орны
- •4. Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу процедурасы
- •Қорытынды ережелер
- •Қазақстан Кедендік Бақылау Агенттігі
- •Тауарлардың сынамалары мен үлгілерін іріктеп алу
- •9.5. Техникалық қауіпсіздіктің инструкциясы және кедендік сараптама жүргізу ережесі Кедендік зертханаларда кедендік сараптамалар жүргізу ережелері
- •1. Ортақ түсінігі
- •2. Сараптама түрлері
- •3.Сараптама жүргізу орны
- •4. Сараптама жүргізілу уақыты
- •5. Сараптамаға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері
- •6. Сараптаушы қорытындысы
- •Қорытынды жағдайы
- •Кедендік сараптамаға нұсқау
- •Кедендік сараптама жүргізу туралы қабылдама
- •Қазақстан Республикасының кедендік бақылау ұйымы
- •Сарапшының қорытындысы
- •Журнал кедендік сараптама жүргізуге нұсқаулар мен қабылдамаларды тіркеуі
- •Инструкциясы
- •1. Ортақ түсінігі
- •4. Химиялық реактивтермен жұмыс жасау
- •6. Ұшқыш өрт қауіпі бар заттар
- •9.6. Қазақстан Республикасының кедендік бақылау ұйымының орталық кедендік зертханасының жағдайы
- •1.Ортақ жағдайы
- •4.Окз құқықтары
- •Окз меншігі
- •Окз қызметін ұйымдастыру
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Мазмұны
- •5. Сараптаушы зерттеу әдістері.......................................................................45
- •6. Кедендік сараптама технологиясы.............................................................53
- •7. Сараптаушы қызметінің негізгі бағыты.................................................60
- •8. Кедендік сараптаманы ұйымдастыру.......................................................65
- •050063, Алматы қ-сы, Сайын көшесі, 81
4.3. Тауарлардың эргономикалық және гигиеналық қасиеттері
Эргономикалық қасиеттер – тұтынушының гигиеналық, антропометриялық, психологиялық және психофизикалық сипаттамаларына сәйкес тауарлардың жанға жайлылықты, өажеттілікті толық қанағаттандыру қабілеттілігі.
Эргономика – еңбек құралдары мен процестерін оңтайландыру немесе пайдалану не тұтыну мақсатында адамды оның әрекетінің нақты жағдайларында кешенді зерделейтін ғылым. Алғашқы кезде эргономика бұйымдарды, еңбек шарттары мен үрдістерін оңтайландыру үшін еңбек қызметін кешенді зерделеумен және жобалаумен ған айналысты. Қазіргі кезде оның қолданылу аясы кеңейді және ол тауарларды тұтынуды (пайдалануды) да қамтиды.
Эргономикалық қасиеттер тұтынушының белгілі бір сипаттамасына сәйкес физиологиялық және психологиялық қажеттілігін қанағаттандырады. Осы сипаттамаларға байланысты эргономикалық қасиеттер: гигиеналық, антропометрлік, психологиялық топшаларға бөлінеді.
Гигиеналық қасиеттер ─ адамның денсаулығы мен жұмысқа қабілеттілігіне әсер ететін сырқы жағдайларды көрсететін тауардың қабілеттілігі. Оларға үй-жайлардың жарықтығы мен шаң болуы, ауа қысымы мен ылғалдылығы, шу, діріл, адамның денесінің жанасуынан бөлшектердің қызуы және т.б. жатады. Адам әрекетінің қалыпты жағдайлары көбінесе аяқ киім мен киімдердің, әсіресе, полиметрлік материалдардан жасалғандарының гигиеналық қасиеттеріне байланысты болады. Себебі олар статистикалық электр зарядтарын жинауға қабілетті және олардың ылғал тартқыштығы, бу өткізгіштігі төмен.
Гигиеналық қасиеттерге бұйымдарды таза ұстау мүмкіндігін де жатқызуға болады. Ол материалдардың табилығына, бұйым нысанына және оның беткі сипатына байланысты болады. Тәк және тегіс нысанды, беті айнадай жылтыр бұйымдар едәуір таза болады.
Антрополиметрикалық қасиеттері – тауарларды тұтыну (пайдалану) кезінде тұтынушының өлшенетін сипатының едәуір деңгейіне сәйкес жайлы жағдайлар жасау қабілеттілігі. Олардың азық-түлік емес тауарлардың, әсіресе, киім – аяқ киімдердің сапасына баға беру кезінде едәуір маңызы бар. Сондықтан өнімді жобалау және әзірлеу кезінде халықтың антропометрикалық өлшемдері туралы мәліметтер қолданылады. Олардың негізінде киімнің, аяқ киімнің, бас киімнің мөлшері белгіленеді.
Жер шарының әр түрлі аймақтарындағы адамдардың антропометрикалық сипаты (бойы, толықтылығы, белінің көлемі, ұзындығы, ені және т.б.) бірдей болмайды. Нәтижесінде әр түрлі елдерде өндірілетін киімнің және аяқ киімнің мөлшерлерінің айырмашылығы болады. Мәселен, бірдеймөлшерде маркаланған итальян, қытай, вьетнам аяқ киімдері ресей аяқ киімдерінен кішірек болады. Саудагерлер мен сатушылар осыны ескере отырып, тұтынушыларға ол жөнінде ақпарат берілуі керек.
Киім, аяқ киім, бас киім мөлшерлері ғана емес, сондай-ақ ұйымдастыру техникасының, тұрмыстық техниканың, кеңсе тауарларының және басқалардың жұмыс детальдарының мөлшерлері де антрополиметрикалық қасиеттердің көрсеткіштері болып қызмет етеді. Қаламдардың, қарандаштардың, фломастерлердің диаметрлері кездейсоқтық емес, олар адам қолының антрополиметрикалық сипатын белгілейді және пайдалануға жайлы болуын қамтамасыз етеді. Олардың көлемі үлкен немесе кішкентай болса адам тез шаршайды, жайсыздық пайда болады.