
- •I. Uwagi wstępne
- •1. Na czym polega ekonomiczny aspekt ludzkiej działalności?
- •8. Co to jest teoria ekonomiczna?
- •9. Wymień I omów ważniejsze trudności myślenia ekonomicznego.
- •10. Co to jest model ekonomiczny?
- •11. Jak można sprawdzić teorie ekonomiczne?
- •II. Proces gospodarowania
- •1. Jaki jest naturalny cel gospodarczej działalności człowieka?
- •2. Co to są potrzeby? Jaka jest ich struktura?
- •III. Gospodarowanie jako proces dokonywania wyborów
- •10. Co oznacza przesunięcie granicy możliwości produkcyjnych?
- •IV. Metody dokonywania wyborów ekonomicznych
- •7. Dlaczego mikroekonomia nie zajmuje się wyborami w sytuacji liniowego przebiegu funkcji celu oraz funkcji kosztów?
- •8. Uzasadnij warunek maksymalizacji nadwyżki korzyści nad kosztami poniesionymi w celu uzyskania korzyści, gdy funkcja celu jest nieliniowa.
- •V. Rynek I gospodarka rynkowa
- •1. Jaka jest zasadnicza różnica między gospodarką naturalną a gospodarką rynkową?
- •2. Dlaczego współczesna gospodarka jest oparta na podziale I specjalizacji pracy?
- •3. Dlaczego podmioty gospodarcze przeprowadzają wymianę dóbr I usług?
- •4. Co to jest rynek I jakie rodzaje rynków można wyróżnić w gospodarce?
- •5. W jaki sposób rynek koordynuje, za pośrednictwem systemu cen, działalność podmiotów gospodarczych?
- •6. Co głosi doktryna niewidzialnej ręki?
- •7. Omów model czystej gospodarki rynkowej. W jakim celu został on skonstruowany?
- •VII. Równowaga rynkowa
- •VIII. Elastyczność popytu I podaży
- •IX. Zastosowanie teorii rynku
- •10. Jaki wpływ na równowagę rynkową wywiera opodatkowanie sprzedaży I dotowanie producentów?
- •11. Od czego zależy rozdział podatku I dotacji między sprzedawców I nabywców?
- •X. Teoria użyteczności
- •1. Na jakich założeniach oparta jest kardynalna teoria użyteczności?
- •2. Jaka jest zależność między użytecznością całkowitą a użytecznością marginalną osiąganą z konsumpcji danego dobra?
- •3. Jak uzasadnia się typowy przebieg krzywej popytu w teorii użyteczności kardynalnej?
- •4. Jak interpretujemy stan równowagi konsumenta w ramach kardynalnej teorii użyteczności?
- •5. Co to jest nadwyżka konsumenta?
- •6. Jak zmienia się nadwyżka konsumenta wraz ze zmianą ceny danego dobra ceteris paribus?
- •7. Na czym polega paradoks wartości?
- •17. Co to jest paradoks Giffena?
- •XII. Koszty przedsiębiorstwa
- •1. Jakie znasz podstawowe formy organizacji przedsiębiorstwa prywatnego?
- •7. Jak na podstawie znajomości przebiegu krzywych kosztu całkowitego, zmiennego I stałego można wyznaczyć opowiadające im krzywe kosztów przeciętnych?
- •8. Wyjaśnij, dlaczego krzywa kosztu marginalnego przecina krzywą przeciętnego kosztu zmiennego w punkcie jej minimum?
- •9. Wyjaśnij, dlaczego krótkookresowy koszt przeciętny ma kształt litery u?
- •10. Jakie czynniki zewnętrzne powodują zmianę kosztów w krótkim okresie I przesunięcie krzywych kosztów?
- •XIII. Optimum przedsiębiorstwa (rachunek marginalny)
- •XIV. Monopol I konkurencja monopolistyczna
- •9. Uzasadnij, dlaczego w warunkach monopolu przychód marginalny jest mniejszy od ceny?
- •10. Uzasadnij warunek krótkookresowej równowagi firmy monopolistycznej.
- •11. Dlaczego nie istnieje funkcja podaży firmy monopolistycznej?
8. Wyjaśnij, dlaczego krzywa kosztu marginalnego przecina krzywą przeciętnego kosztu zmiennego w punkcie jej minimum?
Jeżeli
AVC = min, to
.
Ponieważ
,
więc:
.
9. Wyjaśnij, dlaczego krótkookresowy koszt przeciętny ma kształt litery u?
Krótkookresowy koszt przeciętny ma kształt litery U, gdyż będąc sumą AVC i AFC, maleje kiedy one maleją, a rośnie kiedy AVC gwałtownie rośnie przy AFC malejącym do zera.
10. Jakie czynniki zewnętrzne powodują zmianę kosztów w krótkim okresie I przesunięcie krzywych kosztów?
Poziom kosztów zależy od: a) cen czynników produkcji; b) rozliczeń przedsiębiorstw z budżetem państwa; c) działalności innych podmiotów gospodarczych.
Jeżeli podniesie poziomu kosztów spowodowane jest zmianą dotyczącą zmiennych czynników produkcji w górę przesuną się krzywe AVC, AC i MC. Jeżeli podniesienie poziomu kosztów spowodowane jest zmianą dotyczącą stałych czynników produkcji to w górę przesuną się krzywe AFC i AC.
