Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Каски-ХХ.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
3.09 Mб
Скачать

Гузи да мези

Вöвлöма кöркö Оська деревня, и сэтöн олöмась Гузи да Мези — мужык да инька. Кува ю дорас вöлöма нылöн гуна. Вот сiя гунаыс и öзъяс ойнас.

Казяласö йöзыс бисö, ёркöтöны Гузи да Мези öшыннэзö:

— Гунаныт сотчö, кусöтны колö!

— Но-о! — дивуйтчö Гузи. — Ноко видзöт, Мези, быль я сотчö?

Чеччас Мези ольпасись, нёджжöвтас öшынö — Кува дорас би тыдалö — и шуас жöникыслö:

— Быль тай сотчö! А Гузи:

— Но-о... Кусöтны эд колас, натьтö. А Мези:

— Дак чеччы да мун!

— Вай вешъянöс, — корö Гузи, — сiя западня весьтын öшалö.

Мези ветлас да ваяс вешъян.

— Вай нинкöммез, — корö Гузи. Мези ваяс нинкöммез.

— Вай нямöттэз. Мези ваяс нямöттэз.

Гузи жагвыв кöмасяс, пасьтасяс, петас öтöрö, а сылö шуöны:

— Эн ни мун, Гузи, быдöс ни сотчыштiс.

— Но-о, — шуас Гузи да бöр пырас керкуас.

Кыдз овдя пиканалiс

Мунас Овдя пиканавны логгезö: сэтчин пиканнэс ёнöсь да кыз кокаöсь — пинь увтын ярскöтчöны. Нетшкöвтас сiя пикан-мöд, кылö: бöрас кинкö кышöтö. «Ой, тэлляинас ош шаркöтö! — повзяс инька. — Сiя эд кутас менö!» — бырк петас логсис.

Петас логсис, пипуаинöт мунö, а звирыс, кылö, бöрсяняс вöтчö. Эшö öддьöнжык повзяс Овдя и ножö котöртны, ножö котöртны!

А ошыс — сы бöрсянь!

Котöртö гов инька и бöрас дзар оз кер. Сiдз и локтас деревняас, öтiк пиканжуг оз вай. Пантасясö инькаэз, видöны сiйö:

— Тэ мый, бöб юр, коксит воньтö он домав? Нинкöмтö эд öштан!

Сэк вöлись Овдя вежöртас: не звир сы сьöрö вöтчöм, а пöрччасьöм воньыс кышöтöм.

Потя да потика

Потялö колöма вуджны ю, а пыжыс абу. Мыйöн вуджан? — Пуксьы кер вылас, — шуö иньыс, — а ме керсö тойышта. Вот и вуджан мöдöрас.

— Уся кö кер вывсис?

— Медбы эн усь, дак коккетö кер бердас кöрталамö.

— Кöртав инö.

Сiдз и керасö. Потя чöвтчас, мед паськöмыс эз вам, вожасяс кер вылас, иньыс коккесö кер бердас домалас. Домалас да иньдöтас керсö ва шöрас. Сэтчин керыс бергöтчас мöд бок вылас, и Потя сунгисяс юрнас ваас. А иньыс видчö:

— Вот ёрдöм душа! Эз на ешты вуджны, а нинкöммесö косьтö ни!

Дзирыт пельняннез

Надз Öнись ордö кыдзкö кумаыс пырас, а Öнись какраз пельняннез пуöма да пызан сайö лöсьöтчö пуксьыны.

— Няньсов тэныт, Öнись кума! — шуö локтiсьыс.

— Лок нянь сёйны! — рочалас кöзяйка.

Рочавнытö рочалас, а вöлись казялас, што не сiдз горöтчис, да мый ни керан!

А гöстяыт абу кужöм пыксьыны, кöр рочалöны, и сэк жö шырк пызан сайö — дзирыт пельняннез дынö матöжык.

Надз Öнисьлö жальöсь пельняннес, сiя и велöтö кумасö:

— Дзирытöлöсь пельняннес дак, тэ нiйö кыквывт, кума, кыквывт, сэк он сот öмтö.

Гöстяыт вежöртас сiдз, што сiйö сразу кык пельняньöн тшöктöны сёйны, а не шöри öтiксö янсöтлыны, и сё кыкöн да кыкöн бытшкö. А Öнись лöгсяняс и шыасьны оз вермы.

Сiдз ылöстöм кума быдöс пельняннесö надз Öнисьлiсь и сёяс.

Чочком колпака морт

Эттшöмыс аркмöма тöлöн. Ярмарка вывсянь локтö гортас старик. Сылöн киас кузь бедь, а мышкас — гырниччезöн котома. Мунас, мунас старикыт, рытнас волок шöрö локтас. А сэтöн, öтiк чукыльын, шарк пантасяс чочком колпака морт. Мый керны? Туйыс векнитик, а бокас лымыс пыдын. Кыдзи кежан да сибдан лымас — пантасись мортыс товартö кокнита мырддяс.

Старик гышкöптас юр вывсис шапкасö, кышалас сiйö бедь вылас да шуö:

— Мийö эд кыкöн, а тэ öтнат. Вай-ко кеж!

А пантасисьыс оз кеж.

— Кинлö шуöны — кеж, буди! — горöтлö старикыт. А мöдыт оз шыась не оз кеж.

— Дак тэ сiдз?! — лöгасяс старик да жвангас некывзiсь мортыслö гырничöн. Гырнич пач мунас, а мортыс оз и вöрзьы.

Старик ыджытжык гырничöн ковскас мортыс юр кузя. А чочком колпакыт сулалö.

Старик сибöтчас матöжык да видзöтас буржыка — сэтöн кузь мыр сулалö, а йылас — лым шапка.

— Тьфу тэ!