
- •Пытшкöс
- •Вöрпи да пода йылiсь
- •Шыр да пышкай
- •Вельмöм шыр
- •Панöм нинкöм
- •Кöин-лекар
- •Кыдз старукаöс ош лечитiс
- •Баля баран да коза баран
- •Ош да мужык
- •Палитöм мыр
- •Ош ордын срокын
- •Бöжись ви
- •Руч да кöчпияннэз
- •Туран ырöш
- •Кимось йылiсь
- •Старик да вöрись
- •Сяпарись ваней
- •Бишедтан да чуддэз
- •Ваня - бöб зон
- •Кама иван
- •Куим зарниовöй юрси тылöп
- •Кабморт
- •Рытко, ойко да асывко
- •Иван мужыкпиян
- •Сар адмон, сылöн зон да оров зарниборд
- •Иван саревич (1)
- •Иван саревич (2)
- •Мича марпида
- •Лёгостай
- •Зонка читкыля юр
- •Шыр да кеня
- •Кам ордö била
- •Гусялöм сойез
- •Куим сой
- •Зарни яблоня
- •Иван саревич да мича ныв
- •Илля муромеч да шатёр-богатыр
- •Вежöм челядь
- •Савдатлöн инь да сылöн зарни челядь
- •Обороника
- •Рака козиннэз
- •Тёпок да бабылiньöй
- •Кöртовöй вöлок
- •Ошвердас
- •Бöб öмель
- •Сунис моток
- •Нылочка да еги-баба
- •Гона да öмека
- •Легонтай, легонтай
- •Певрунь
- •Вöралiсьлöн диво
- •Быдса чудо
- •Повзьöтчан керку
- •Кум да кума
- •Зарни сюр
- •Зарни кöш
- •Кыдз вöрдядь мыжйис инькаöс
- •Вöрись кульлöн отсöт
- •Мыйсянь китöмлöн киыс быдмис
- •Лёк туннэз йылiсь
- •Ленсювко
- •Богатыр да кулан
- •Умöлик мерин
- •Чöвтöтовöй дубаса ныв
- •Анькытш иванко
- •Шуд кошшиссез
- •Нывкаэз йылiсь каски
- •Иван да пров
- •Петра-сар, савдат да розбойниккез
- •Озыр жöник сайын
- •Мортсёйись инь
- •Грек шедтiссез
- •Яньки, паньки да ваньки
- •Мывкыда воннэз да бöб иван
- •Бöб зонпиян
- •Ай да сылöн куим зон
- •Тöдiсь доктор
- •Озыр корасись
- •Дышкучик
- •Кыдз данько бурлачитiс
- •Сизимок
- •Мывкыда митей
- •Кыдз мужык дзодзоггезöс янсöтiс
- •Китрöй мужык
- •Кытчö ветлiн да мый аддзылiн
- •Куим вон
- •Кыдз зонка би кошшис
- •Не поп, не чорт
- •Горш попаддя
- •Поп да срошнöй
- •Тыра курöг
- •Кöчкыйись да поп
- •Бöбсялöм поп
- •Кöбыла кольттез
- •Вöралiсь опонь да барин
- •Зимогор
- •Дыш олёнушка
- •«Ёгортан курöтан...»
- •Асныррез
- •Некывзiсь сапоггез
- •Юкмöсын тэсь
- •Мöдiк кудымкар
- •Туй вылын öшынок
- •Гузи да мези
- •Кыдз овдя пиканалiс
- •Потя да потика
- •Дзирыт пельняннез
- •Чочком колпака морт
- •Кыдз епаöс кöч велöтiс
- •Донтöмик пятаккез
- •Атрапей
- •Кыдз сёйис, сiдз и уджалiс
- •Таратайкаын поп
- •Елесько
- •Нёль вон да пишаль
- •«Эн керась ― усян!»