11. Jakie koszty ponosi przedsiębiorstwo w okresie długim?
W okresie długim wszystkie koszty przedsiębiorstwa są zmienne, tak jak zmienne są wszystkie czynniki produkcji. Wyróżniamy zatem (analogicznie do okresu krótkiego): długookresowy koszt całkowity, długookresowy koszt przeciętny i długookresowy koszt marginalny.
12. Od czego zależy przebieg długookresowej krzywej kosztu przeciętnego?
Przebieg długookresowej krzywej kosztu przeciętnego zależy od korzyści skali. Jeśli są stałe to długookresowy koszt przeciętny jest stały, jeśli są rosnące to LAC maleje, a jeśli są malejące to LAC rośnie.
13. W jakiej sytuacji długookresowa krzywa kosztu przeciętnego pokrywa się z długookresową krzywą kosztu marginalnego?
Dzieje się tak w przypadku stałych korzyści skali, kiedy krzywa długookresowego kosztu całkowitego ma stałe nachylenie.
XIII. Optimum przedsiębiorstwa (rachunek marginalny)
1. Jakie są założenia modelu rynku doskonale konkurencyjnego?
Model rynku doskonale konkurencyjnego: 1) sprzedawców i nabywców jest wielu i nie mają wpływu na cenę; 2) produkt jest jednorodny; 3) panuje swoboda wejścia i wyjścia z rynku; 4) państwo jest bierne; 5) produkt i czynniki produkcji są doskonale podzielne; 6) rynek jest doskonale przejrzysty.
2. Czy producent działający na rynku doskonałej konkurencji może wpływać na cenę, po jakiej sprzedaje swój produkty?
Nie. Nazywamy go "price taker": musi akceptować cenę rynkową.
3. Po jakiej cenie sprzedaje swój produkt firma działająca na rynku doskonale konkurencyjnym?
Firmy sprzedają towar po cenie równowagi rynkowej.
4. Jak firma doskonale konkurencyjna postrzega popyt na swój produkt?
Firma doskonale konkurencyjna postrzega popyt na swój produkt jako doskonale elastyczny.
5. Przed jakim problemem decyzyjnym staje producent działający w warunkach doskonałej konkurencji?
Musi wybrać ilość wytwarzanego produktu.
6. Jakie są warunki wyboru optymalnej ilości produkcji w okresie krótkim?
Warunek dostateczny: P = MC.
Warunek konieczny: P = MC > AC.
7. Jakie stany równowagi może osiągnąć firma doskonale konkurencyjna w okresie krótkim?
Jeśli P = MC > AC, to wtedy TP > 0.
Jeśli P = MC = ACmin, to wtedy TP = 0 (break even point).
Jeśli P = MC > AVC, to wtedy TP < 0 (minimalizacja krótkookresowej straty).
Jeśli P = MC = AVCmin, to wtedy TP < 0 (shut down point).
8. Jak wyznaczamy krótkookresową krzywą podaży firmy doskonale konkurencyjnej?
Jest to fragment krzywej kosztu marginalnego od shut down point do granicy możliwości produkcyjnych.
9. Jaki jest związek między podażą pojedynczych producentów działających na danym rynku a podażą rynkową?
Podaż rynkowa jest sumą podaży indywidualnych.
10. Jak zmieniają się warunki działania firmy doskonale konkurencyjnej w okresie długim, w porównaniu z okresem krótkim?
Zmieniają się ilości i wielkość producentów, dzięki wolnemu wejściu i wyjściu. Zmiany te polegają na uzyskiwaniu korzyści skali przez poszczególne firmy i całą branżę.
11. W jaki sposób mechanizm konkurencji doskonałej działa na rzecz wyrównywania kosztów przedsiębiorstw działających w danej branży w długim okresie?
Spadki ceny poniżej poziomu zamknięcia niektórych firm (shut down point) powoduje ich wycofanie się z branży. W długim okresie pozostaną więc w branży tylko przedsiębiorstwa o zbliżonych poziomach kosztów (tzw. firmy reprezentatywne).
12. Co rozumiemy przez pojęcie firma reprezentatywna dla branży? (patrz: 11)
13. Według jakiej reguły (warunku) firma doskonale konkurencyjna podejmuje decyzje dotyczące wielkości produkcji w długim okresie?
Będzie to warunek zerowego zysku całkowitego, przy którym wielkość produkcji musi być tak dobrana, aby LACmin = SAC = LMC = SMC = P.
14. Przy jakim poziomie produkcji firma doskonale konkurencyjna osiąga długookresową równowagę? (patrz: 13)
15. Jeżeli krzywa długookresowego kosztu przeciętnego na kształt litery U, to długookresowe optimum produkcji można wyrazić przy pomocy trzech minimów. Jakich?
Minimum zysku (TP = 0), minimalny długookresowy koszt przeciętny i minimalny krótkookresowy koszt przeciętny.
16. Od czego zależy przebieg długookresowej krzywej podaży w branży doskonale konkurencyjnej?
Jeżeli koszty branży są stałe, to krzywa podaży jest pozioma. Jeśli koszty branży rosną, to krzywa podaży ma nachylenie dodatnie. Jeśli koszty branży maleją, to krzywa podaży ma nachylenie ujemne.
17. Przy jakim przebiegu długookresowej krzywej kosztu przeciętnego jest możliwa konkurencja doskonała?
Konkurencja doskonała jest możliwa tylko przy nieujemnym nachyleniu długookresowej krzywej podaży.
18. W jaki sposób przedsiębiorstwa konkurują ze sobą na rynku doskonałej konkurencji?
Przedsiębiorstwa konkurują ze sobą zmniejszając koszty