& 25. Қазақ халқының ұлттық мерекелері мен ойындары және спорттық жарыстар

1. Наурыздан өзге мереке – тойлар : қымызмұрандық, соғым басы, сүндет тойы, тоқым қағар

2. Балалардың ең көп тараған ойыны : айгөлек

3. Боз – балалар мен жігіттердің ойыны : аударыспақ

4. Халық арасына кеңінен тараған спорт жарыстарының бірі : қазақша күрес

5. XVIII ғасырдағы белгілі орыс зерттеушісі И.Г. Андреев : олардың арасында көптеген адамдар 100 жасқа дейін , тіпті одан да көп жасаған

6. Неміс зерттеушісі Ф. Фон Шварц: Қырғыздар Орталық Азиядағы барлық халықтардың арасында денсаулығы өте күшті халық. Қырғыздай қайратты деген сөз тегіннен – тегін айтыла салмаған

7. XIX – XX ғасырларда тек Түркістан өлкесінің өзінде ғана қазақтың халық емшілеріне табиғи шипалы шөптердің түрі : 227

8. Қазақ балуандардың бірі : Нұрмағанбет Баймырзаұлы (1864-1919)

9. Қазақтың бүкіл әлемге танылған ұлы балуаны : Қажымұқан Мұңайтпасұлы (1886-1948)

10. Петербургте классикалық күрес және цирк өнерін үйренді : 1904-1907

11. Ригада өткен дүниежүзілік біріншілікте жүлделі орынды жеңіп алды : 1909

12. Варшавада өткен дүниежүзілік чемпионатта бірінші орынды жеңіп алып , Кіші алтын медальмен марапатталды: 1911

13. Таяу және Орта Шығыс елдерін аралады : 1909-1911

14. Қажымұқан 48 алтын, күміс және қола медальдарды жеңіп алып , 1913 және 1915 жылдары « Сигизмунд белдігі » атты мәртебелі жүлдені жеңіп алды

&26 Қазақ халқының әдет – ғұрпы мен салт – дәстүрлері

1. XIX ғасырдың аяқ кезінде Ресей зерттеушісі Ф. Фон Хелльвальд: Қарғыз – қайсақтар барынша қонақжай мейірімді болып келеді.Олардың киіз үйіне кіріп жайғасқан кез келген жатжерлік адамның өзімді біреулер тонап немесе өлтіріп кетеді – ау деп қауіптенбей, алаңсыз ұйықтай беруіне әбден болады.

2. XX ғасырдың бас кезінде белгілі орыс ғалымдарының бірі Л. Баллюзек : Қырғыздардың сыпайылығы , кішіпейілділігі мен әдептілігінің бір көрінісі – жасы үлкен кісілердің есіміне еке (әке) сөзін қосып айтуы

3. XIX ғасырдың аяқ кезінде неміс ғалымдарының бірі Ф. Фон Шварц : Қырғыз – қайсақтарда сұлтан , батырлармен қатар барлық жасы үлкен , қартайған ер азаматтардың бәрі де кім екеніне, қандай тектен шыққанына қарамай, ерекше сый – құрметке бөленеді.

4. Ал би қонақжайлық әдет – ғұрыпты бұзған үшін үй иесіне салынған айып: ат - шапан айып

5. Қымызмұрындық: қымыз ашыту маусымының басталуына байланысты әдет – ғұрып

6. Дәм ауыз тию: үйге бас сұққан кез келген адамды дәмнен ауыз тигізбейінше жібермеу. «Қуыс үйден құр шығармайтын»

7. Ерулік беру : Басқа жақтан жаңадан көшіп келгендерді оның туған – туыстары немесе көршілері арнайы дастарқанға шақырып , ерулік тамақ беретін болған

8. Қалау: далалық көшпелілердегі кеңінен тарлаған әдет – ғұрыптардың бірі

9. Жылу жинау : оның мәні кездейсоқ жағдайда отбасыларына ауылдас немесе туысқан адамдардың көмек көрсетуі болып табылады

10. Жұртшылық : оның мәні белгілі бір себеппен белшесінен қарызға батып , оны төлеуге жағдайы жоқ туысқан адамға рулас ағайын – туғандарының көмек көрсетіп, қарызынан құтылуына көмектесуі болып табылады

11. XX ғасырдың бас кезінде: көп теген жерлерде зайырлы мектептер және мешіттер салып алды

12. Күйеуінің іні – қарындастарын: шырақ , жарқын ,айнаш , гүлім , бауырым

13. Алыс сапардан немесе жәрмеңкеден қайтып оралған адам өзінің жақын туыстары мен көршілеріне әр түрлі сыйлықтар : базарлық ала келетін

14. Ауыл ақсақалдары тамақ үстінде үлкен табақтан жасы кішілерге: асату жасайтын

15. Ер бала 3,5 және 7 жасқа толғанда оны: сүндетке отырғызу рәсімі өткізілетін

16. Балалар дүниеге келмей жатып белқұда , ал сәбилер дүниеге келгенде бесікқұда рәсімдері болатын

17. Баланы үйлендіруге қатысты әдет – ғұрыпардың реті мынадай: құда түсуге алдын ала келісу , ата – ананың құда түсуі , күйеудің қалындыққа ұрын баруы , келін түсіру тойы , неке қию рәсімі

18. Ұзатылатын қыздың әкесі құда түсіп келген құдаларға : құйрық – бауыр жеткізетін

19. Бата беру: жақсы тілек білдіру

20. Баллюзек Лев (1822 - 1879) – белгілі орыс ғалымы , қазақтардың әдет құқықтарын зерттеуші. Торғай облысының әскери губернаторы болған.

&27 Семей ішкі округінің құрылуы

1. Қазақтар Ертістің оң жағалауына уақытша көшіп бастады? 1771 ж

2. Қазақтар Ертістің оң жағалауына тұрақты көшіп баруына ресми рұқсат ете бастады? 1788, 1798 ж

3. еРтістің оң жағалауындағы қазақтарды патша үкіметі қалай атады? Ресей империясын шын берілгендер,станцалық қырғыздар

4. Ең ықпалды басқарушы сұлтан? Сұлтанбет

5. Ертістің сол жағалауындағы далалық қазақтар қалай аталды? Ішкі қазақтар,орыстың қоластындағылар

6. ХІХ ғ 20 ж ішкі қазақтардың саны қаншаға жетті? 12 мыңға

7. 1851 ж ертістің он жағалауында кқанша көшпелі ж/е отырықшы қазақтар тұрды? 18985

8. Семей облысын басқару туралы ереже шықты? 1854 ж 9 мамыр

9. Ол қай аймақты алып жатты? Омбы бекінісінен өскемен бекінісіне дейін

10. Округтық приказ төрағасының рөлінатқарды ? окгутық әскери бастық

11. Оның орынбасарының ролін атқарған? Аға сұлтан

12. Оның құрамында болды? 3 орыс пен 1 қазақ председатель

13. Округ болыстарға ,ал болыстар.....? ауылдарға бөлінді

14. Әр ауылда есеппен **** уй болды? 50-70

15. Әр болыс *** ауылдан тұрды? 10-12

16. Семей ішкі округінде бірден қара сүйек өкілдері?т Айтуаров т Нурекенов

17. Сыртқы округте ауыл старшындары неше жылға сайланады? 3

18. Рубасылардың арасындағы дауларды шешетн?билер

19. Семей ішкі округі жойылды? 1868

20. Павлодар мен Өскемен уездері қандай округ құрамын а қосылды? Омск