85)Қазақстандағы қаржы нарығының қызмет ету ерекшеліктері

Қаржы нарығы - ақша операцияларының арнайы саласы болып табылатын нарықтық қатынастар жүйесі; капитал несиегерлер мен қарызгерлер арасында бағалы қағаздарды шығару және сатып алу-сату нысанында қайта бөлінетін несие капиталдары нарығының бір бөлігі.Қазақстан қаржы нарығы Ресейге қарағанда барынша жақсы реттелген. «Қазақстан қаржы нарығын реттеуде көп жұмыстар жасады. Қазір Кеден одағы аясында заңнамаларды сәйкестендіру үдерісі жүріп жатыр. Бұл бағытта Қазақстанға қарағанда Ресейде атқарылатын жұмыс көбірек.Қаржы нарығы мен оның кәсіби қатысушылары басымдылықтарға ие табысы мол экономика салаларында ішкі және сыртқы инвесторлардың қаражатынан тартылған уақытша бос ақша қаражаттары мен капиталдық құйылымы функциясын орындайды, халықаралық қауымдастықта мемлекеттердің бірігуіне ықпал етеді.Біздің елімізде экономикалық, құқықтық және ұйымдастырушылық алғышарттары бар қаржы нарығын қалыптастырушы процесс жүріп жатыр. Оны ары қарай дамыту мақсатында институтционалдық құрылымдарды құруға, инвесторлардың қажеттілігіне жауап бере алатын шетелдерде дамыған әр түрлі қаржы құралдарын және қаржы нарығын талдаудың әдістемесін енгізуге, даму тенденцияларымен мемлекеттік қолдаудың бағыттарын бөлуге ерекше көңіл бөлінуі тиіс. Өндірістік салалардағы инвеститцияларды жүзеге асыру үшін ішкі ресурстардың жеткіліксіздігі Қазақстанның өтпелі экономикасындағы аса ірі мәселелердің біріне айналды. Қаржылық қатынас кез келген ел экономикасының даму негізі болып табылады.Қаржы ресурстарының айналымы мен қайта бөлінуі қаржы нарығын анықтап беретін өзіндік аймақты қалыптастырады.Нарықтық экономика жағдайында қаржы нарығы тұтастай алғанда елдегі нарықтың қатынастар жүйесінің құрамдас бөлігі болып табылады. Қаржы нарығы  ұғымы қалыптасқан әлемдік тәжірибемен әрбір мемлекеттің экономикалық дамуынаң өзіндік ерекшеліктеріне сай әртүрлі түсіндіріледі.Ол ақша, депозит, несие, валюта, қор, сақтандыру, зейнетақы нарықтарының қаржылық құралдарымен ұйымдастырылған сауда жүйесін білдіреді. Мұнда ақша қаражаттарының ағымын меншік иелерінен қарыз алушыларға бағыттап отыратын қаржы институттары негізгі рөл атқарады. Қаржы нарығы кез келген нарық секілді қаржы ресурстарының сатушылары мен сатып алушылар арасындағы тікелей байланысты орнатуға арналған.

86)Нарық механизмінің қызметін арттырудағы жарнаманың рөлі

Біздің экономикалық өсуіміз телеарна, телестанциялардың табыстарын үлкен нәтижеге жеткізді. Оның өзінде жергілікті телеарналар кабельдік және спутниктік телеарналар арасындағы қатаң бәсекелестік жағдайда өмір сүреді.Басқа салаларға қарағанда, телеарналар өз өндірісін әрдайым өсіре алмайды.Телеарна басқа арнаның аудиториясын жаулап ала алады, бірақ өз тауарын басқа нарыққа «экспорттай» алмайды. Сондықтан бүкіл табысты эфирлік уақыттың бағасын көтеру арқылы табады.Мысалы, 2005 жылы республиканың барлық телерадио арналары президенттік сайлау кезінде көп табысқа кенелді. Эфирлік уақыт барлық кандидаттар арасында тең бөлінгенімен, мұнда қаржы аспектісі үлкен рөл атқарды. Бөлінген бюджеттен басқа, кандидат өз қалтасынан жарнаманы қаржыландырып отырды. Осы кезде әр кандидаттың жарнамалық компаниясы ұйымдастырылып, жарнамалық роликтерді экранға шығарып,бұл әрекеттер тек кандидат пайдаланған телеарнаның пайдасына шешіліп отырды.

Жарнаманың тиімділігі және сапасы көптеген аспектілерге тәуелді. Жарнаманың бізге белгілі түрлері мен бағасы әртүрлі. Жарнаманың бағасы оның тасымалдаушы құралымен байланысты болады. Жарнаманы тасымалдаушы құралдар мен арналарды таңдау жұмысы ерекше рөл атқарады. Бұл қандай құралдар болатынын анықтау қажет.

 Баспа жарнамасы:

-листовка: кішкентай форматты, қымбат емес басылым;

-даңғыл: көпбетті, жақсы суреттелген басылым, бағасы графикасынабайланысты;

-каталог: формасы бойынша даңғыл сияқты, бірақ  мазмұнымен ерекшеленеді: оған тауардың, қызмет жайында тек маңызды мағлұматтаркіреді. Әрине, оның бағасы қалыңдығына және суреттер санына байланысты.(1 данасының орташа бағасы 500 теңгеден басталады);

Қанша дегенмен құдіретті асқандар мен ақылы тасығандарды қастерлей өскен халықпыз. Сондықтан да ақша үшін асылдарымыздың аруағынқорламағанымыз жөн болар.Қазір қисыны жоқ, тіптен ұлттық намысқа тиетін жарнамалар көптенберіліп жүр. Мысалы, «Банк Центр Кредиттің» («Хабар арнасы», 2000ж.,25мамыр, сағ.10.45) жарнамасы соның дәлелі. Атасы – қазақ, кемпірі-орыс,келіні – татар, немерелері – қазақ. Шынын айту керек, бұл жарнама емес,әзіл-ысқақ сияқты. Қазір шай, май, азық-түлікті жарнамалауға елдегі белгілі адамдар көптеп тартыла бастады. Бірақ мардымсыз ақшаға бола сапасы нашар өнімдерді жарнамалағандарға қарның  ашады. Шет мемлекеттерде өз-өзін сыйлайтын тұлға еш уақытта сапасыз затты жарнамаламайды. Бұл жайтты олар беделіне нұқсан келтіреді деп түсінеді. Ал бізде ше? Ақша берсең тіптен ішкі киімдерді де мақтау, мадақтаудан тайынбайды.