- •Нинйöм чаркиэз
- •Старик да старука
- •Нинкöм да налевка
- •Пöв нинкöма мужык
- •Комиöн буржык
- •Вежа висьттэз
- •Кысянь светас лоис му
- •Кыдз шогмис му
- •Шогмöма вöв коколись
- •Кыдз шогмöм кама му
- •Пера да зарань
- •Шондi да тöлiсь
- •Мыйсянь сюыс öтiк роза, öтiк шепа
- •Мыля ид шепыс дженыт
- •Мыля ошыс дженыт бöжа
- •Кыдз коми йöзсö пыртöмась
- •Кыдз шогмöмась антипина да паршакова деревняэз
- •Кыдз шогмöма кама ю
- •Вына отир, атаманнэз
- •Матрёна - вына инь
- •Кудым ош
- •Пера-богатыр
- •Кыдз пера да мизя олöмась лупъя дорын
- •Пера-богатыр да вöрись
- •Пера-богатыр да вакуль
- •Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт
- •Кыдз пера-богатыр отсалöма роч войсколö вермыны идолишшоöс
- •Кыдз пера-богатыр пессьöма грап строгановкöт
- •Пера да мизя йылiсь
- •Полюд да колчим
- •Юкся, пукся, чадз да бач
- •Богатыррес вольвылын вöлöмась
- •Онтип богатыр йылiсь
- •Чучкарской богатыррез
- •Майко да кудымко
- •Богатырка
- •Кыдз дзуздя розбойниккёзöс вашöтöм
- •Войсколöн атаман
- •Ермак атаман
- •Ермаклöн медодзза бой
- •Пугачов йылiсь
- •Камид атаман йылiсь
- •Воддя кузя бунт
- •Куим вон-богатыр
- •Чудь, важ отир
- •Чудляна
- •Чуддэз да чарла
- •Тшак увтiсь морток
- •Учöтик мортоккез
- •Медодзза отир
- •Важжес — ыджыт отир
- •Асьнысö вийöмась
- •Мунасö мöдлаö
- •Пуста деревня
- •Сьöд чукча
- •Медыджыт ен
- •Чучкöйлöн аслас сёрни
- •Быдöс дозмукöн торксьöмась
- •Важжес мыжйисьöны
- •Мыжйöм морт
- •Коми чуддэз
- •Одзза мортлöн коктуй
- •Чучкöйез пышшöмась розбойниккез шогъя
- •Тöдтöм йöзлöн горт
- •Розбойниккез, кладдэз
- •Ыджыт керкуись розбойниккез
- •Виясö бичулиöн
- •Розбойниклöн сьöлöмыс сьöд
- •Костымчи
- •Кык ыджыт клад
- •Розбойниккезлöн пыж
- •Иньва дорись клад
- •Пыжтыр зарни
- •Кладыс кöчöн мыччасис
- •Петöма ачыс
- •Лöз вöла караульшик
- •Кладыс не быдöнлö сюрö
- •Сказзэз
- •Бытшöм морт
- •Кин пармаö вайис бур олан
- •Чудвисьттэз
- •Суседкоэз
- •Суседко
- •Печкись суседко
- •Гидйись суседко
- •Кинкö мыччасис
- •Мешайтчöма чернильнича
- •Курöггезöн шупкасьö
- •Öтöрись чуддэз. Боболлез
- •Баняын блазнитiс
- •Пукалiкö
- •Сiсь чурка
- •Вежöм зонка
- •Пывсянiсь чуд
- •Мöс картаись чуд
- •Öвин васька
- •Кутор чуд
- •Умöль места
- •Чуд дозыляйтiс
- •Кöрт кокаэс мырддясö
- •Чоморлöн стан
- •«Мун чомору!»
- •Луншöрика
- •Луншöрика-обороника
- •Ваись, нюрись куллез
- •Кульпиян
- •Шулькун
- •Сакасикö
- •Куллезлöн свадьба
- •Тыись вакуль
- •Васö оз лэдз босьтны
- •Ва дорись нывка
- •Калян рöдiсь нывка
- •Вöрись чуддэз
- •Биа öма тупыль
- •Сотчан турунъюр
- •Лешачика дюттьöтöма
- •Тшакъявтöн чудитчис
- •Вöрисьлöн керкуын
- •Вöр кöзяин
- •«Вöр дорын олöм сторож…»
- •Вöрись дядько
- •Лешак да лешачика
- •Синкымтöм матшка
- •Вöрись инька
- •Абу вермöм диктыны
- •Вöрисьыс кежöтлöма
- •Пон сёйись
- •Лешак нуöтлöм
- •Ыджытжык
- •Бедьыс мöдлаö нуöтiс
- •Лешачика кыскалöма
- •Вöрын олiсь инька
- •То ыджыт, то учöт
- •Пон кучика вöрись
- •Гитлерка
- •Вöрисьлöн инь кодь
- •Вöрись ордын
- •Дядькалöн пестуння
- •Пугырнюрись кöзяин
- •Митрофан митрофановичлöн тётка
- •Дявлöн туй
- •Мыйсянь чегис кок
- •Тöдiссез, тшыкöтчиссез
- •Петя-балаган
- •Мужык мунöма турунла
- •Тшыкöтöм свадьба
- •Тöдiсь тшыкöтö свадьба
- •Кинас аддзö
- •Мöдiк висьтассэз
- •Мам кай вештiсьöма
- •Ошлöн инька
- •Микайыв пиян икота
- •Икотаэз
- •Еннэз риксьöны
- •Оз лэдз чилькöтчыны
- •Кулöммес ловъяэслö отсалöны
- •Змея нимасис
- •Мырыв да кöкöв
- •Торокан пышшö
- •Югыт турун
- •Курöг празьник
- •Öшмöссэз
Пера да мизя йылiсь
Луп ю дорын вöлöма Важгорт деревня, сэтöн олöмась эна местаэзiсь медодзза йöзыс. Сэсся юксьöмась, и вöлись лоöма Мöдгорт деревня. Мöдгорт деревняас олöмась Пера да Мизя воннэз — кык богатыр. Нiя учöтсянь вынаöсь вöлöмась да иззэзöн чапкасьлöмась — выннысö пешлöмась. Луп ю сэтöн ота ни, а нiя сы омöн чапкасьлöмась. Мукöд изыс ваö усьö, мукöдыс — ю сайö.
