Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
талдау.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
264.89 Кб
Скачать

3. Объектілерді зерттеу әдістемесі бойынша:

- Сандық талдау (факторлық) – бұл экономикалық құбылыстардың түрлі факторлар әсерінен өзгерісін сандық анықтау әдістемесі.

- Сапалық талдау – бұл зерттелетін құбылыстар мен үрдістердің салыстырмалы сапалық сипаттамалары мен сараптамалық бағалауларға негізделген зерттеу әдістемесі.

- Экспресс-талдау – белгілі бір экономикалық құбылыстарға  тән ерекше белгілерге негізделе отырып, кәсіпорын экономикасына баға беру әдістемесі.

- Маржиналдық талдау – бұл сату көлемі, өзіндік құн мен пайда арасындағы себеп-салдарлық байланысқа негізделіп және шығындарды тұрақты мен айнымалыға бөле отырып, бизнестегі басқарушылық шешімдердің тиімділігін бағалау мен негіздеу әдістемесі.

- Экономикалық-математикалық талдау – бұл экономикалық-математикалық үлгілеу негізінде қолда бар ресурстарды барынша ұтымды пайдалану жолымен экономикалық міндеттердің оңтайлы нұсқасын анықтау әдістемесі.

- Фундаментальдік талдау – бұл зерттелетін құбылыстың мәнін күрделі математикалық не басқа есептеулер көмегімен терең, кешенді зерттеу әдістемесі.

4. Талдау субъектілері бойынша:

- Ішкі талдау – бұл кәсіпорынның өз ішінде өндірістік, коммерциялық және қаржылық қызметтерді шұғыл, қысқа және ұзақ мерзімді басқару үшін жүргізілетін талдау.

- Сыртқы талдау – қаржылық және статистикалық есеп беру мәліметтері негізінде банктер, қаржы органдары, акционерлар мен инвесторлар жүргізетін талдау.

5. Бағдарлама мазмұны бойынша:

 - Кешенді талдау - кәсіпорын қызметіне толық, жан-жақты жүргізілген талдау.

- Тақырыптық талдау – нақты сәтте ең басты мәселе болып табылатын қызмет  аясын жеке талдау.

6. Ауқымы бойынша:

Фирмаішілік талдау – тек зерттелетін кәсіпорын мен оның құрылымдық бірліктерінің қызметін талдау.

- Фирмааралық талдау – екі не одан көп кәсіпорындардың қызмет нәтижелерін салыстыра отырып талдау.

7. Функционалдық белгісі бойынша:

- Әлеуметтік-экономикалық талдау – әлеуметтік және экономикалық үрдістердің байланыстарын, олардың шаруашылық қызметі нәтижесіне әсерін оқиды.

- Экономикалық-статистикалық талдау – статистикалық органдар жаппай қоғамдық құбылыстардың сипатын кәсіпорын, сала, аймақ деңгейінде оқу үшін жүргізетін талдауы.

- Экономикалық-экологиялық талдау – табиғатты қорғау органдары, кәсіпорынның экономикалық бөлімі қоршаған ортаны сақтаумен байланысты экологиялық және экономикалық үрдістердің барысын зерттеу мақсатымен жүргізетін талдауы.

- Маркетингтік талдау – кәсіпорынның маркетингтік бөлімі кәсіпорынның әрекет етуінің сыртқы ортасын (шикізат пен дайын өнімді өткізу нарығы, өнімнің бәсеке қабілеттілігі, сұраныс пен ұсыныс, тәуекел, баға саясаты, маркетинг стратегиясы) зерттеу үшін жүргізетін талдауы.

- Инвестициялық талдау – инвестициялық жобалар мен шешімдердің экономикалық тиімділігін негіздеу үшін жүргізілетін талдау.

Экономикалық талдау түрлерінің жіктелуі

Жіктеу белгісі

Талдау түрлері

Функционалдық бағыты

-         Қаржылық

-         Басқарушылық

-         Әлеуметтік-экономикалық

-         Экономикалыстатистикалық

-         Экономикалық-экологиялық

-         Маркетингтік

-         Инвестициялық

Салалық белгісі

-         Салалық

-         Салааралық

Қамтитын уақыты

-         Перспективалық

-         Ретроперспективалық

Зерттеу әдістемесі

-         Сандық

-         Сапалық

-         Экспресс-талдау

-         Маржиналдық

-      Экономикалықматематикалық

-         Фундаментальдық

Талдау субъектісі

-         Ішкі

-         Сыртқы

Бағдарлама мазмұны

-         Кешенді

-         Тақырыптық

Қамту ауқымы

-         Фирмаішілік

-         Фирмааралық