- •1.1 Негізгі түсініктемелер және анықтамалар
- •1.2 Оптикалық сәулелену энергиясының спектрде үлестірілуі
- •1.3 Оптикалық сәулеленуді энергияның басқа түрлеріне түрлендіру
- •2.1 Фотобиологиялық әсер етудің түрлері
- •2.2 Оптикалық сәулеленудің адамға әсер етуі
- •2.3 Оптикалық сәулеленудің малдар мен кұстарға әсер ету1
- •2.4 Оптикалық сәулеленудің өсімдіктерге әсер етуі
- •3.1 Негізгі энергетикалық шамалар және олардың өлшем бірліктері
- •3.2 Тиімді шамалар жүйелерін құраудың жалпы принциптері
- •3.3 Негізгі жарық шамалары және олардың өлшем бірліктері
- •3.4 Ультракүлгін сәулеленудің негізгі шамалары және олардың өлшем бірліктері
- •3.5 Өсімдік шаруашылығында пайдаланатын оптикалық сәулеленудің негізгі шамалары және олардың өлшем бірліктері
- •4.1 Денелердің оптикалық қасиеттері
- •4.2 Оптикалық сәулеленуді өлшеу әдістері
- •4.3 Оптикалық сәулеленуді өлшейтін қабылдағыштар
- •4.4 Оптикалық сәулеленуді өлшейтін қабылдағыштардың негізгі сипаттамалары
- •5.1 Жылулық сәулеленудің негізгі заңдары
- •5.2 Қыздыру шамдарьіның құрылысы және жұмысы
- •5.3 Қыздыру шамдарының негізгі сипаттамалары
- •5.4 Кернеу ауытқуының қыздыру шамының негізгі көрсеткіштеріне әсері
- •5.5 Галоген қыздыру шамдары
- •5.6 Инфрақызыл сәулелену көздері
- •6.1 Жалпы мағлұматтар
- •6.2 Газдардағы және металл буларындағы электр разряды
- •6.3 Газдардағы және металл буларындағы доғалық разрядты тұтандыру және тұрақтандыру шарттары
- •6.4 Балласт кeдepгi тypiнiң газ-разрядтық шaмдapдың жұмысына әсері
- •7.1 Люминесценттік шамның құрлысы және жұмыcы
- •7.2 Люминесценттiк шамның стартерлі қосу сұлбасының жұmыcы
- •7.3 Jiюминесценттік шамдардың негізгі сипаттaмалapы және эксплуатацялық қасиеттерi
- •8.1 Электродтарды алдын ала қыздырумен импульстік тұтандыратын жүргізу-реттеу аппараттары
- •8.2 Электродтарды тұрақты қоздырумен ыстық тұтандыратын жүргізу-реттеу аппараттары
- •8.3 Ілездік тұтандыру жүргізу-реттеу аппараттары
- •8.4 Жүгізу-реттеу аппаратының құрастырылымдық-эксплуатациялық сипаттамалары
- •8.5 Жоғарылатылған жиілікті токпен қоректендіргендегі люминесценнттік шамның жұмысы
- •9.1 Жоғары қысымды сынапты шамдар
- •9.2 Жоғары қысымды доғалық металл-галоидты шамдар
- •9.3 Жоғары қысымды натрийлі шамдар
- •9.4 Доfалық ксенонды шамдар
- •10.1 Төмен қысымды газ-разрядтық ультракүлгін сәулелену көздерi
- •10.3 Өciмдik шаруашылыfында пайдaлaнылaтын га3-разрядтық сәулелену көздерi
- •11.1 Жалпы маfлұматтар. Жарықтaндырfыштарды топтастыру
- •11.2 Сәулелендipгiштер
- •12.1 Электрлiк жарықтандырудың ережелері мен нормалары
- •12.2 Жарықтандырудың жyйелерi мен түрлері
- •12.3 Жарық көздерін және жарықтандырғыштарды таңдап алу
- •12.4 Жарықтандырғыштарды бөлмеде орналастыру
- •12.6 Нүктелік әдіс
- •12.7 Жарық ағынын пайдалану коэффициентінің әдісі
- •Есептеу төртібі:
- •12.9 Люминесценттік шамдарды жарықтандыратын қондырғыларды есептеу
Есептеу төртібі:
1. Әдістің пайдалануға болатындығын анықтайды.
2. Жарық көзінің типі және жарықтандырғыштардың типі таңдап алынады, олар бөлмеде орналастырып сандарын анықтайды.
3. Нормаланған жарықталыну деңгейін анықтайды.
4. Қабырғалар мен төбенің шағылыстыру коэффициенттерін анықтайды.
5. Бөлменің индексін анықтайды.
