Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Birinchi-Sarf_Abdulloh BUxoriy.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
03.03.2020
Размер:
96.37 Кб
Скачать

Эслатма

Баъзи исмлар музореъ феълининг маъносида келади. Мисол: اَتَضَجَّرُ -اُفِّ (жиркиман), اَتَعَجَّبُ - وُيْ (ажабланаман) маънолари.

Мажҳул музореъ феълининг сарфи Қоида

9-қоида. Маълум музореъни мажҳул қилиш учун уч босқичдан ўтиш лозим:

  1. Охирги ҳарф ўз ҳолича қолади.

  2. Охиридан олдинги ҳарфни фатҳали қилинади.

  3. Музореълик ҳарфлари заммалик қилиниб, қолган ҳарфлар ўз ҳолида қолади. Мисол: يُغْتَسَلُ -------------- يُغْسَلُ

10-қоида. Мажҳул музореънинг музореълик ҳарфлари сулосий ва рубоъий бобларининг барчасида заммали бўлади:

Ғ

О

И

Б

Бирлик

Ювилади

يُغْسَلُ

Иккилик

Ювиладилар

يُغْسَلَانِ

Кўплик

Ювиладилар

يُغْسَلُونَ

Бирлик

Ювилади

تُغْسَلُ

Иккилик

Ювиладилар

تُغْسَلَانِ

Кўплик

Ювиладилар

يُغْسَلْنَ

Бирлик

Ювиласан

تُغْسَلُ

Му

хо

таб

Иккилик

Ювиласизлар

تُغْسَلَانِ

Кўплик

Ювиласизлар

تُغْسَلُونِ

Бирлик

Ювиласан

تُغْسَلِينِ

Иккилик

Ювиласизлар

تُغْسَلَانِ

Кўплик

Ювиласизлар

تُغْسَلْنَ

Му

та

кал

лим

Бирлик

Ювиламан

اُغْسَلُ

Кўплик

Ювиламиз

نُغْسَلُ

Жаҳд феъли

Жаҳднинг луғавий маъноси “қарши бўлиш”, истилоҳдаги маъноси мозий феълининг маъносига қарши бўлган маънони билдирадиган феъл демакдир.

Маълум жаҳд феълининг сарфи Қоида

11-қоида. Жаҳд феълини ясаш учун тўрт босқичдан ўтиш лозим:

  1. Музореъ феълининг аввалги لَمْ жаҳд ҳарфи олиб келинади.

2.Воҳид сиғаларнинг охирги ҳарфи сукунли қилинади ва муаннас мухотабанинг охиридаги ن ташланади.

3. Тасния ва жамлардаги ن лар ҳам ташланади.

4. Жамъ муаннас ғоиба ва мухотабалардаги ن лар ўз ҳолида қолади.

Ғ

О

И

Б

Бирлик

Ювмади бир эркак

لَمْ يَغْسِلْ

Иккилик

Ювмадилар икки эркаклар

لَمْ يَغْسِلَا

Кўплик

Ювмадилар кўп эркаклар

لَمْ يَغْسِلُوا

Бирлик

Ювмади бир аёл

لَمْ تَغْسِلْ

Иккилик

Ювмадилар икки аёл

لَمْ تَغْسِلَا

Кўплик

Ювмадилар кўп аёллар

لَمْ يَغْسِلْنَ

Му

хо

таб

Бирлик

Ювмадинг сен бир эркак

لَمْ تَغْسِلْ

Иккилик

Ювмадинглар сиз икки эркаклар

لَمْ تَغْسِلَا

Кўплик

Ювмадинглар сиз кўп эркаклар

لَمْ تَغْسِلُوا

Бирлик

Ювмадинг сен бир аёл

لَمْ تَغْسِلِي

Иккилик

Ювмадинглар сиз икки аёллар

لَمْ تَغْسِلَا

Кўплик

Ювмадинглар сиз кўп аёллар

لَمْ تَغْسِلْنَ

Му

та

кал

лим

Бирлик

Ювмадим мен бир эркак ёки аёл

لَمْ اَغْسِلْ

Кўплик

Ювмадик биз кўп эркаклар ёки аёллар

لَمْ نَغْسِلْ

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]