
- •Пытшкöс
- •Вöрпи да пода йылiсь
- •Шыр да пышкай
- •Вельмöм шыр
- •Панöм нинкöм
- •Кöин-лекар
- •Кыдз старукаöс ош лечитiс
- •Баля баран да коза баран
- •Ош да мужык
- •Палитöм мыр
- •Ош ордын срокын
- •Бöжись ви
- •Руч да кöчпияннэз
- •Туран ырöш
- •Кимось йылiсь
- •Старик да вöрись
- •Сяпарись ваней
- •Бишедтан да чуддэз
- •Ваня - бöб зон
- •Кама иван
- •Куим зарниовöй юрси тылöп
- •Кабморт
- •Рытко, ойко да асывко
- •Иван мужыкпиян
- •Сар адмон, сылöн зон да оров зарниборд
- •Иван саревич (1)
- •Иван саревич (2)
- •Мича марпида
- •Лёгостай
- •Зонка читкыля юр
- •Шыр да кеня
- •Кам ордö била
- •Гусялöм сойез
- •Куим сой
- •Зарни яблоня
- •Иван саревич да мича ныв
- •Илля муромеч да шатёр-богатыр
- •Вежöм челядь
- •Савдатлöн инь да сылöн зарни челядь
- •Обороника
- •Рака козиннэз
- •Тёпок да бабылiньöй
- •Кöртовöй вöлок
- •Ошвердас
- •Бöб öмель
- •Сунис моток
- •Нылочка да еги-баба
- •Гона да öмека
- •Легонтай, легонтай
- •Певрунь
- •Вöралiсьлöн диво
- •Быдса чудо
- •Повзьöтчан керку
- •Кум да кума
- •Зарни сюр
- •Зарни кöш
- •Кыдз вöрдядь мыжйис инькаöс
- •Вöрись кульлöн отсöт
- •Мыйсянь китöмлöн киыс быдмис
- •Лёк туннэз йылiсь
- •Ленсювко
- •Богатыр да кулан
- •Умöлик мерин
- •Чöвтöтовöй дубаса ныв
- •Анькытш иванко
- •Шуд кошшиссез
- •Нывкаэз йылiсь каски
- •Иван да пров
- •Петра-сар, савдат да розбойниккез
- •Озыр жöник сайын
- •Мортсёйись инь
- •Грек шедтiссез
- •Яньки, паньки да ваньки
- •Мывкыда воннэз да бöб иван
- •Бöб зонпиян
- •Ай да сылöн куим зон
- •Тöдiсь доктор
- •Озыр корасись
- •Дышкучик
- •Кыдз данько бурлачитiс
- •Сизимок
- •Мывкыда митей
- •Кыдз мужык дзодзоггезöс янсöтiс
- •Китрöй мужык
- •Кытчö ветлiн да мый аддзылiн
- •Куим вон
- •Кыдз зонка би кошшис
- •Не поп, не чорт
- •Горш попаддя
- •Поп да срошнöй
- •Тыра курöг
- •Кöчкыйись да поп
- •Бöбсялöм поп
- •Кöбыла кольттез
- •Вöралiсь опонь да барин
- •Зимогор
- •Дыш олёнушка
- •«Ёгортан курöтан...»
- •Асныррез
- •Некывзiсь сапоггез
- •Юкмöсын тэсь
- •Мöдiк кудымкар
- •Туй вылын öшынок
- •Гузи да мези
- •Кыдз овдя пиканалiс
- •Потя да потика
- •Дзирыт пельняннез
- •Чочком колпака морт
- •Кыдз епаöс кöч велöтiс
- •Донтöмик пятаккез
- •Атрапей
- •Кыдз сёйис, сiдз и уджалiс
- •Таратайкаын поп
- •Елесько
- •Нёль вон да пишаль
- •«Эн керась ― усян!»
