Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
kitay_2009 (2).doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
676.86 Кб
Скачать

3. Цин патшалығының Қытайға билік орнатуы

1628-1645жылдары шаруалар соғысы болды. Бұл кезде Миң империясы қатты құлдырап, маньчжур билеушілері үшін Қытайды жаулап алуға сәтті кез болды. 1644жылы маньжурлар Пекинді басып алды да, император етіп Нурхацизің немересі Ши Цзуді қойды. Оның регенті ағасы Доргун болды. Осылай Қытайға жаңа династияның билеһігі орнады. Олар өздерінің имперясын Цин деп атады. Солт.провинцияларды басып алғаннан кейін, маньжур әскері екі бағытқа жорыққа шықты. Орталық және оңтүстік аудандарға. 1645-47жж Янзцы өзенінің ауданында соғыс қимылдары жүрді. Мұнда антиманьжурлық қозғалыс жүріп жатты, себебі феодалдардың өздері Миң династиясының қайта құрылуын қолдады. Оңт және орталық қытайда жиналған феодалдар жаңа астананы-Нанкинде Миндік бір князьді император етіп жариялады. Бірақ басқа да императорлық таққа отырғысы келгендер пайда болып империяның өз ішінде қайшылықтар белең алды. Сонымен қатар Миң үкіметі шаруалар талаптарын елемеді. Сондықтан енді Миң үкіметі екі бағытта соғыс жүргізде: манжірларға қарсы, және оздерінің шаруаларына қарсы. Бұны пайдаланған манжурлар 1645жылы Нанкинді қарсылықсыз алады. Антиманжурлық қозғалыста қала тұрғындары батылдық көрсетті. Бірақ кейде өзін ғана ойлаған жергілікті билік манжурлар жағына сатылып, қала қорғандарын ашып беріп отырды. Цзядин қаласы екі айдай берілген жоқ. Көп шығындарға ап болып, және Қытай халқының мықты күресініне қарамастан, манжурлар Қытайдың орталығына бағыттала беріп, 1647жылы Гуаньдун провинциясына жетіп, Контон қаласына жетті. Бұл қалада Миң династиясының өкілі Цюй Шисы антиманжурлық әскерді жинап, Оңт қытайды бергісі келмеді. Оңт. Соғысты жалғастыра беріп, манжур мемлекеті өзінің жаңа саясатын орнатуға тырысты. Цин үкіметі жер конфискациясын жүргізіп ол жерлерді жаңа иегерлерге беріп, немесе мел. Меншік деп жариялады. Бұл конфискациялар Қытай мүдделеріне қарсы келді. Цин үкіметінің бұл саясаты 1648-52жылдары жаулап алған территорияларда, қалалар мен шаруалар көтерілісіне алып келді. Манжурлар билігінен көптеген уездер мен провинциялар болсатыла бастады. Ең бірінші көтеріліс Гуандунь провинциясында басталды. Бүкіл ел бойына тараған бұл қозғалыс бұрын манжурлар жағында соғысқан Қытай генералдарын антиманжурлық лагерге кетуіне алып келді. Нәтижесінде 1652жылға таман Қытайдың 7провинциясы аз уақытқа болса да, манжжурлардан тазартылды. Бірақ манжурлар бұл көтерілісті тез басып тастады, себебі көтеріліс ошақтары бір-бірінен алыс болды. Сонымен қатар манжурларға шаруалар көтерілісінен сескенген Қытай бай-феодалдары көмектесті. 50жылдары манжурларға қарсы соңғы соғыс ошақтары оңтШығыс жағалауында және аралдарда жүріп жатты. Көзге түскен генерал Чжэн Ченгун аралдарда мықты әскер жинап, құрлықта да батыл соғыс жүргізді. Әсіресе Тайвань аралы Қытайлардың тірегі болды. Себебі, 1662жылы Голланддық губернаторлар бұл жерді капитулляциялауға қол қойды. Бұл жерде миң үкіметінің өкілдері өзінің тәуелсіз үкіметін құрып, реформалар жүргізді. Бұл жаңа мемлекет Манжур үкіметінің Қытайды біртұтастандыру саясатына кедергі келді. Бірақ Цин үкіметі 20жылдан кейінгі 1683жылы Тайваньды алып, бүкіл Қытай территориясы Цин үкіметінің қол астында болды. Мұндай ұзаққа созылған соғыс пен көтерілістер Қытай экономикасын құлдырауына алып келді. Көптеген ауылдар мен қалалар жойылды. Қытай халқы Миң династиясының қатаң саясатынан шаршағандықтан, ары қарайғы күреске күшеі жетпеді. Қытай халқы ұзақ уақытқа манжурлар билеушілерінің қол астында қалды. Бұл кезең Ұлы мемлекет тарихында теріс роль ойнады.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]