
- •Пытшкöс
- •Вöрпи да пода йылiсь
- •Шыр да пышкай
- •Вельмöм шыр
- •Панöм нинкöм
- •Кöин-лекар
- •Кыдз старукаöс ош лечитiс
- •Баля баран да коза баран
- •Ош да мужык
- •Палитöм мыр
- •Ош ордын срокын
- •Бöжись ви
- •Руч да кöчпияннэз
- •Туран ырöш
- •Кимось йылiсь
- •Старик да вöрись
- •Сяпарись ваней
- •Бишедтан да чуддэз
- •Ваня - бöб зон
- •Кама иван
- •Куим зарниовöй юрси тылöп
- •Кабморт
- •Рытко, ойко да асывко
- •Иван мужыкпиян
- •Сар адмон, сылöн зон да оров зарниборд
- •Иван саревич (1)
- •Иван саревич (2)
- •Мича марпида
- •Лёгостай
- •Зонка читкыля юр
- •Шыр да кеня
- •Кам ордö била
- •Гусялöм сойез
- •Куим сой
- •Зарни яблоня
- •Иван саревич да мича ныв
- •Илля муромеч да шатёр-богатыр
- •Вежöм челядь
- •Савдатлöн инь да сылöн зарни челядь
- •Обороника
- •Рака козиннэз
- •Тёпок да бабылiньöй
- •Кöртовöй вöлок
- •Ошвердас
- •Бöб öмель
- •Сунис моток
- •Нылочка да еги-баба
- •Гона да öмека
- •Легонтай, легонтай
- •Певрунь
- •Вöралiсьлöн диво
- •Быдса чудо
- •Повзьöтчан керку
- •Кум да кума
- •Зарни сюр
- •Зарни кöш
- •Кыдз вöрдядь мыжйис инькаöс
- •Вöрись кульлöн отсöт
- •Мыйсянь китöмлöн киыс быдмис
- •Лёк туннэз йылiсь
- •Ленсювко
- •Богатыр да кулан
- •Умöлик мерин
- •Чöвтöтовöй дубаса ныв
- •Анькытш иванко
- •Шуд кошшиссез
- •Нывкаэз йылiсь каски
- •Иван да пров
- •Петра-сар, савдат да розбойниккез
- •Озыр жöник сайын
- •Мортсёйись инь
- •Грек шедтiссез
- •Яньки, паньки да ваньки
- •Мывкыда воннэз да бöб иван
- •Бöб зонпиян
- •Ай да сылöн куим зон
- •Тöдiсь доктор
- •Озыр корасись
- •Дышкучик
- •Кыдз данько бурлачитiс
- •Сизимок
- •Мывкыда митей
- •Кыдз мужык дзодзоггезöс янсöтiс
- •Китрöй мужык
- •Кытчö ветлiн да мый аддзылiн
- •Куим вон
- •Кыдз зонка би кошшис
- •Не поп, не чорт
- •Горш попаддя
- •Поп да срошнöй
- •Тыра курöг
- •Кöчкыйись да поп
- •Бöбсялöм поп
- •Кöбыла кольттез
- •Вöралiсь опонь да барин
- •Зимогор
- •Дыш олёнушка
- •«Ёгортан курöтан...»
- •Асныррез
- •Некывзiсь сапоггез
- •Юкмöсын тэсь
- •Мöдiк кудымкар
- •Туй вылын öшынок
- •Гузи да мези
- •Кыдз овдя пиканалiс
- •Потя да потика
- •Дзирыт пельняннез
- •Чочком колпака морт
- •Кыдз епаöс кöч велöтiс
- •Донтöмик пятаккез
- •Атрапей
- •Кыдз сёйис, сiдз и уджалiс
- •Таратайкаын поп
- •Елесько
- •Нёль вон да пишаль
- •«Эн керась ― усян!»
