- •2.Негізгі өндірістік қорлар мен оның айналымы.
- •3.Қаржылық жүйе,оның бөлшектері мен олардың өзара байланысы.
- •5.Қаржы механизмінің құрылымы мен мазмұны
- •6. Шаруашылық субъектілердің қаржы функциялары мен табиғаты
- •7.Кәсіпорындардың қаржылық ұйымдастырылуының негізгі принциптері
- •8.Өндірістік емес сфера мекемелері мен ұйымдарының қаржысының ерекшелігі
- •9. Қаржы ресурстарының негізгі өсу факторлары.
- •10.Коммерциялық бастамада әрекет ететін шаруашылық субъектілердің қаржысы
- •11.Мемлекеттік бюджет мемлекеттің негізгі қаржылық жоспары ретінде
- •12.Бюджет тапшылығы мен артықшылығы және оны қаржыландыру мен жұмсау жолдары.
- •.Қаржылық басқару түсінігі мен принциптері мен элементтері
- •14Мемлекеттік кірістердің классификациясы
- •15. Мемлекет шығыстарының қаржыландыру әдістері мен адистери
- •16 Жанама салықтар және оның мазмұны.
- •17.Мемлекеттік несиенің функциялары мен түрлері.
- •18.Тікелей салық, оларға тән белгілері, сипаттамасы.
- •19. Бюджеттік емес қорлар-қаржы жүйесіндегі орны
- •20 .Бюджеттік жүйедегі қосымша қаржыны беру (субвенция) мен алу.
- •25.Бюджеттік жүйе,оның құрамы мен бөлшектердің сипаттамасы.
- •26.Корпаративті табыс салығы және оның бюджет табысын қалыптастыруды алатын рөлі
- •27.Бағалы қағаздар нарығы және оның елдәі қаржы жүйесіндегі орны
- •29.Қаржылық жоспарлаудың негізгі түрлері мен оның сипаты.
- •30 Бюджеттік тыс қорлар,олардың қалыптасу көздері
- •31.Мемлекеттік табыстарды басқару
- •32. Эссе. Қр-ның мемлекеттік бюджет шығыстарының құрамы мен құрылымы
- •33.Жергілікті қаржын ың мәні мен мағынасы
- •37. «Мемлекеттік шығыс» түсінігінің экономикалық мәні
- •38.Эссе. Халықаралық мемлекеттік несиенің қажеттілігі мен оның түрлері
- •39.Экономиканың мемлекеттік қаржылық реттеу түсінігі, қажеттілігі мен классификациясы
- •Мемлекеттік кірістердің классификациясы
- •41. Мәдени мекемелерді қаржыландыру: жағдайы және мәселелері
- •42. Әлеуметтік мақсаттардағы шығыстарды қаржыландыру
- •44. Бюджет жүйесі сипаттамасы
- •45.Макроэкономикалық тепе теңдік және қаржы.
- •47. Қаржықатынастарын құқықтық қамтамасыз ету.
- •49. Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржыларын ұйымдастыру.
- •50. Сақтандыру категориясының экономикалық мәні
- •51. Зейнетақымен қамтамасыз ету түсінігі және оның экономикадағы рөлі.
- •52. Қаржылық органдардың және салықтық қызметтердің бақылауы
- •Зейнетақы қорлары және олардың қр дамуы
- •54.Өндірістің тиімділігін жоғарлатуда қаржының рөлі
- •55.Жергілікті бюджеттердің мәні мен рөлі
- •56. Қазақстан Республикасы қаржы жүйесі және әлемдік тәжірибе
- •57. Әлеуметтік бағдарламаны жүзеге асырудағы қаржының рөлі.
- •58. Елдің төлем балансы, оның құрамы.
- •59.Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының жағдайы және келешектегі даму бағыттары.
- •60. Денсаулық сақтауға жұмсалатын шығындар, қаржыландыру мәселелері
56. Қазақстан Республикасы қаржы жүйесі және әлемдік тәжірибе
Қаржы жүйесінің сыныптамасын мемлекет қаржысы, шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы, халық қаржысы деп жіктеуге болады.
Бүгін де Қазақстанның қаржы жүйесінің құрамы қаржы қатынастарының біршама дербес мына сфераларынан тұрады:
мемлекеттің бюджет жүйесі;
арнаулы бюджеттен тыс қорлар;
мемлекеттік несие;
жергілікті қаржы;
шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы;
халықтың қаржысы.
Қаржы қатынастарының алғашқы үш бөлігі жапымемлекеттік, яғни орталықтандырылған қаржыларға жатады және макродеңгейдегі экономика мен әлеуметтік қатынастарды реттеу үшін пайдаланады. Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы орталықтандырылмаған қаржыларға жатады және микродеңгейдегі экономика мен әлеуметтік реттеу және ынталандыру үшін пайдаланылады. Мемлекеттердің көпшілігінде қаржы жүйесін құрудың қағидаты – фискалдық (қазыналық) федерализм қағидаты. Қаржы жүйесінің функциялық құрылысы мынадай негізгі қағидаттарды қанағаттандыруды тиіс:
біріншіден, қаржы жүйесінің жеке алынған әрбір буыны ақша қатынастарының аса кең шеңберін қамти алады, бұл жалпы категория болып табылатын «қаржыға» ғана тән қасиет;
екіншіден, тұтастай алынған қаржы жүйесі әрбір нақты сәтте объективті экономикалық категория ретінде қаржының қағидалы мәндік сипаттамаларына және функциялық арналымына дәл сәйкес келуі тиіс.
Ұлттық және аймақтық мүдделерді сақтау. Аймақтарды дамытудың әлеуметтік жағынан қабылдауға болатын деңгейі сиялқы бұл қағидаттың талаптары қаржы қатынастарында ұлттық теңдікті қамтамасыз етуге шақырады. Қаржы жүйесін құрыдағы оның көрінісі мемлекеттік қаржы органдары құрылымының ұлттық-мемлекеттік және әкімшілік-аймақтық құрылымына сай келуі. Федеративтік құрылысы бар көпұлтты мемлекеттерде бұл қағидаттың маңызы аса артып отыр.
Қазақстанның қаржы жүйесін халықаралық эксперттер прогрессивті жүйелердің бірі деп бағалаған. Қазақстан ТМД елдерінің ішінде бірінші болып Ұлттық қор құрды. Бұл қор елдің әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан тұрақты дамуына, сыртқы жағымсыз факторлардан тәуелді болу деңгейін төмендетуге ықпалын тигізеді.
Ресей Федерациясының қаржысы өзінің экономикалық табиғаты жағынан және жалпы принципиалды бірлігі жағынан біртұтас. Алайда, қоғамның сан – алуан қажеттеріне қызмет ететіндігіне байланысты қаржы бірқатар салалардан тұрады. Қаржы қатынастарының саласы мен буындары тығыз байланыста және елдің бірыңғай қаржы жүйесін құрады. Ресей Федерациясының қаржы жүйесі қаржы қатынастарының біршама дербес мына салдарынан тұрады:
- мемлекеттік бюджет;
- сақтандыру қорлары;
- қор нарығы;
- мемлекеттік несие;
- шаруашылық жүргізушілердің субъектілерінің қаржылары;
- бюджеттен тыс қорлар.
Жапонияның каржы жүйесі орталык укімет бюджетінен,жергиликти билик бюджетинен жане арнайы корларды,орталык, жергиликти билик органдарына жататын кәсіпорындар, корпорациялар шотын бириктиретин аранйы шоттардан турады.