1. Импорттауға деген шекті икемділіктің артуы:

а) таза экспорттың артуына ықпал етеді

ә) ағымдық операциялар есебінің жағдайын жақсартады

б) импорттық өнімдермен бәсекелесетін ұлттық экономика салаларындағы жұмысбастылық деңгейін арттыруға ықпал етеді

в) капитал қоғалысы мен қаржылық операциялар есебінің сальдосының шамасына ешқандайәсер етпейді.

2. Егер импорт экспорттан артық болса, елдің капитал қозғалысының есебі оң болады, өйткені:

а) капитал қозғалысы есебінің оң сальдосы жинақтың инвестициядан артып кеткендігін білдіреді

ә) ел шетелден қарыз алады. Бұл оған экспортаумен салыстырғанда көп импорттауға және жинақтауға қарағанда көп инвестициялауға мүмкіндік береді

б) шетелдік экспорттаушылар жинақты өз өнімдерін экспорттаудан түсетін қаражат есебінен арттырады

в) инвестиция жинаққа тең болуы керек, сондықтан капитал қозғалысының есебі әрдайым оњ ға ие болуы тиіс.

3. Төмендегі мәмілелердің қайсысы Қазақстанның ағымдық операцияларының балансының оң сальдосын арттырады:

а)“Казхром” Т¦К Украинамен 1 млн. долл. сомасына өнім жеткізу үшін бартерлік мәміле жасады. ҚР осы сомаға Украинадан құбыр алмақшы.

ә) Қазақстан Германиядан Өскемендегі зауытты реконструкциялау үшін қажет жабдық сатып алуға 500 млн. долл. көлемінде қарыз алады

б) Қазақстан Үндістанға құны 1 млн. долл. тұратын єскери самолетті осы сомадағы банктік депозитке сатады.

4. Экономика төмендегі мәліметтермен сипатталады:

• тауарлық экспорт 214,0

• тауарлық импорт 338,3

• туризмнен түсетін табыс 55,2

• шетелдегі активтерден түсетін табыс 90,5

• туризмге кететін шығындар 58,2

• шетел инвесторларына төленетін пайыздар 65,8

• біржақты трансферттер 14,8

• капиталдың келуі 146,9

• капиталдың кетуі 29,5

Осы жағдайда төмендегідей тұжырым жасауға болады:

а) төлем балансының сальдосы нольге тең

ә) төлем балансының тапшылығы 117,4

б) төлем балансының активі 120

в) төлем балансын реттеу шін 110 көлемінде ресми валюталық резервтерді пайдалану керек

г) дұрыс жауап жоқ.

5. Халықаралық саудадағы тарифтік емес шектеулерге қайсысы жатпайды:

а) экспорттық квоталар

ә) санитарлық шектеулер

б) сапа стандарттарына қойылатын талаптар

в) экспорттық баж салығы.

6.Төмендегі аргументтің қайсысы импорттық тарифтерді енгізуді жақтайды:

а) ұлттық экономикадағы «жас» салаларды қорғау

ә) ішкі нарықтағы импорттық тауарларды сатуды арттыру қажеттігі

б) отандық өндірушілерді демпингтен қорғау

в) төлем балансының жағдайын жақсарту қажеттігі.

Ситуациялық тапсырмалар мен жаттығулар:

Нұсқа 1

1. А елінде Z тауарының бірлігін өндіруге 10 сағат, ал W тауарының бірлігін өндіруге 15 сағат жұмсалады. В еліндегі осы тауарларды өндіретін еңбек өнімділігі төмен салаларда Z тауарын өндіруге 18 сағат, W тауарын өндіруге 45 сағат жұмсалады.Осы елдер арасында өзара тиімді сауданың болуы мүмкін бе? Мүмкін болса, әр ел қандай тауарды экспорттайды?

2. А елінде Х тауарына деген сұраныс функциясы D=100-10P, ұсыныс функциясы S=-50+20P түрінде берілген. В елінде Х тауарына деген сұраныс функциясы D=50-5P, ұсыныс функциясы S=20+10P түрінде берілген. Егер Х тауары осы екі елдің ғана экспорт/импортында болса, А және В елдері арасындағы белгіленген сауда қатынастары жағдайында дүниежүзілік нарықтағы Х тауарының бағасы мен сату көлемі қандай болады?

3. Шағын ашық экономика Y тауарын әр бірлігі үшін 30 долл. тең әлемдік бағамен импорттайды. Y тауарының сұраныс және ұсыныс қисықтары бұл елде мына теңдеулермен берілген: D=500-5P; S=100+2P. Тауар бірлігі үшін 10 долл. көлемінде импорттық тариф енгізуден болатын экономикадағы жалпы зиянның көлемін анықтау керек.

4. Ел Х тауарын әр бірлігі үшін 60 долл. тең әлемдік бағамен экспорттайды. Х тауарының сұраныс және ұсыныс қисықтары бұл елде мына теңдеулермен берілген: D=400-5P; S=-50+5P. Тауар бірлігі үшін 10 долл. көлемінде экспорттық баж салығын енгізуге дейінгі және енгізуден кейінгі экспорттың көлемін анықтау керек.

5. Алдыңғы есептің шартын пайдалана отырып, экспорттық баж салығын енгізуден болатын мемлекет табысы мен тұтынушы ұтысын анықтау керек.

Аралық бақылау тесттері

1-нұсқа