- •Нинйöм чаркиэз
- •Старик да старука
- •Нинкöм да налевка
- •Пöв нинкöма мужык
- •Комиöн буржык
- •Вежа висьттэз
- •Кысянь светас лоис му
- •Кыдз шогмис му
- •Шогмöма вöв коколись
- •Кыдз шогмöм кама му
- •Пера да зарань
- •Шондi да тöлiсь
- •Мыйсянь сюыс öтiк роза, öтiк шепа
- •Мыля ид шепыс дженыт
- •Мыля ошыс дженыт бöжа
- •Кыдз коми йöзсö пыртöмась
- •Кыдз шогмöмась антипина да паршакова деревняэз
- •Кыдз шогмöма кама ю
- •Вына отир, атаманнэз
- •Матрёна - вына инь
- •Кудым ош
- •Пера-богатыр
- •Кыдз пера да мизя олöмась лупъя дорын
- •Пера-богатыр да вöрись
- •Пера-богатыр да вакуль
- •Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт
- •Кыдз пера-богатыр отсалöма роч войсколö вермыны идолишшоöс
- •Кыдз пера-богатыр пессьöма грап строгановкöт
- •Пера да мизя йылiсь
- •Полюд да колчим
- •Юкся, пукся, чадз да бач
- •Богатыррес вольвылын вöлöмась
- •Онтип богатыр йылiсь
- •Чучкарской богатыррез
- •Майко да кудымко
- •Богатырка
- •Кыдз дзуздя розбойниккёзöс вашöтöм
- •Войсколöн атаман
- •Ермак атаман
- •Ермаклöн медодзза бой
- •Пугачов йылiсь
- •Камид атаман йылiсь
- •Воддя кузя бунт
- •Куим вон-богатыр
- •Чудь, важ отир
- •Чудляна
- •Чуддэз да чарла
- •Тшак увтiсь морток
- •Учöтик мортоккез
- •Медодзза отир
- •Важжес — ыджыт отир
- •Асьнысö вийöмась
- •Мунасö мöдлаö
- •Пуста деревня
- •Сьöд чукча
- •Медыджыт ен
- •Чучкöйлöн аслас сёрни
- •Быдöс дозмукöн торксьöмась
- •Важжес мыжйисьöны
- •Мыжйöм морт
- •Коми чуддэз
- •Одзза мортлöн коктуй
- •Чучкöйез пышшöмась розбойниккез шогъя
- •Тöдтöм йöзлöн горт
- •Розбойниккез, кладдэз
- •Ыджыт керкуись розбойниккез
- •Виясö бичулиöн
- •Розбойниклöн сьöлöмыс сьöд
- •Костымчи
- •Кык ыджыт клад
- •Розбойниккезлöн пыж
- •Иньва дорись клад
- •Пыжтыр зарни
- •Кладыс кöчöн мыччасис
- •Петöма ачыс
- •Лöз вöла караульшик
- •Кладыс не быдöнлö сюрö
- •Сказзэз
- •Бытшöм морт
- •Кин пармаö вайис бур олан
- •Чудвисьттэз
- •Суседкоэз
- •Суседко
- •Печкись суседко
- •Гидйись суседко
- •Кинкö мыччасис
- •Мешайтчöма чернильнича
- •Курöггезöн шупкасьö
- •Öтöрись чуддэз. Боболлез
- •Баняын блазнитiс
- •Пукалiкö
- •Сiсь чурка
- •Вежöм зонка
- •Пывсянiсь чуд
- •Мöс картаись чуд
- •Öвин васька
- •Кутор чуд
- •Умöль места
- •Чуд дозыляйтiс
- •Кöрт кокаэс мырддясö
- •Чоморлöн стан
- •«Мун чомору!»
- •Луншöрика
- •Луншöрика-обороника
- •Ваись, нюрись куллез
- •Кульпиян
- •Шулькун
- •Сакасикö
- •Куллезлöн свадьба
- •Тыись вакуль
- •Васö оз лэдз босьтны
- •Ва дорись нывка
- •Калян рöдiсь нывка
- •Вöрись чуддэз
- •Биа öма тупыль
- •Сотчан турунъюр
- •Лешачика дюттьöтöма
- •Тшакъявтöн чудитчис
- •Вöрисьлöн керкуын
- •Вöр кöзяин
- •«Вöр дорын олöм сторож…»
- •Вöрись дядько
- •Лешак да лешачика
- •Синкымтöм матшка
- •Вöрись инька
- •Абу вермöм диктыны
- •Вöрисьыс кежöтлöма
- •Пон сёйись
- •Лешак нуöтлöм
- •Ыджытжык
- •Бедьыс мöдлаö нуöтiс
- •Лешачика кыскалöма
- •Вöрын олiсь инька
- •То ыджыт, то учöт
- •Пон кучика вöрись
- •Гитлерка
- •Вöрисьлöн инь кодь
- •Вöрись ордын
- •Дядькалöн пестуння
- •Пугырнюрись кöзяин
- •Митрофан митрофановичлöн тётка
- •Дявлöн туй
- •Мыйсянь чегис кок
- •Тöдiссез, тшыкöтчиссез
- •Петя-балаган
- •Мужык мунöма турунла
- •Тшыкöтöм свадьба
- •Тöдiсь тшыкöтö свадьба
- •Кинас аддзö
- •Мöдiк висьтассэз
- •Мам кай вештiсьöма
- •Ошлöн инька
- •Микайыв пиян икота
- •Икотаэз
- •Еннэз риксьöны
- •Оз лэдз чилькöтчыны
- •Кулöммес ловъяэслö отсалöны
- •Змея нимасис
- •Мырыв да кöкöв
- •Торокан пышшö
- •Югыт турун
- •Курöг празьник
- •Öшмöссэз
Богатыррес вольвылын вöлöмась
Чучкöй богатыррез уна вöлöмась, нiя Вольвылын олöмась. Пуксипи деревня дынын. Висьтавлiсö и ниммезнысö нылiсь, да вунöтi öнi.
Богатыррес дöс пöгибнитöмась, кöр гортнысö дорйöмась. Нiя тотаракöт косясьöмась — на живот и на смерть.
