Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Каски-ХХ.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
3.09 Mб
Скачать

Пера-богатыр да вакуль

Уна чериыс вöлöма юэзас, да Вакуль абу сетлöма сiйö отирыслö. Локтасö отир видзöтны мордаэз, а ныын тай и арыс абу. Чапкасö куöммез, ботайтасö, лэбтасö — ёршпиян абу, öтiк нювт везтöма куöмсö.

Лöгасяс Вакуль вылö Пера-богатыр, решитас пантасьны сыкöт да ассис богатыр вынсö пешлыны. Кывтас пыжöн пыдын йир дынö, нюжöтас Кама пасьтас ассис куöммесö.

Ёна борскас-ботайтас Пера. Ыджыт ваввез аркмасö этасянь, чепсасьöны берег вылас да кöтöтöны мусö. Дыр оз пет ваисьыт. Пемдас ни, кöр пыдöстöм йирись Вакульыс лэбтiсяс. Мыгöрнас сiя вöрисьыс кодьöм жö вöлöма. Юрсиыс кузь, тошыс гöгöдз, пашмöм да нювтöн кыйсьöм.

— Тэ мый, Пера, васö гудыртан, зника он сет? — юалö Вакуль.

— Мöда тэнö, Вакуль, куöмöн кыйны да черисö отирлö сетны, — паныт шуö Пера.

— Эн пизь öддьöнсö, Пера, — висьталас сэк Вакуль, — татiсь чериыс менам. Мöдан кö кыйны чери, вай вермасям.

И вачкасö оча ки: кин сунгисяс да дыржык ва пытшкöт уяс — сылöн и чери.

Перво Вакуль сунгисяс. Вельтума кадыс чулалас, а Вакуль сё абу. Вит верста ылынаын вöлись мыччисяс.

— Да тэ, батя, уялан, топ тшука! — ошкö Пера. — Öнi видзöт, кытöн ме мыччися. Котöрт-ко, виччись менö вон сiя чукыль сайын.

Пера-богатыр мыччалас чукыльсö дас верста ылынаись. Котöртас Вакуль сэтчин, пöдас, ышки-пойки лолалö.

Сунгисяс Пера, уяс мымдакö ваöттяс да бöр мыччисяс. Петас, веськыта вöръяинöттяс котöртас чукыль дынöдз. Вились сунгисяс и чукыль вевдöрас петас. Вакуль повзяс, шуас:

— Тэ, Пера, вермин менö, Камаись чериыс тэнат.

— Сiдз просто ме тэнö, Вакуль, ог лэдз. Ёна кешитчин тэ отирыс вылын.

Повзяс Вакуль, кеймисьö:

— Лэдз менö, Пера. Не тэныт, не отирлö сэсся ог понды умöльсö керны.

— Лэдза, Вакуль, — шуö Пера, — ежели пыр кежö чапкан Камасö да пондан овны тыын, кöда Кай волокын.

Радмас Вакуль, мунас Кай волок понас да, шуöны, сэтчин и кöздöм. Сысянь тысö и пондöмась шуны Адтыöн.

Пера мездас отирсö Вакульсянь. Уна чери пондас кыйны отирыс, а Пера-богатырöс пондас шуны аслас дорйисьöн.

Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт

Быдкодь бедасянь мездывлöма отирсö Пера-богатыр. Кысянькö локтöма эна местаэзö змей. Быд лунö тшöктывлöма вайöтны мортöс, а асывнас сёйлöма сiйö. Уна отирöс сёяс, уна умöльсö отирлö керас. Абу пондöма туйны сэсся овны пармаас.

Кылас змей удж йылiсь Пера-богатыр, веськöтас вына пельпоннэсö. Кык лунысöн аслас куим сажень кузя лямпаэзöн локтас змей дынöдз. Шоччисяс кузь туй бöрсянь, пондас виччисьны, кöр шондiыс пуксяс.

Сайöвтчас шондi, пемыт ой лэдзчисяс му вылö. Поткöтас русö гора шутньöвтöм, шера кымöрöн уськöтчас му вылас змей. Кутчисясö Пера-богатыр да змей вермасьны. Сöтас Пера-богатырлö борднас змей — пидзöсви пырас муас богатырыс.

Пöрччалас Пера-богатыр ассис ременьсö, кöрталас змейлiсь борддэсö. Пессясö, пессясö — некöда оз вермö. Муыс зэгалö ны пессьöмсянь. Личöтыштас ременьсö Пера-богатыр, лэдзас быдöс вынсö, кышалас ременьсö змейыс голя вылö да сiдз зэлöтас — змейлöн лолыс петас. Лэбтас змейсö юр вевдорас Пера-богатыр, брякнитас му бердас. Дас аршин пыдына, висьтасьöны, пырöма муас змейыс. Уна вöлöма выныс Пера-богатырлöн!

Ыджыт аттьö висьталöма Пера-богатырлö отсöт понда отирыс. Уна и козин сылö вайöма змейöс вермöм понда.