
- •Электроэнергетика
- •050718- Электроэнергетика, Электрлік станциялары
- •Мазмұны
- •1.1 Энергетика түсінігі
- •1.2 Энергетиканың үш аспектісі
- •1.3 Жердің энергетикалық ресурстары
- •1.4 Тмд және Қазақстанның және әлемдік энергетиканың даму болашағы және жағдайы
- •1.5 Қазақстан және тмд энергетикасы
- •2.1 Жалпы мәліметтер және электрстанцияның жіктелуі
- •2.2 Жылулық конденсациялық электрстанциялар (кэс)
- •2.1 Сурет – Конденсациялық бу турбиналық электрстанцияның
- •2.3. Жылуды қамтитын электр станциялар (жэс)
- •2.4 Газ турбиналық электростанциялар
- •3.1 Атом электр станциялары
- •3.1 Сурет– Су-сулық реактор сұлбасы.
- •3.2 Сурет - аэс-ның технологиялық сұлбалары
- •3.2 Дизелдік және геотермалды электрстанциялары
- •4.1 Су электрстанциясы
- •4.3 Сурет- Деривациялық суэлектростанциясы
- •4.2 Күн энергиясын қолдану
- •4.3 Энергияның тура түрлену әдісі
- •5.1 Жүктеме графигінің негізгі мәліметтері және олардың жіктелуі
- •5.4 Сурет– Трансформаторлардың жүктемесінің тәуліктік графигін тұрғызу
- •5.6 Сурет– Активті жүктемені ұзақтығы бойынша жылдық графигін тұрғызу.
- •6.1 Электрлік қосылыс сұлбаларының жалпы мәліметі
- •6.1 Сурет– Қосалқы станцияның құрылымдық (а), қысқартылған(упрашенный) (б) сұлбалары және толық бірсызықты (в) сұлбалардың үзіндісі
- •6.2 Электр станциялары және қосалқы станцияларының құрылымдық сұлбалары
- •6.2 Сурет– жэо құрылымдық сұлбалар нұсқаулары
- •6.3 Сурет - кэс, сэс, аэс құрылымдық сұлбалары
- •6.4 Кэс, сэс, аэс-ның трансформаторының қуатын және санын таңдау
- •6.5 Құрылымдық сұлбаларды техника-экономикалық таңдау
- •7.1 Құрылыс элементтері
- •7.2 Сурет
- •7.4 Сурет - аав фирмасының турбогенераторлары
- •7.2 Синхронды генераторларды салқындату
- •8.1 Жалпы мәліметтер, құрылыс элементтері және параметрлер
- •8.1 Сурет - Күштік трансформаторларының негізгі жалғану сұлбалары
- •8.2 Трансформатор элементтерінің құрылысы
- •8.3 Трансформаторларды салқындату
- •8.2 Сурет - дц салқындатқышының принципиалды сұлбасы
- •8.3 Сурет - тдтн – 16000/110 үшфазалық үшорамды трансформаторлар
6.3 Сурет - кэс, сэс, аэс құрылымдық сұлбалары
Құрылымдық сұлбаны анықтағаннан кейін соңғы бір сызықты электр-қосылыстың бас сұлбасын көрсететін электр қондырғы сұлбасын көрсетеді.
6.3 ЖЭО-дағы байланыс трансформаторының саны мен қуатын
таңдау
Генератор кернеуіндегі шинасы бар станцияларда бұл шиналарды жоғарғы кернеу шиналарымен қосу үшін байланыс трансформаторы қарас-тырылады. Байланыс трансформаторлардың саны үштен аспайды, көбіне олар екеу болады.
Байланыс трансформаторлары өзіндік мұқтаждық жүктемесін және
генератор кернеуіндегі тарату құрылғылардың минималды жүктеме
|
|
|
|
периодындағы жүктемелерін ескермегендегі генератортор өндірген барлық активті және реактивті қуаттың бәрін энергожүйеге берілуін қамтамасыз етуі қажет. Трансформатор арқылы берілетін қуат әртүрлі мәндерді генератор cos -ін, тұтынушыларды және жүктемелерді ескере отырып анықталады
мұнда Рr, Qr- жинақ шиналарына қосылған генератордың қосынды активті және реактивті қуаттары,
Рн, Qн - ГТҚ-ның активті және реактивті жүктемесі;
Рс,н, Qс,н - өзіндік мұқтаждықтың активті және реактивті жүктемесі.
Белгілі максималды жүтемеде байланыс трансформаторының қуаты анықталады. Екі трансформаторды орнатқан кезде
|
|
|
|
мұнда КП - трансформатордың асқын жүктелуіне рұқсат коэффициенті.
6.4 Кэс, сэс, аэс-ның трансформаторының қуатын және санын таңдау
Қуатты КЭС, АЭС және СЭС-да барлық электрэнергия энергожүйе-
ге және әртүрлі кернеу деңгейінде шалғайда орналасқан тұтынушыларға жібереді, ал әртүрлі кернеудегі тарату құрылғылары автотрансформатор арқылы байланысады.
Егер энергоблоктан тек қана өзіндік мұқтаждық жүктемесі қоректенсе, блок трансформаторының қуаты мынаған тең
|
|
|
|
Автотрансформатор қуаты жоғарғы және орта кернеулі тарату құрылғы-лары арасындағы максималды қуат ағыны бойынша таңдалынады.
Автотрансформатор арасындағы қуат ағыны мына өрнекпен анықталады
|
|
|
|
мұнда Рr, Qr - генератордың активті және реактивті қуаттары;
Рс,н>Qс,н-өзіндік мұқтаждықтың активті және реактивті жүктемесі;
РС, QС – ӨМ шинасындағы активті және реактивті жүктемесі.
Есептік қуат үш режимге есептелінеді: максималды, минималды ӨМ жүктемесі және ӨМ шинасына жалғанған энергоблокты тұтынушылардың жүктемесі кезінде ажыратылған режимдер. Ең үлкен есептік қуат бойынша рұқсат етілетін асқын жүктемесі мен автотрансформатордың номиналды қуаты таңда-лынады.
Автотрансформатордың сол немесе басқа әдіспен жалғануы техника- экономикалық негізделгеннен кейін жүргізіледі.
6.5 Құрылымдық сұлбаларды техника-экономикалық таңдау
Сұлбалардың экономикалық мақсаттылығы минималды келтірілген шығындармен анықталады
З = рнК + И + У,
мұнда К - электрқондырғы ғимаратының қаржысы;
рн= 0,12, экономикалық тиімділіктің нормативті коэффициенті;
И - жылдық қолданыс шығыны (издержки );
У - электрэнергия берілмеу шығыны.
|
|
|
|
Есептік шығындардың екінші құраушысы-жылдық қолданыс шығындары мына формуламен анықталады
мұнда Ра, Ро - күту мен амортизация қалдықтары, %;
W- электрэнергия шығыны, кВт-ч
–1 кВтс электрэнергия шығын құны.
Трансформатордағы электрэнергия шығынын оқу әдебиетіндегі әдіспен есептейді.
Электрэнергиясы өндірілмеуіндегі шығын тек салыстырылатын нұсқау-лардың қоректену сенімділігі әртүрлі болған жағдайда ғана анықталады.
7 - дәріс Синхронды генераторлар
Дәрістің мазмұны: Синхронды генераторлардың құрылысы және салқындату жүйесі.
Дәрістің мақсаты: Салқындату жүйесіне байланысты синхронды генераторлардың құрылысын меңгеру.