Вольвылын эм Шойнаыб, сэтöн уна кулöм куйлö, мыжйисьö дöс, ежели оз казьтылö. И богатыррес сэтöн куйлöны. Семикöн, стрöча коста казьтылöны. Нiя эд отир понда пöгибнитiсö, кыдз савдаттэз жö.
Нöшöн косясьöмась, черöн керасьöмась. Кöда нöшнас оз вермы врагсö пöрöтны, дак мöдiк богатырлö горöтö:
— Чапкы черсö меным, вонö!
Сылö чапкасö черсö, сiя уськöтас врагсö, а черсö мöдiклö чапкас — кин корас.
Онтип богатыр йылiсь
Карпов ладорын овлöма богатыр, а шувлöмась Онтипöн.
Морос одзас вöв новйöтлöма, дзик дзельöс, пöв киöн, изын видзлöм. Пес пö пельпон вылас быдса пуöн ваялöма.
Кылöма сы йылiсь сар, иньдöтöма ассис слугаэсö да тшöктöма вайöтны дынас, натьтö, аслас войскоö: богатыррес эд вексö Россиясö дорйöмась.
Локтасö, öтöрас сiйö виччисьöны. Онтип петас, дыровайтчас ныкöт. Сылö мыйкö баитöны, а сiя нем оз вежöрт. Аддзö токо, што сiйö сьöраныс корöны. Повзяс Онтип, пырас гидйö да пöднасяс. Мöддэс ёркйöны, ыбöссö чегöны. Но, умöль пö эд делоыс, пышшыны колö! Тойыштас стенасис кер-мöд, пондас пышшыны. А нинкöммес ыджытöсь и ыджытöсь — быдса сельничаэз — ылö он пышшы нiйöн. Сэтчö воньыс пöрччасьöм, и мужыкыт тальччöм вонь вылас, усьöм. Сэтöн сiйö кутасö, кöрталöны бы гезйöн. Сiя оз сетчы, конешно: кватитас öтiкö — му бердас желльыштас, мöдiкö кватитас — мыр бердö сырйыштас, кыдз каньöс. Мöддэс повзясö да пышшасö.
Кöбы пишаллез вöлiсö дак, поди и кутiсö бы, а, тыдалö, пишаллез эз на вöлö.
Пышшас гортсис, пыд вöрö кытчöкö пырас: загрек быдса войско пö локтас, дак эд виясö слугаэсö вартлöм понда.
ЧИВУЛЬ
Кöркö вöлi Чивуль род. Чивуль — сэтшöм нимкодь. Чивуль вöлöма вына, аслыс городишшо керлöма, а не деревняын олöма.
Эм сэтшöм места — Чивулькар. Нюрын сiя, арайын. Арай — нюр шöрас кöсжык места, а сэтöн — крёш, мысок. Крёш вылын йöр вöлöма, йöрас — керку. Керкуас богатыр олöма. Сiйö, натьтö, Чивульнас и шуисö.
ДЗУЗДЯ
Одзжык, чуднöй кадас, чудоэс тыр вöвлöмась. Мекöт монастырын дзуздянка олiс, дак то кытшöм чудо висьтасис.
Вöвлöма Дзуздя нима инька, дак öтдруг квать зон вайöм. Öтпыр токо и сьöктылöма.
А мыйöн сыным кагасö нимöтны, кыдзи пондасö горзыны?
Еныс казялас инькаытлiсь горёсö да сетас сылö эшö нёль няня — кватя жö няняэс лоасö. Öтiк зонöс öтiкöн нимöтö, мöдiкöс — мöдiкöн — быдöнныслöн эм нимасяныс. И быдöнныслö йöвсö тырмöтас, быдöннысö быдтас. Кватьнан зоныс богатыррез лоасö.
Дзуздяыс, мамыс, тожö ыджытовöй вöлöма.
Чучкарской богатыррез
Эм Искар посад, сэтчин эм важ городишшо — скала вылын. Сэтöн овлöмась пермяккез, а эшö одзжык — чучкаррез. Чучкарреслöн богатыррез вöвлöмась, нiя вермасьлöмась — кин ылöжык чеччöвтас. Сыбöрын, кöр вöввез лоасö, пондасö вöввез вылын чеччавны ылiсянь öддзöтасö вöвнысö да стена вевдöрöт кар пытшкö чеччöвтöны.
Майко да кудымко
Майкарыс öддьöн важ городишшо. Городишшо — этö йöрйöм карок, сы гöгöр ыджыт пöрлалöм пуэзiсь кыкпöвса стын керöм.
Майкарсö сотлöмась розбойниккез, кытшöмкö атаман. А Майкарас тожö атаман олöм, поди и Май, сiдз кыдз Майкар — Майлöн горт. Майсö шувлöмась, тыдалö, Майко. Сiдз жö и гортсö сылiсь пондöмась шуны, а сыбöрын — Майкор. Сэтöн жö олöма Кудымко. Сэсся янсöтчöма, аслыс горт керöма. Сылiсь гортсö перво шуöмась Кудымко, а вöлись — Кудымкор.