6. Анықтамалық кесте бойынша жарық ағынын пайдалану коэффициентін анықтайды.
7. Қор және минимал жарықталыну коэффициенттерін анықтайды.
8. (12.10) формула бойынша жарық көзінің қажетті жарық ағынын анықтайды.
9. Каталогтан жарық ағынының мәні жақын келетін жарық көзін таңдап алады.
10. Формула бойынша жарықтандыратын қондырғы жарықтандырғыштарының, жалпы қуатын анықтайды.[kgl]
[gl]12.8 МЕНШІКТІ ҚУАТ ӘДІСІ[:]
Меншікті қуат әдісі - жарық ағының пайдалану коэффициенті әдісінің жеңілдетілген түрі. Жарықтандыратын қоңдырғының меншікті қуаты жарықтандырғыштардың орнатылған куатының жарықтандырылатын бөлменің ауданына бөліндісі болады Рмен=Рорн/S. Жарықтандырудың белгіленген деңгейін қамтамасыз етуге қажетті меншікті қуат мәні шамдардың типі мен қуатына, жарықтандырғыштардың типіне, жарықтандырылатын бөлменің сипаттамасына және қор коэффициентіне байланысты болады. Осы себепкершарттардың меншікті қуат мәніне әсер етуін талдау негізінде әр түрлі жарық көздерімен жабдықталған үлгіқалыптық жарықтандырғыштарға Рмен мәндерінің кестелері құрастырылған. Кестелерде меншікті қуат мәндері нормаланған жарықталыну деңгейіне, жарықталынатын беттің ауданына, жарықтандырғыштарды орнатудың есептік биіктігіне тәуелді берілген. Кестелердегі мәліметтер төбе, қабырғалар және жұмыс беті шағылыстыру коэффициенттерінің ең ықтимал мәндерімен бірге үйлесте және қор коэффициентінің белгілі мәнінде келтірілген. Жарықтандырғыштар аралығындағы салыстырмалы қашықтық L/Һе оптимал мәнге жақын алынған. Кестелерді құрастыруда қоректендіру кернеуі 220 В деп қабылданылған.
Кернеу және қор коэффициенті кестеде қабылданылған мәндерден өзгеше болса меншікті қуат мәні пропорционал қайта есептеумен анықталады.
Люминесценттік және ДРЛ типті шамдарға құрастырылған кестелерде меншікті қуат мәндері жоғарыда келтірілген себепкершарттарға тәуелді, тек жарықталыну деңгейі 100 лк болатын жағдайларға берілген.
Жарықталыну деңгейі басқаша болғанда қажетті меншікті қуат мәнін пропорционал қайта есептеумен анықтайды. Кестелер бөлменің ұзындыға мен енінің қатынасы А:В≤2,5 болатын жағдайларға құрастырылған. Ұзын бөлмелерге меншікті қуат мәні ауданы 2В2 тең болатын шартты ауданға есептелінеді.
Меншікті қуат мәнін таңдап алудан бұрын жарық көздері мен жарықтандырғыштардың типін таңдап алады, оларды бөлмеде орналастырады, сандарын анықтайды, нормаланған жарықталыну деңгейін, төбе, қабырғалар және жұмыс беті шағылыстыру коэффициенттерін, қор коэффицентін және минимал жарықталыну коэффицентін анықтайды. Сөйтіп, негізгі шешімдер қабылданылады. Содан соң тиісті кестеден қажетті меншікті қуат Рмен мәнін таңдап алады. Рш=Рмен·S/N формула бойынша жарық көзінің (қыздыру және ДРЛ шамдарының) бірлік қуатын анықтайды. Үлгіқалыптық қатардан қуаты жақын мәнді шамды таңдап алады. Люминесценттік шамдарды пайдаланғаңда да алдымен жоғарыда келтірілген негізгі шешімдер қабылданылады. Содан соң тиісті кестеден таңдап алынған қуатты шамдарға меншікті қуат мәні анықталады. Жарықтандыратын қондырғының орнатылған қуатын Рмен·S бір жарықтандырғыштың қуатына Рж бөлумен Рмен·S/Рж жарықтандырғыштардың қажетті санын анықтайды. Жарықтандырғыштар қатарларын құрастырады.
Меншікті қуат мәні - жарықтандыратын қондырғының маңызды энергетикалық көрсеткіші. Ол қабылданылған шешімдердің үнемділігін бағалауға пайдаланылады. Меншікті қуат мәні жарықтандыруға қажетті жүктемені шамамен есепке алуға, мысалы энергия көзінің қуатың таңдап алуда, сондай-ақ негізгі есептеу әдістерінің біреуі бойынша орындалған жарық-техникалық есептеу нәтижелерін бағалауға мүмкіншілік береді.