Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
оку куралы казак тілі СОШ30.doc
Скачиваний:
2
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
2.11 Mб
Скачать

Етістіктің шақтары

ШАҚ

ТҮРІ

ЖАСАЛУЫ

ОСЫ ШАҚ

НАҚ

ЖАЙ

4 ЕТІСТІК+Ж.Ж.

КҮРДЕЛІ

Е+-п,-ып,-іп,-а,-е,-й+4Е+ж.ж.

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й + Ж.Ж.

ӨТКЕН ШАҚ

ЖЕДЕЛ

Е+-ды,-ді,-ты,-ті+Ж.Ж.(ерекше)

БҰРЫНҒЫ

Е+-ған,-ген,-қан,-кен+ж.ж

ЕЖЕЛГІ

Е+-ып,-іп,-п+ж.ж.

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й+-тын,-тін+ж.ж.

КЕЛЕР ШАҚ

МАҚСАТТЫ

Е+-мақ,-мек,-бақ,-бек,-пақ,-пек+ жж

БОЛЖАЛДЫ

Е+-ар,-ер,-р+ж.ж.

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й+Ж.Ж.

ОСЫ ШАҚ

НАҚ

ЖАЙ

4 Е (отыр,тұр,жатыр,жүр) + Ж.Ж.

М: Мен отыр+мын

КҮРДЕЛІ

Е+-п,-ып,-іп,-а,-е,-й+4Е+ж.ж.

М: Мен жаз+ып отыр+мын

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й + Ж.Ж.(ІІІж. –ды,-ді)

М: Мен жаз+а+мын

Өткен шақ

ЖЕДЕЛ

Е+-ды,-ді,-ты,-ті+Ж.Ж.

Ж.Ж.

жақ

жекеше

көпше

Іж

м

-к,-қ

ІІж

ң

-ңыз,-ңіз

-ңдар,-ңдер

-ңыздар,-ңіздер

ІІІж

М.: Сіздер кел+ді+ңіздер

БҰРЫНҒЫ

Е+-ған,-ген,-қан,-кен+ж.ж

М.: Біз көр+ген+біз

ЕЖЕЛГІ

Е+-ып,-іп,-п+ж.ж. (ІІІж. Ты, ті)

М.: Олар кел+іп+ті

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й+-тын,-тін+ж.ж.

М.: Сендер тыңда+й+тын+сыңдар

Келер шақ

МАҚСАТТЫ

Е+-мақ,-мек,-бақ,-бек+жж

М.: Біз айт+пақ+пыз

БОЛЖАЛДЫ

Е+-ар,-ер,-р+ж.ж.

М.: Сендер сөйле+р+сіңдер

АУЫСПАЛЫ

Е+-а,-е,-й+Ж.Ж. (ІІІЖ. –ды,-ді)

М.: Олар кел+е+ді

ЕТІСТІКТІҢ РАЙЛАРЫ

РАЙЛАР

ОРЫСША БАЛАМАСЫ

ЖАСАЛУ ЖОЛДАРЫ

АШЫҚ

ПРОСТОЕ

Өткен, осы, келер шақтағы етістіктер

ҚАЛАУ

ЖЕЛАТЕЛЬНОЕ

  1. Е+-ғы, -гі, -қы, -кі+Т.Ж.+ кел(О.,Ө.,К. шақта)

М.: Менің же+гі+м кел+іп тұр

  1. Ш.Р.+екен, игі еді

М.: кел+се екен, бол+са игі еді

ШАРТТЫ

УСЛОВНОЕ

Е+са, се

М.: Қар жау+са, күн суытады.

БҰЙРЫҚ

ПОВЕЛИТЕЛЬНОЕ

жекеше

көпше

Е+

Іж

-айын,-ейін,

-йын, -йін

-айық, -ейік,

-йық, -йік

ІІ ж

-

-

-ыңыз, -іңіз,

-ңыз, -ңіз

-ыңыздар, -іңізде , -ңыздар, -ңіздер

ІІІж.

-сын, -сін

-сын, -сін

М.: мен бар+айын; сен бар+; Сіз бар+ыңыз;

ол бар+сын