49. Грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср у 1928-1939 гг.

Ліквідацыя непісьменнасці. Была створана Рэспубл. надзвычайная камісія па ліквідацыі непісьменнасці. Да сярэдзіны 20-х гадоў такая сістэма адукацыі была створана і складалася з наступных частак: 1) дашкольных устаноў; 2) масавых чатырохгадовых працоўных школ; 3) сямігадовых працоўных політэхнічных школ; 4) школ сялянскай моладзі; 5) рабфакаў; 6) тэхнікумаў; 7) вышэйшых навучальных устаноў.Увядзенне ўсеагульнага абавязковага навучання дзяцей. Бел.паэзія вітала рэвалюцыю: аптымізм, дух змагання за новае жыццё. Гэта быў час агульнага духоўнага ўздыму, час надзей, веры і мар.У другой палове 20-х гадоў развіццё беларускай савецкай літаратуры адбывалася ў вострай барацьбе ідэйна-эстэтычных тэндэнцый, розных літаратурных груповак.У 30-я гады завяршыўся працэс стварэння адзінай пісьменніцкай арганізацыі Беларусі.У вострай барацьбе розных мастацкіх школ і плыняў стваралася бел. савецкае тэатральнае, музычнае і выяўленчае мастацтва.У сярэдзіне 20-х гадоў першыя поспехі былі дасягнуты ў развіцці бел. музычнага мастацтва, у якім усё яшчэ пераважала самадзейная творчасць муз., харавых і танц. калектываў.Значны крок наперад зрабіла муз. мастацтва ў 30-я гады.Паспяхова развівалася кінамастацтва. Ствараліся дакументальныя і мастацкія фільмы, кінахроніка.Дасягненні ў сферы культурнай дзейнасці сведчаць аб сапраўдным ажыццяўленні культ. рэвалюцыі ў рэспубліцы.У 20–30-я гады паспяхова развіваліся жывапіс, скульптура, архітэктура.20-я гады ў гісторыі беларускага жывапісу былі часам збірання творчых сіл, першых спроб засваення новай тэматыкі, актыўнага ўкаранення мастацтва ў жыццё шырокіх пластоў народа.У 30-я гады мастацтва Беларусі ўзбагачалася новымі тэмамі і вобразамі.Буйной падзеяй у культурным жыцці стаў Першы з’езд мастакоў Беларусі, які адбыўся 6 снежня 1938 г. у Мінску. Багатыя і цікавыя традыцыі мае беларуская графіка.У 20–30-я гады шэраг манументальных помнікаў стварылі беларускія скульптары.У цэлым для прамысловай архітэктуры 20-х гадоў характэрна выкарыстанне жалезабетонных і металічных канструкцый.У канцы 20-х гадоў рабіліся спробы распрацаваць тып дома з агульнымі бытавымі элементамі. Такія будынкі атрымалі назву дамоў-камун.Галоўнымі задачамі архітэктуры Беларусі ў перадваенныя пяцігодкі (1933–1941) сталі рэканструкцыя і развіццё гарадоў.Кожны твор архітэктуры ўяўляе сабой спалучэнне трох прынцыпаў: функцыянальнасці, трываласці і прыгажосці.

50. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы (1921-1939 гг.). Нацыянальна-вызваленчы, сялянскі і рабочы рух.

У выніку сав-польскай вайны 19–20 гг., паводле Рыжскага мірнага дагавора ад 18.03 21 г., вял частка тэр Б з насельн перайшло ва ўладанне польск дзяржавы.Зах Б і яе насельніцтва апынуліся ў вельмі цяжкім становішчы.На заводах і фабрыках прац дзень працягв 10–11 гадз. У сяр на аднаго працуючага прыходз два беспрацоўныя. Людзі згаджаліся на любую работу і любую аплату.Вельмі цяжка жылося ў вёсцы.Аграр пераўтварэнні вялі да ўзрастання дыферэнцыяцыі сялян, колькасць бедных жыхароў вёскі пачала няўхільна павялічв.Сяляне павінны былі пастаянна выконваць павіннасці.У пошуках заробкаў, даведзеныя голадам і ўціскам да адчаю, сяляне шукалі выйсця ў эміграцыі.Вядучую ролю ў паланізацыі бел нас-ва адыгрывала катал царква.У Зах Б панаваў жорсткі паліт рэжым і паліцэйскі тэрор.Такім чынам, сац, нацыян і паліт становішча працоўных мас на тэрыті Зах Б штурхала іх на акт антыўрадавыя дзеянні.У пач і сяр 20-х гадоў сац і нацыян б-ба характар-ся не толькі эканам

забастоўкамі і антыўрадавымі дэманстрацыямі, але і праявамі ўзброеных выступленняў у форме партыз руху.Ва ўзмацненні сац і нац-вызваленчага руху значную ролю адыгралі партыі і арганізацыі камун і нац-дэмакрат напрамку.Выдаваліся газеты, якія па прычыне праследавання ўладамі часта закрыв.У студз 27 г. улады пачалі ліквідацыю гурткоў і камітэтаў БСРГ. Па ўсім краі прайшлі масавыя арышты яе актывістаў.Польскія ўлады чынілі розныя перашкоды для ствар сеткі гурткоў на месцах, а таксама ажыццяўлялі жорсткі ўціск на перыядычныя выданні.Важную ролю ў грамадска-паліт жыцці Зах Бі адыграла культ-асветная арганізацыя – Таварыства бел школы (ТБШ).За перыяд свайго існавання (да 37 г.) ТБШ заваявала вял любоў нас-ва Зах Б. Заслуга ТБШ была не толькі ў асветніцкай ролі, але і ў тым, што яна падрыхтавала і выхавала ў вельмі цяжкіх умовах нац прыгнёту значную колькасць бел творчай інтэлігенцыі.У к 20 – пач 30-х гадоў адбыліся значныя паліт і эканам змены на тэрыт Зах Бі.