
- •2.Мотивацияға(ынталандыру) басқару функциясы ретінде анықтама беріңіз.
- •Басқарудың классикалық мектебінің мақсатына, қосқан үлесіне сипаттама беріңіз
- •5. Ресми және биресми топтарына мінездеме беріп, ұқсастықтары мен айырмашылықтарына сипаттама беріңіз
- •1. Ресми ұйымдар
- •2. Бейресми ұйымдар.
- •2. Өзара көмек3. Өзара қорғау, адамдар күшінің бірігуі.
- •4. Өзара ортақ қызығушылықтар мен мүдделер.
- •Ұйымдық өзгерістердің табиғатын түсіндіріп, айнымалылардың өзара байланысын: мақсаттардың, құрылымның, технологияның, міндеттердің және адамдардың түсіндіріңіз
- •8. Бақылаудың мәні және мазмұнын сипаттап, бақылаудың қажеттілігін анықтаңыз.
- •9. Ұйымның сыртқы ортасына талдау жасап, сыртқы орта мінездемелеріне сипаттама беріңіз
- •10. Мотивацияның процессуалдық теорияларын салыстырмалы сипаттаңыз
- •11. Ішкі орта және оның факторларына сипаттама беріңіз
- •12. Мотивацияның мазмұндылық теорияларына салыстырмалы сипаттама жасаңыз.
- •13. Бақылау түрлерін анықтап, әрқайсысына сипаттама беріңіз
- •14.Болжаудың сапалық әдістерін анықтап сипаттама беріңіз.
- •16. Лидерліктің мәнін анықтаңыз. Ықпал етудің және биліктің түрлеріне сипаттама беріңіз
- •17. Коммуникациялық процесс түсінігіне анықтама беріңіз. Коммуникация процесінің элементтері мен кезеңдеріне сипаттама беріңіз.
- •18. Тиімді бақылау мінездемелеріне сипаттама беріңіз Бақылау - бұл ұйымның мақсатқа жетуін қамтамасыз ететін процесс.
- •20, Бақылау үрдісінің кезеңдері.
- •23. «Шешімге» анықтама беріңіз. Шешімның типтері мен шешім қабылдау тәсілдерін анықтаңыз.
- •Оғамдық ұйымдар шешімі т.Б.
- •Ұтымды шешім қабылдау кезеңдеріне сипаттама беріңіз
- •27.Ұйымдастыруға басқару функциясы ретінде сипаттама беріңіз. Делегирлеу, өкілеттілік және жауапкершілік түсініктерінің мәнін ашып, өзара байланысын анықтаңыз
- •28. Лидерліктің мінез-құлықтық тәсіліне сипаттама беріңіз
- •29.Формальды ұйым түсінігінің мәнін ашып, формальды ұйымдардың түрлеріне анықтама беріңіз
- •30. Сыртқы тікелей ықпал ету ортасының мәнін ашып, элементтеріне сипаттама беріңіз
- •31.Билік пен ықпал етудің нысандарына сипаттама беріңіз.
- •31. Билік пен ықпал етудің нысандарына сипаттама беріңіз:
- •32. Дивизионалды құрылым
- •34. Стратегиялық жоспарлау процесінің мәнін ашыңыз. Стратегия типтерін анықтап түсініктеме беріңіз
- •37.Басқарудағы жүйелік тәсілдің мәнін ашыңыз.
- •38. Басқарудағы жұмысшыларға сендіру және қатысу арқылы әсер етудің мәнін ашыңыз. (толық емес)
- •39.Ұйымдастырушылық құрылым түсінігінің мәнін ашып түрлерін анықтаңыз.
- •40. Менеджер ұғымына анықтама беріп оған қойылатын талаптарды атаңыз
- •43.Сіздің ойыңызша, көшбасшыға қажет бірнеше мінез сипаттарын атаңыз. Олар әр жағдайларда бірдей құнды ма?