- •Нинйöм чаркиэз
- •Старик да старука
- •Нинкöм да налевка
- •Пöв нинкöма мужык
- •Комиöн буржык
- •Вежа висьттэз
- •Кысянь светас лоис му
- •Кыдз шогмис му
- •Шогмöма вöв коколись
- •Кыдз шогмöм кама му
- •Пера да зарань
- •Шондi да тöлiсь
- •Мыйсянь сюыс öтiк роза, öтiк шепа
- •Мыля ид шепыс дженыт
- •Мыля ошыс дженыт бöжа
- •Кыдз коми йöзсö пыртöмась
- •Кыдз шогмöмась антипина да паршакова деревняэз
- •Кыдз шогмöма кама ю
- •Вына отир, атаманнэз
- •Матрёна - вына инь
- •Кудым ош
- •Пера-богатыр
- •Кыдз пера да мизя олöмась лупъя дорын
- •Пера-богатыр да вöрись
- •Пера-богатыр да вакуль
- •Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт
- •Кыдз пера-богатыр отсалöма роч войсколö вермыны идолишшоöс
- •Кыдз пера-богатыр пессьöма грап строгановкöт
- •Пера да мизя йылiсь
- •Полюд да колчим
- •Юкся, пукся, чадз да бач
- •Богатыррес вольвылын вöлöмась
- •Онтип богатыр йылiсь
- •Чучкарской богатыррез
- •Майко да кудымко
- •Богатырка
- •Кыдз дзуздя розбойниккёзöс вашöтöм
- •Войсколöн атаман
- •Ермак атаман
- •Ермаклöн медодзза бой
- •Пугачов йылiсь
- •Камид атаман йылiсь
- •Воддя кузя бунт
- •Куим вон-богатыр
- •Чудь, важ отир
- •Чудляна
- •Чуддэз да чарла
- •Тшак увтiсь морток
- •Учöтик мортоккез
- •Медодзза отир
- •Важжес — ыджыт отир
- •Асьнысö вийöмась
- •Мунасö мöдлаö
- •Пуста деревня
- •Сьöд чукча
- •Медыджыт ен
- •Чучкöйлöн аслас сёрни
- •Быдöс дозмукöн торксьöмась
- •Важжес мыжйисьöны
- •Мыжйöм морт
- •Коми чуддэз
- •Одзза мортлöн коктуй
- •Чучкöйез пышшöмась розбойниккез шогъя
- •Тöдтöм йöзлöн горт
- •Розбойниккез, кладдэз
- •Ыджыт керкуись розбойниккез
- •Виясö бичулиöн
- •Розбойниклöн сьöлöмыс сьöд
- •Костымчи
- •Кык ыджыт клад
- •Розбойниккезлöн пыж
- •Иньва дорись клад
- •Пыжтыр зарни
- •Кладыс кöчöн мыччасис
- •Петöма ачыс
- •Лöз вöла караульшик
- •Кладыс не быдöнлö сюрö
- •Сказзэз
- •Бытшöм морт
- •Кин пармаö вайис бур олан
- •Чудвисьттэз
- •Суседкоэз
- •Суседко
- •Печкись суседко
- •Гидйись суседко
- •Кинкö мыччасис
- •Мешайтчöма чернильнича
- •Курöггезöн шупкасьö
- •Öтöрись чуддэз. Боболлез
- •Баняын блазнитiс
- •Пукалiкö
- •Сiсь чурка
- •Вежöм зонка
- •Пывсянiсь чуд
- •Мöс картаись чуд
- •Öвин васька
- •Кутор чуд
- •Умöль места
- •Чуд дозыляйтiс
- •Кöрт кокаэс мырддясö
- •Чоморлöн стан
- •«Мун чомору!»
