Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
учебник для начинающих_полный.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
571.16 Кб
Скачать

Биш мәченең биш башына

Ишелмәсен мич ташы.

+15. Текстны тыңлагыз, укыгыз һәм татар теле дәресләре турында сөйләгез. Прослушайте, прочитайте текст и расскажите об уроках татарского языка. Listen, read the text and tell about the Tatar language lessons.

Мин телләр белән кызыксынам. Хәзер мин татар телен өйрәнәм. Татар теле дәресләре атнага ике тапкыр була. Татар теле дәресләрендә без сөйләшәбез, диалоглар сөйлибез, яңа сүзләр өйрәнәбез, грамматик кагыйдәләр белән танышабыз, аларны кабатлыйбыз һәм истә калдырабыз. Без текстлар укыйбыз, аларны тәрҗемә итәбез, төрле биремнәр эшлибез. Укытучы безгә сораулар бирә. Без аны тыңлыйбыз һәм җавап кайтарабыз. Кайбер дәресләрдә без монологлар сөйлибез. Укытучы безне татарча сөйләшергә һәм аралашырга өйрәтә. Ул безне татарча җырлар һәм шигырьләр, мәкальләрһәм тизәйткечләр белән таныштыра. Без аларны дөрес әйтергә өйрәнәбез. Татар теле дәресләре бик кызыклы.

Телләр белгән – илләр белгән, диләр.

+16. “Туган тел” җырын тыңлагыз һәм өйрәнегез. Прослушайте песню”Родной язык” и выучите. Learn the song “The Native Language”.

Диск 5 №1

3.

Кешенең милләте турында ничек сорыйбыз? Как спрашиваем о национальности человека? How to ask about a person’s nationality?

+17. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Кәрим, гафу итегез, Сез татармы?

- Әйе, мин татар.

**********************

- Карим, извините, Вы татарин? Karim, excuse me, are you Tatar?

- Да, я татарин. Yes, I’m Tatar.

- Гафу итегез, Сез татармы?

- Юк, мин - рус.

- Извините, Вы татарка? Excuse me, are you Tatar?

- Нет, я русская. No, I’m Russian.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

татар –татарин, татарка-Tatar

рус –русский, русская- Russian

төрек – турок, турчанка-Turkish

үзбәк – узбек, узбечка-Uzbek

казах –казах, казашка-Kazakh

әрмән–армянин, армянка-Armenian

рис. Люди разных национальностей

18. Сорауларга җавап бирегез. Ответьте на вопросы. Answer the questions.

Әйтегез әле, әтиегез һәм әниегез татарлармы? Сезнеңчә, Экрем әфәнде төрекме? Акира әфәнде японмы? Сорарга ярыймы, бу испан кызымы? Синеңчә, бу фин егетеме? Дустың русмы, татармы?

19. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.

- Гафу итегез, Сез ..............?

-Юк, мин ..................

-Сез татарча яхшы .......................?

- Әйе, ...................

***

- Гафу итегез, сез төрекме?

- Әйе, ............................

- Сез кайдан?

- …...................

20. Үрнәк буенча диалог төзегез.Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Татарча яхшы беләсеңме?

- Яхшы беләм, мин татар кызы бит. Гаиләбездә татарча гына сөйләшәбез.

+21. “Әби белән бабушка” шигырен тыңлагыз һәм ятлагыз. Прослушайте стихотворение “Бабушка” и выучите наизусть. Listen to the poem “Grandmother” and learn it by heart. Диск 5 № 41

4.

Мәгълүматның дөрес булуы турында ничек әйтәбез? Как говорим о правильности информации?

How to indicate that information is correct?

+22. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Казан – бик матур шәһәр.

- Әйе, дөрес, Сез хаклы.

- Казань – очень красивый город. Kazan is a very beautiful city.

- Да, верно, Вы правы. That’s right, you are right.

23. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Татар авазларын һәм сүзләрен дөрес әйтегез. Син бу җөмләне дөрес укымадың, кабатла әле. Мин яңа сүзләрне дөрес әйтергә өйрәнәм. Кызганычка каршы, җавапларың дөрес түгел. Бу сүзне кем дөрес әйтми? Бу җавапны кем дөрес язмады? Дөрес җавапны беләсеңме?

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

Нинди?Дөрес җавап.Какой? Правильный ответ. What kind? A correct answer.

