§37.Қазақстанда этностық топтардың қалыптаса бастауы

1.XVIII – XX ғғ бас кезінде өлкенің басым көпшілігін құрады Қазақстанның байырғы халқы

2.1897ж Қазақстанда барлығы 4147,7 адам тұрды

3.Соның 80 пайызға жуығы қазақтар

4.Халықтың қалған бөлігін құрады казактар,орыс шаруалары,ұйғыр,дүнген,татар,өзбек, т.б

5.Қазақстанға алғаш болып келгендер қазақтар мен әскери шенді орыстар

6.Олар тұрды шекара шебіндегі әскери бекіністер мен станицаларда

7. Қазақстанға қоныс аударылған орыс шаруалары шешуге тиіс еді шекарадағы әскерлерді,сондай-ақ Колыванов-Воскресенск зауыттарында,тау-кен өндірістерінде істейтін жұмысшыларды азық-түлікпен жабдықтау міндеті

8.Бұқтырма өзенінің аңғарына,Алтай тауының адам аяғы жете бермейтін биік қойнауына зауыт жұмысшылары солдаттары мен ынтымақ бұзушы секта жікшілдері қашып кете беретін

9.1897ж Алтайда 90 мыңға жуық орыс шаруалары болды

10.Қазақстанда орыс халқының саны қызу қарқынмен өсті ХІХғ соңы мен ХХғ басында

11.Бұл кезде Қазақстанға жаппай көшіріле бастады Ресейдің еуропалық бөлігіндегі шаруалар

12.1897ж Қазақстанның алты облысындағы орыстардың саны жетті 544 мың адамға

13.Олар қазақ өлкесіндегі бүкіл халықтың 12,8% болды

14.Орыс халқының негізгі бөлігін қоныс аударып келген шаруалар 40%

15.Казактар 33%

16.Мещандар 19%

17.Дворяндар 5% т.б

18.Қазақтар мен орыс тұрғындары арасында өзара шаруашылық мәдени алмасулар орын алды

19.Есімі бүкіл қазақ даласына белгілі болды орыс қызы Мария Рекинаның

20.Орыс қызы өзі ғашық болған қазақ жігітіне арнады «Дударай» әнін

21.Украиндықтардың алғашқы тобы Қазақстан аумағында пайда болды XVIIIғ-дың екінші жартысында

22.Олар негізінен ұлт-азаттық қозғалыстарына қатысқандар еді

23.Украиндықтар қазақ даласына ХІХ –ХХғғ келді Ресейдің еуропалық бөлігінен шаруалардың жаппай қоныс аударуы кезінде

24.Қоныс аударушы украиндықтар негізінен шаруалары еді Полтава,Харьков,Таврия,херсон,Екатеринослав,Киев облыстарының

25. Украиндықтардың басты шаруашылық кәсібі егіншілік

26.Қазақ даласындағы белгілі украиндық диқандардың бірі Ақмола облысының Атбасар ауданы Қима болысына қарасты Запорожское селосының шаруасы Василий Марченко

27.1913ж Романовтар әулеті билігінің 300 жылжығын атап өту құрметіне ең үлгілі шаруашылық үшін белгіленген анайы сыйлықтардың бірін жеңіп алған Василий Марченко

28.Ол егістік топырағының құнарлылығын арттыру мақсатымен тұқым себудің он танапты әдісін енгізді

29.Үзбей оқып тұрды «Сельский вестник», «Хлебороб» журналдарын

30.1905ж Киевте болған шеруге қатысқаны үшін Ақмола облысының Ақмола уезіне жер аударылған Афанасий Латутаны Жоламан деген қазақ өкіл бала етіп асырап алған оған Жақып жоламанов деген есім берген

31.1916ж көтеріліс кезінде басшыларының бірі болды Қорғалжыңдағы көтерілісшілердің