Öтiк из öнöдз берегас куйлö — сiйö Пера Мöдгортсянь чапкöма. Ми томувъя пондылiм вöрöтны сiйö изсö — эг вермывлö.
Кинкö шуас:
— Кодi вермас вештыны тайö изсö — Мизя лоас; кодi бергöтас — Пера лоас.
Некин эз вермыв. Миян коласын Пераэс да Мизяэс эз ни вöлö, кöть и быдöнным Мизёввез — Мизя род.
Пера öтiк суткиöн лямпа вылын Перемöдз ветлывлöма. (Перемас Мизя воныс мыйкö дырна олöма, дак сы дынö.)
Бöр локтiкö казялас дуб, шуас: «О, эта ён пу, ковсяс гортын!» Дас кык пу лямпаэз понда октас да ваяс гортас. Но сымда лямпаэсö оз эд кер — додь полоззэз вылö сеталас. Бур мужык Пераыс вöлöма.
Ачыс бур, да и выныс бур: öтiк кеписьыс сылöн сы сьöкыта, што сизимвося зонка оз вермы лэбтыны. (Кеписьсö кöр кучикись вурлöма.)
Пералöн чом вöлöма. Кöр дыш пырны чомас, öтöрсяняс чом пельöссö лэбтас и пуктас нето судзöтас чомсис, мый колö — кеписсесö ли, чер ли, куöм ли.
Пера олас дыр, öддьöн дыр. Кöр кулас, Мöдгорт мыс вылас и дзебасö. Сылiсь гусö вöлi Мöдгортсис мужык аддзöма. Кутас öвин гу гарйыны, и лыэз петасö. Кузьöсь, ыджытöсь, öддьöн чочкомöсь.
Мужык юр лысö пуктас, сэсся кос лы, ки-кок лыэз тэчас — кык метрася унаöн кузьжык лоас. Инькаэс повзясö: морт я вöлi сы ыждаыс?
Полюд да колчим
Вишера вöррезын кык богатыр олöмась — Полюд да Колчим. А кöр öтiк местаын кык кöзяин — сё ни оз лöсялö. Сысянь, ме думайта, и пондасö нiя тышкасьны — öта-мöд вылö иззэз чапкавны, керрез.
Полюд из чапкас — Колчимö инмас, но Колчим оз усь, сулалö.
Колчим из чапкас — Полюдö инмас, но Полюд тожö оз усь.
Öтыс олöм Колчим ю дорын, мöдыс — Вишера дорын.
Öддьöн дыр нiя тышкасьöмась, да некöда абу вермöмась. А сыбöрын кыкнанныс керöссэзö пöртчöмась. А мыля сiдз — некин оз тöд. Поди сысянь, што дыр öтiк местаын сулалiсö, сулалöмсянь мыдзисö да и тувдiсö. А поди и Ен мыжйис.
Юкся, пукся, чадз да бач
Одзжык коми му вылас уна кодя отирыс вöлöма. И мед ни кодяыс ны коласын Юкся нима мужык вöлöма. Сылöн куим пиян вöлöмась, тожö кодяöсь — Пукся, Чадз да Бач.
Оласö, оласö, öтлаын дзескыт лоас, и шуас Юкся янсöтчыны зоннэзнас. Зоннэс бöръясö аслыныс виль местаэз — пырасö пыдöжык вöрас, аддзасö ас сьöртi вылынжык нöрыссэз да строитны горттэз кутчасö.
Вот Чадз лöсьöтчас керку тшупны, да немöн — черыс айыс дынын. И ыкöстас айыслö:
— Ö-öй, тэ кылан, тятю?!
— Кыла, кыла, зонö,— шыасьö айыс. — Мый, аддзин ни аслыт виль горттö?!
— Аддзи, чапкы меным чер, мöда керку тшупны!
Юкся чапкас черсö веськыта вöррес вевдöрöт зоныс шы вылö. Чадз кутас лэбзян черсö, октас кызжык пожуммез, тшупас аслыс керку да тшамъя — яй видзан чом
А сэтчö и Бач ыксö:
— Ö-öй, тэ кылан, вонö?! Чапкы меным чертö! И ме аддзи аслым горт понда мича места и понда керку тшупны!
Чадз чапкас черсö вöррес вевдöрöт, Бач кутас лэбзян черсö, октас сыспуэз да тшупас керку и тшамъя. Вöлись Пукся, куимöт воныс, чирзö:
— Ö-öй, воннэз! И ме аддзи аслым бур места! Чапкö меным чер, тшупсьыны колö!
Чапкас Бач черсö веськыта вöррес вевдöрöт воныс шы вылö. Пукся кутас лэбзян черсö, октас конда пуэз, ён керку да тшамъя тшупас. Сэсся воннэз гöтрасясö, семъяэз лоасö. Сыбöрын и семъяэс юксясö — деревняэз лоасö. И пондасö шусьыны деревняэс богатыррес нимöн: Чадзöв, Бачман, Пуксипи, а важ гортныс — Юксьöв.