Ничек?Дөрес җавап бирә.Как? Правильно отвечает. How? He answers correctly.

24. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.

- ........................................................................................?

- Әйе, дөрес, разговаривать сүзе татарча сөйләшергә була.

***

- ... ?

- Юк, син бу сүзне дөрес әйтмәдең.

25. Үрнәк буенча диалогларлар төзегез. Составьте диалоги по образцу. Make up a dialogues according to the model.

Үрнәк:

- Волга сүзе татарча Идел буламы?

- Әйе, дөрес, шулай.

******

  • Фудзияма тавы Австралиядәме?

  • Юк, дөрес түгел, Япониядә.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Кемнән?От кого? From whom? Президенттан, министрдан, дустымнан, Әнәс әфәндедән.

Кемгә?Кому?To whom? Президентка, министрга, дустыма, Әнәс әфәндегә.

Кемдә?У кого? Президентта, министрда, дустымда, Әнәс әфәндедә.

26. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Әйтегез әле, бу мәгълүмат кемнән? Сез беләсезме, бу открытка Руттанмы?

Гафу итегез, бу мәгълүмат кемгә? Бу документны кемгә бирергә кирәк? Бу китапны кемнән алырга мөмкин? Кирәкле кәгазьләр кемдә? Татарча журнал Фәриттә генә бармы? Зур сүзлек кемдә бар?

27. Рифмалап сүзләр куегыз һәм диалогны укыгыз. Прочитайте диалог, исползуя в рифму слова. Read the dialogue using rhyming words.

- Бу китап кемгә?

- Саматка.

- Бу сүзлек кемгә?

-.....................

-Бу билет кемгә?

- .....................

- Бу пакет кемгә?

-.......................

6.

Бәйлекләрне ничек кулланабыз? Как употребляем послелоги?

How to use postpositions?

+28. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Бу китап нәрсә турында?

-Татарстанның башкаласы – Казан турында.

  • О чём эта книга? What is this book about?

  • О столице Татарстана – Казани. About Tatarstan capital – Kazan.

***

- Бу рәсемле сүзлек кем өчен?

  • Балалар өчен.

  • Для кого этот картинный словарь? Who is this picture dictionary for?

  • Для детей. For children.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Турында, белән, өчен, саен, аркылы, кебек (шикелле, сыман, төсле); кадәр; соң, бирле, башка – бәйлекләр –послелоги - postpositions.

29. Җөмләләрне тулыландырыгыз. Дополните предложения. Complete the sentences.

Шимбә көнне дусларыбыз белән ................. бардык. Мин Татарстан турында кызыклы .........................укыдым. Балалар урам аша ................ . Ул әтисе кебек ............ булырга тели. Мин бу китапны дустым өчен ........................ Без көн саен татарча ................ Дүшәмбегә кадәр ул ..................... Спектакльдән соң без кафега ................. Яздан бирле алар ................ Татарча-русча сүзлектән башка миндә ......................

30. Сүзләр белән җөмләләр төзегез. Составьте проедложения со словами. Make up sentences with the following words.

Татарлар турында, апам белән, сездән соң, сиңа кадәр, алар өчен, дәрестән соң, җәйгә кадәр, ел саен, атна саен, шимбәдән бирле, синнән башка, әнием кебек.

31. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Бу китап нәрсә турында? Татар теле дәресендә сез нәрсәләр турында сөйләшәсез? Циркка нәрсә белән килдегез? Дәрескә кадәр син нишләдең? Дәрестән соң кая барасың? Җәйдән соң кыш киләме? Иртәгә сез сәгать ничәгә кадәр укыйсыз? Синнән соң кем җавап бирә? Алардан башка тагын кем татарча белә? Дустың әнисе кебек укытучы булырга телиме? Син кемнәр белән аралашырга яратасың?

32. Дөрес әйтегез. Скажите правильно. Say it correctly.

Җәйге ял вакытында мин яңа дуслар белән (танышырга). Кичә без гаиләбез белән стадионга (барырга). Алар миңа Казан турында (сөйләргә). Татар теле дәресендә без Татарстан тарихы турында текст (укырга). Кичкә кадәр ул паркта (булырга). Кыштан соң яз (килергә).

33. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Син кемнән соң килдең?

- Русланнан соң.

7.