32.1897ж халық санағының деректері бойынша Қазақстанда 86,7 мың украиндық тұрды

33.Украиндықтардың қазақ өлкесіндегі бүкіл халықтың арасында алған өзіндік үлесі 2%-ға жуық

34.Украиндықтардың негізгі топтары (51%) шоғырланды Ақмола облысында

35.Олардың басым көпшілігі шаруалар болды (87%)

36.Мещандар тобына жатты 7%

37.Украиндықтардың 5%-ға жуығы Ресей казактары қатарында әскери қызмет етті

38.Қазақстанда татарлардың келуі патша үкіметініңқазақ өлкесін отарлауға кіріскен кезінен басталды

39.XVIII-XIX ғғ патша үкіметі қазақ даласына ислам дінін тарату саясатын жүргізді

40.Қазақ хандары мен сұлтандарының басым көпшілігі өздерінің жеке хатшылары етіп Орынборға таяу жердегі Сейітов слободасынан шыққан сауатты татарларды ұстады

41.Татар көпестері өздерінің белсенділігін күшейте түсті Ресей мен қазақ даласы арасындағы сауда-саттықтың дамуына байланысты

42.Татарлардың ауқымды бір тобын Қазақстан аумағына Еділ бойы губернияларының помещиктері жер аудартып жіберді

43.Татарлар өлкенің ірі қалаларында тұрды Петропавл,Семей,Орал,Көкшетау,Верный,Ақмола,Павлодар,Зайсан,Өскемен

44.Олардың неғұлым жиі орналасқан жерлерінде пайда болды татар слободкасы

45.Татар өкілдері қазақ даласында жаңа әдіспен оқытатын жәдидтік мектептер ашудың бастамашылары болды

46.1897ж Қазақстанда тұратын татарлардың жалпы саны 56 мыңға жетті

47.Мұның өзі Қазақстандағы бүкіл халықтың 1,3%-ы еді

48.Татарлардың 38% мещандар,28% шаруалар,10% казактар,2% көпестер болды

49.Белорустар Қазақстан аумағына келді Белоруссияда 1863-1864жж К.Калиновский бастаған көтеріліс қатыгездікпен басылғаннан кейін

50.Ол кезде Белоруссиядан шет аймаққа шет аймаққа жер аударылды 12 мыңнан астам адам

51.Солардың кейбір топтары Қазақстанның солтүстігін қоныс етті

52. XIX ғ-дың 70-жж Қазақстанның солтүстігіне төңкерісшіл белорус халықшылдары жер аударылды

53.Кейінірек осы өңірден социял-демократтары шықты

54.Белорусь социал-демократтар ұйымының белсенді мүшесі П.Румянцев өзінің жер аударылған мерзімін Ақмола облысында өткізді

55.Белорусьтардың негізгі кәсібі егіншілік болды

56.Немістер Қазақстанға тұңғыш рет XVIIIғ-да әскери құрамалар қатарында келді

57.Олардың едәуір бөлігі Балтық бойы губернияларынан еді

58.Сібір шекара шебінің басшылары қызметін атқарған 13 адамның көпшілігі немістерден шыққан генералдар болатын

59.Олар Х.Т.Киндерман,И.Крафт,Д.Риддер,К.Ф.Фрауендорф,Г.Г.Вейрман,И.Шпрингер,И.Клапье де Колонг,Г.Э.Штандман, Г.И.Глазенап

60.Түркістан өлкесінің генерал-губернаторы К.П. фон Кауфман

61.Торғай облысының әскери губернаторы Л.Ф.Баллюзек

62.Дала өлкесінің генерал-губернаторы М.А фон Таубе неміс ұлтынан еді

63.Немістер негізінен тұрды Омбы,Петропавл,Семей,Өскемен,Жәмішев сияқты шекара шебіндегі әскери бекіністерде