- •Мүмкіндіктері (Opportunities): шет ел мемлекеттеріне мобильділік бағдарламары бойынша 1-2 семестрге оқу мүмкіндігі, мемлекет тарапынан мықты қолдау
- •Қатерлері (Threats): жеке университтер ашылу салдарынан және жалпы бәсекелестік, университет төңірегінде жемқорлық туралы алып-қашпа әңгімелер оқу орнының беделіне нұқсан келтіруі мүмкін
- •1.«Қақтығыстардан қашу», бұл адамның дау-жанжалдан алыс болуы, яғни стресске ұшырамау үшін.
- •2.Қарсы күрес, конкуренция – бұл өз көз-қарасынды қандай да болсын бағамен қабылдау басқа қатысушылардың пікірін сынға алмау
- •3. Тактикалық жоспарлау
- •52. Сізге белгілі жергілікті фирма үшін қысқаша миссиясы туралы мәліметті жазыңыз. Шағын ұйымға анық құрастырылған миссия туралы мәлімет қандай пайда әкелуі мүмкін?
- •Хоторндық эффект
- •Хоторндық тәжірибенің басқару теориясына ықпалы.
- •59. Өзіңіздің оқудағы тәжірибеге сүйеніп, кейбір ғылыми менеджменттің және бюрократияның қағидаларының қолдануын сипаттаңыз. Қалай ойлайсыз, осы сипаттамалар ұйымдарда мәңгі болады ма?
- •Ғылыми басқару
1. Ресми ұйымдар
2. Бейресми ұйымдар.
Ресми ұйымдар- ұйымның мақсатына жету үшін басшылықтың еркімен құрылған адамдар тобы. Жалпы ұйым туралы айтылса, ол ресми ұйымдар тобы. Ресми ұйымдар белгілі бір заңды талаптарға негізделген. Ресми ұйымдар дегеніміз – мақсатты орындауда басқару процесін жүйелі үйлестіретін нақтылы құрылымға ие болатын басшылық еркімен құрылған адамдар тобы. Ресми ұйымдарда нақтылы міндет қызметкерлер арақатынасы тағайындалған және ресмиленген басшылық органы орын алады. Ресми ұйымның қызметкерлері шешетін міндеттердің, тапсырмалардың сипаты оларды әрқашанда бір- бірімен араласып, өзара іс-әрекеттер жасауға итермелейді. Ресми ұйымдардың ерекшелігі- олардың алдын-ала жоспарланған түрде құрылуы. Адамдардың ресми ұйымдарға кіруінің негізгі себептері: ұйым мақсатына жету үшін өз үлесін қосқысы келеді, үлкен табыс іздейді, осы ұйымда жұмыс істеу беделіне қызығады. Ресми ұйымның құрылымы мен түрі басшы органдарымен саналы түрде жобалаудың көмегі арқылы жасалынады. Ресми ұйым лидері- ресми түрде берілген өкілеттіктерді қолдану арқылы нақты көрсетілген салада қызмет жасайды.
Бейресми ұйымдар — әр түрлі әлеуметтік ішкі себептерге байланысты ресми ұйымның ішінен құралған ұйымдар. Бейресми ұйымдар шағын ғана ұйымдардан басқа барлық ресми ұйымдарда болады. Оларда жетекшісі болмасада, олар өте қажет. Олар белгілі бір мақсаттарға жету үшін жүйелі түрде өзара қатынаста болатын адамдар тобы.Бейресми ұйымдарға адамдардың топтасуының себептері:1. қатысушылық немесе достық сезім
2. Өзара көмек3. Өзара қорғау, адамдар күшінің бірігуі.
4. Өзара ортақ қызығушылықтар мен мүдделер.
Бейресми ұйымдар сипаттамасы: әлеуметтік бақылау;
өзгерістерге қарсы тұру.
