- •الصرف الأوّل – Биринчи сарф
- •Сўз боши
- •Эслатма
- •Аслий ва зоид ҳарфлар
- •Эслатма
- •Эслатма
- •Иштиқоқ
- •Кичик иштиқоқ.
- •Катта иштиқоқ.
- •Энг катта иштиқоқ.
- •Жомид ва масдар исмлар
- •Эслатма
- •Ўн иккинчи муштаққотлар
- •Маълум ва мажҳул феъллар
- •Феълларнинг тусланиши
- •Йигирма икки боблар
- •Эслатма
- •Сулосий мужаррад
- •Эслатма
- •Мажҳул мозий феълининг сарфи
- •Музореъ феъли
- •Маълум музореъ феълининг сарфи Қоида
- •Эслатма
- •Мажҳул музореъ феълининг сарфи Қоида
- •Жаҳд феъли
- •Маълум жаҳд феълининг сарфи Қоида
- •Эслатма
- •Мажҳул жаҳд феълининг сарфи Қоида
- •9 Чи ва 11-қоидаларини эсланг!
- •Нафий феъли
- •Маълум нафий феълининг сарфи Қоида
- •Эслатма
- •Мажҳул нафий феълининг сарфи Қоида
- •Амр феъли
- •Маълум ل лик амр феълининг сарфи Қоида
- •Мажҳул ل лик амр феълининг сарфи Қоида
- •ل сиз амр феълининг сарфи Қоида
- •Мажҳул наҳий феълининг сарфи Қоида
- •Феълларнинг таъкидланиши
- •Эслатма
- •Феълларнинг охиридаги ўзгаришлар
- •15. Албатта унинг пешона сочидан тутамиз. (Алақ сураси 15-оят) Исм тўғрисидаги баҳслар
- •Фоъил исми
- •Муболаға исми
- •Муболаға исмларининг бундан бошқа машҳур бўлмаган вазнлари ҳам бор
- •Фоъил исмига ўхшаган сифат
Мажҳул нафий феълининг сарфи Қоида
9-чи ва 12 қоидаларни эсланг.
Ғ О И Б
|
Бирлик |
Ювилмайди |
لَا يُغْسَلُ |
Иккилик |
Ювилмайдилар |
لَا يُغْسَلَانِ |
|
Кўплик |
Ювилмайдилар |
لَا يُغْسَلُونَ |
|
Бирлик |
Ювилмайди |
لَا تُغْسَلُ |
|
Иккилик |
Ювилмайдилар |
لَا تُغْسَلَانِ |
|
Кўплик |
Ювилмайдилар |
لَا يُغْسَلْنَ |
|
Му хо таб |
Бирлик |
Ювилмайсан |
لَا تُغْسَلُ |
Иккилик |
Ювилмайсизлар |
لَا تُغْسَلَانِ |
|
Кўплик |
Ювилмайсизлар |
لَا تُغْسَلُونِ |
|
Бирлик |
Ювилмайсан |
لَا تُغْسَلِينِ |
|
Иккилик |
Ювилмайсизлар |
لَا تُغْسَلَانِ |
|
Кўплик |
Ювилмайсизлар |
لَا تُغْسَلْنَ |
|
Му та кал лим |
Бирлик |
Ювилмайман |
لَا اُغْسَلُ |
Кўплик |
Ювилмаймиз |
لَا نُغْسَلُ |
Амр феъли
Амрнинг луғавий маъноси буюрмоқ, истилоҳидаги маъноси бир ишнинг келажакда содир бўлишини талаб қилиш маъносини билдирадиган феъл демакдир. Амр феъли икки қисмга бўлинади:
1. ل лик амр феъли.
2. ل сиз амр феъли.
Маълум ل лик амр феълининг сарфи Қоида
13-қоида. ل лик амр феълининг ясаш учун уч босқичдан ўтиш лозим:
1. Музореъ феълининг аввалига касрали لِ ҳарфи олиб келинади.
2. Сийғаларнинг охирида 11- қоидага биноан ўзгаришлар бўлади.
3. ل лик амр феълининг маълуми олтитаси ғоиб ва иккитаси мутакаллим сиғалардагина келади.
Му хо таб |
Бирлик |
Ювсин у бир эркак |
لِيَغْسِلْ |
Иккилик |
Ювсинлар улар икки эркаклар |
لِيَغْسِلَا |
|
Кўплик |
Ювсинлар улар кўп эркаклар |
لِيَغْسِلُوا |
|
Ғо иб |
Бирлик |
Ювсин у бир аёл |
لِتَغْسِلْ |
Икилик |
Ювсинлар улар икки аёллар |
لِتَغْسِلَا |
|
Кўплик |
Ювсинлар улар кўп аёллар |
لِيَغْسِلْنَ |
|
Му та кал лим |
Бирлик |
Ювайин мен бир эркак ёки аёл |
لِأَغْسِلْ |
Кўплик |
Ювайлик биз кўп эркаклар ёки аёллар |
لِنَغْسِلْ |
Мажҳул ل лик амр феълининг сарфи Қоида
9чи ва 11-қоидаларни эсланг.
14-қоида. ل лик амр феълининг мажҳули ўн тўрт сиғаларнинг ҳаммасида келади.
Ғ О И Б
|
Бирлик |
Ювилсин бир эркак |
لِيُغْسَلْ |
Иккилик |
Ювилсинлар икки эркаклар |
لِيُغْسَلَا |
|
Кўплик |
Ювилсинлар кўп эркаклар |
لِيُغْسَلُوا |
|
Бирлик |
Ювилсин бир аёл |
لِتُغْسَلْ |
|
Иккилик |
Ювилсинлар икки аёллар |
لِتُغْسَلَا |
|
Кўплик |
Ювилсинлар кўп аёллар |
لِيُغْسَلْنَ |
|
Му хо таб
|
Бирлик |
Ювилгин сен бир эркак |
لِتُغْسَلْ |
Иккилик |
Ювилинглар сизлар икки эркаклар |
لِتُغْسَلَا |
|
Кўплик |
Ювилинглар сизлар кўп эркаклар |
لِتُغْسَلُوا |
|
Бирлик |
Ювилгин сен бир аёл |
لِتُغْسَلِي |
|
Иккилик |
Ювилинглар сизлар икки аёллар |
لِتُغْسَلَا |
|
Кўплик |
Ювилинглар сизлар кўп аёллар |
لِتُغْسَلْنَ |
|
Му та кал лим |
Бирлик |
Ювилайин мен бир эркак ёки аёл |
لِأُغْسَلْ |
Кўплик |
Ювилайлик биз кўп эракалар ёки аёллар |
لِنُغْسَلْ |