64.XVIIIғ-дың аяғына қарай Қазақстандағы немістердің саны жетті 400 адамға

65.Қазақ жеріндегі немістер санының арта түсуі сәкес келеді ХІХ-ХХ ғғ тоғысына

66.Қоныс аударып келген немістер негізінен гіншілікпен айналысты,өңдеуші өнеркәсіп салаларында жұмыс істеді

67.Олардың арасында күшті сақталған өзін-өзі басқару дәстүрі

68.Олар ерекше көзге түсті жинақылығымен,еңбек сүйгіштігі және адалдығымен

69.Олардың көпшілігі (55%) сауатты еді

70.Әлеуметтік сословие тұрғысынан алғанда 1897ж немістердің 85% шаруалар құрады

71.1897ж Қазақстандағы және онымен шекаралас қалалардағы немістердің жалпы саны 7мың адамға жуықтады

72.Олардың көпшілігі Ақмола облсында,Омбы қаласына жақын Ақмола облысының аумағындағы Преображенский, Романовский, Канкринский сияқты поселклерінде тұрды

73.Олардың ендігі бір елеулі тобы Сырдария облысында да қоныстанды

74.Немістер қазақ даласына сонау қоныс аударып келді Германия мен Австрияның өзінен

75.Поляктар Қазақстан аумағында алғаш рет ХVIIIғ-да пайда болды

76.Олар патша үкметі қазақ өлкесіне жер аударған поляк көтерілісшілері еді

77.Жергілікті өкімет билігі оларды өз еріктерінен тыс Жайық және Сібір казактарының қатарына зорлықпен тіркеп жіберді

78.Жер аударылып келген поляктар Польшадағы 1830-1831,1863-1864 жж Ресей империясына қарсы ұлт-азаттық көтерілістерге қатысушылар еді

79.Олардың едәуір бөлігін поляктардың таңдаулы тобы дворяндар құрады

80.Поляктардың қатарында ақын-жазушылар,суретшілер мен дәрігерлер,инжерлер,заңгерлер көп болды

81.Қазақ халқының тарихын қызыға зерттеді Адам Янушкевич

82. «Қырғыз даласының тіршілік-тынысы» деген ғажайып картина салды суретші Бронислав Залесский

83.Қазақтар өмірінен «Қырғыз» және «Дала» деген дастандар жазды Густав Зелинский

84.Жетісу мұражайының негізін қалады Владимир Недзвецкий

85. «Қырғыздардың тұрмысын заңдық тұрғыда зерттеуге арналған материалдар» деген тамаша кітап жазды Семейге жер аударылған Северин Гросс

86.Поляктардың көпшілігі тұрды қалаларда

87.1897ж халық санағының деректері бойынша Қазақстанда 1254 поляк тұрған

88.Олардың көпшілігі қоныстанды Орал,Семей,Ақмола,Сырдария облыстарында

89.Қазақстан аумағына түрі этностық топтар ағылып келе бастады ХІХғ аяқ кезінде

90.Ресейдің еуропалық бөлігінен келген неғұрлым елеулі диаспора мордвалықтар болды

91.Олар негізінен тұрды Көкшетау және Петропавл уездерінде,Торғай облысының Қостанай уезінде

92.Іс жүзінде Қазақстанның барлық қалаларында да еврей ұлтының өкілдері болды,1897ж халық санағында олардың саны 1651 адамға жетті

93.Олар Ақмола және Сырдария облыстарында жинақы қоныстанды

94.ХХғ-дың бас кезінде қазақ даласына болгарлар келе бастады Украина мен Бессарабиядан

95.Олар Қазақстанға қоныс аударды жер жетіспеушілігінен

96.Болгарлар Семей облысының Павлодар уезіндегі Разумовка және Андрияновка селоларының,Торғай облысының Ақтөбе уезіндегі Болгарка селосының негізін қалады

97.Қостанай төңірегінде қоныстанған болгарлар шығырмен суаратын бау-бақша өсірді

98.Ақмола аумағында өмір сүрді этностықтар мен латыштардың шағын бір тобы (375адам)