Ұйымдық өзгерістердің табиғатын түсіндіріп, айнымалылардың өзара байланысын: мақсаттардың, құрылымның, технологияның, міндеттердің және адамдардың түсіндіріңіз
Ұйым – жалпы мақсаттарға жету үшін құрылатын, айқын құрылған бірлескен қызметтері және айқын белгіленген шекаралары бар автономды адамдар тобы ретінде көрінісін табатын әлеуметтік жүйе. Біз білетіндей, ұйымның ішкі және сыртқы орталары бар. Бұл орталарға тән өзгерістер де болуы мүмкін. Соған тоқталатын болсақ, ұйымның ішкі өзгермелілеріне келсілер жатады: 1) мақсаттар; 2) құрылым; 3) міндеттер; 4) технология; 5) адамдар. Мақсаттар – ұйым ұмтылатын тіленген шекті нәтиже .Мақсаттарға қойылатын талаптар: - нақты; - қол жетерлік; - тура, нақтылы; - сандық айқындалған; - уақытқа бағатталған. Құрылым – ұйымның мақсатына тиімді жетуге көмектесетін формаларда құрылған басқару деңгейлері мен функционалдық облыстардың (бөлімшелердің) логикалық қарым-қатынастары. Құрылыммен басқару көлемі және басқарылу нормасы байланысты болады. Міндеті – алдын-ала келісілген уақытта және алдын-ала белгіленген әдіспен орындалуы тиіс болатын алдын-ала жазылған жұмыс, жұмыс сериясы немесе жұмыстың бөлігі. Ұйымның міндеттері 3 категорияға бөлінеді: адамдармен, заттармен және ақпаратпен жұмыс. Технологиясы – шикізатты, адамдар болсын, ақпараттар немесе физикалық материалдар болсын, дайын өнімдер мен қызметтерге айналдыру құралы.
Адамдар кез-келген ұйымның орталық факторы болып табылады.
Ішкі ауыспалылардың басты қасиеті – олар бір-бірімен тығыз байланысты және олардың байланыстары мен бір ауыспалының өзгерісі басқалардың өзгерісіне әкеледі. Егер ұйымның мақсаты өзгерсе, сәйкесінше өзге элементтер де өзгереді. Мысалы, компания иіс-сулардың орнына крем шығаратын болса, онда технология өгереді, оған сай өзге мамандар шақырылады, содан кейін мақсат пен міндет те басқа арнаға бұрылады.
7.Басқарудағы адамдық қарым-қатынастар мектебінің мақсатын анықтап және оның басқару теориясына қосқан үлесін баяндаңыз:1930-1950) а)еңбек өнімділігі мен еңбекке қанағаттанушылықты арттыруда тұлға арақатынастарын қолдану; б)ұйым қызметін адамдық қатынастар мен мінез-құлық әрекетіне бейімдеп қалыптастыру Поркер мен Мэйо адамгершілік қатынастарының мектебін жаңа бағытта дамуының негізгі салушылар. Көрнекті өкілдері: Арджерис, Ферцберг, Макрегор, Блейн. Бұл бағыттардың қағидасы ресми емес шағын топтардың рөлін орындау, бақылау практикасында, топтағы психиологиялық және әлеуметтік ерекшеліктерді, тауып пайдалануға мүмкіндігін беретіндей тәсілдерді қабылдау болып саналады. Бұл мектептің өкілдері басқару жүйесіндегі жұмысшылардың еңбегңн жетілдіру тәсілдерін іздестіруге көңіл бөледі. Тікелей басшылық ететіндердің неғұрлым тиімді әрекет етуі жұмыскерлермен кеңесуі, қарым қатынас жасауға барынша толық мүмкіндік беруі. Адамдармен қарым қатынас жасау амалдарын пайдалануды ұсынды. Бихевористік мінез-құлық мектебі (1950ж. күні бүгінге дейін) адамгершілік қатынас мектебінен едәуір ауытқып, адамдар арасындағы қатынасты орнықтыру тәсілдеріне назар аударды. Бұл мектептің басты мақсаты адам ресурстарының тиімділігін арттыру арқылы ұйымдастыру тиімділігін арттыру арқылы ұйымдастыру тиімділігін арттруға болады.