- •Луншöрика
- •Луншöрика-обороника
- •Ваись, нюрись куллез
- •Кульпиян
- •Шулькун
- •Сакасикö
- •Куллезлöн свадьба
- •Тыись вакуль
- •Васö оз лэдз босьтны
- •Ва дорись нывка
- •Калян рöдiсь нывка
- •Вöрись чуддэз
- •Биа öма тупыль
- •Сотчан турунъюр
- •Лешачика дюттьöтöма
- •Тшакъявтöн чудитчис
- •Вöрисьлöн керкуын
- •Вöр кöзяин
- •«Вöр дорын олöм сторож…»
- •Вöрись дядько
- •Лешак да лешачика
- •Синкымтöм матшка
- •Вöрись инька
- •Абу вермöм диктыны
- •Вöрисьыс кежöтлöма
- •Пон сёйись
- •Лешак нуöтлöм
- •Ыджытжык
- •Бедьыс мöдлаö нуöтiс
- •Лешачика кыскалöма
- •Вöрын олiсь инька
- •То ыджыт, то учöт
- •Пон кучика вöрись
- •Гитлерка
- •Вöрисьлöн инь кодь
- •Вöрись ордын
- •Дядькалöн пестуння
- •Пугырнюрись кöзяин
- •Митрофан митрофановичлöн тётка
- •Дявлöн туй
- •Мыйсянь чегис кок
- •Тöдiссез, тшыкöтчиссез
- •Петя-балаган
- •Мужык мунöма турунла
- •Тшыкöтöм свадьба
- •Тöдiсь тшыкöтö свадьба
- •Кинас аддзö
- •Мöдiк висьтассэз
- •Мам кай вештiсьöма
- •Ошлöн инька
- •Микайыв пиян икота
- •Икотаэз
- •Еннэз риксьöны
- •Оз лэдз чилькöтчыны
- •Кулöммес ловъяэслö отсалöны
- •Змея нимасис
- •Мырыв да кöкöв
- •Торокан пышшö
- •Югыт турун
- •Курöг празьник
- •Öшмöссэз
Некывзiсь сапоггез
Иньва дорас одзжык кучиковöй кöмкöтсö абу и тöдлöмась — сё нинкöм да нинкöм. А öтiк мужык мöдас новйыны сапоггез. Вот и небас сiя сапоггесö, ваяс гортас, а кöмавнытö оз куж.
Иньыс велöтö сiйö:
— Тэ лабичсянь нiйö кöмав.
— Кыдз лабичсяняс?
— Ме лöсьöта сапоггесö, а тэ чеччöвт — вот и кöмалан. Каяс мужык лабичö да чеччöвтас бы сапоггезас, но оз инмы и джоджас усяс. Мöдпырся чеччöвтас — бöра брякнитчас джоджас. Токо доймас, а оз кöмась. И вöлись кутчас иньыс вылын ыждавны:
— Тэ умöля сапоггесö видзан, не коккезö весьтö лöсьöтан!
А иньыс паныт:
— Ме бура видза, этö тэнат коккет чукыляöсь! Пондыв гöбечсянь.
Мужыкыс гöбечсянь чеччöвтас. И сiдз ни бура инмöтчас бы, а сё бокö!
Оз вермы сапоггесö кöмавны и давай горзыны, курыт синваэз кисьтны! Дук оз тöд, мый сэсся керны. Кылас горзöмсö йöз морт, пырас да юасьö:
— Мыйись горзан?
— Да вот неби сапоггез, а кöмавнытö ог вермы. И лабичсянь, и гöбечсянь чеччалi — нем оз пет. Колас вузавны, кытчöдз эг вийсьы.
Тöдтöм морт жалейтас мужыксö да мыччалас, кыдз колö сапоггесö кöмавны.
Öддьöн и умöль, он куж дак!
Юкмöсын тэсь
Мужыккез ветласö базарö тэсь вузавны. Лунтыр Кудымкарас оласö, а тэсьсö озö вузалö, сiдз и мунасö бöр тыра доддезöн. А кынöмныс сiдз сималö — мороспань пиньöвтö. Вот нiя лэдзчасö пруд вылас да инмасö юкмöс дорö.
— А мый, мужыккез, поди керны тэсьсö юкмöсас да и сёйыштны? — юалö öтiк.
— Колö керны, а то тшыгйöн куламö, — шуöны мöдiккез.
А дыр я кернытö? Босьтiсö мешöк, буз кисьтiсö тэсьсö юкмöсö, плетьпуöн сорлалöны. А тэсьыс оз сукмы.
— Унажык колö кисьтны, унажык! — вермасьöмöн горöтлöны мужыккес.
Кисьтасö сразу куим мешöк, сорлаласö — сё кизерик.
— Мун жö пырав, Ваней, — тшöктöны медтомсö, — да видзöт, кытшöм кимось тэсьыскöт лоö.
Сунгисяс Ваней юкмöсас — токо ва гаддез бöрсяняс кайöны: буль-буль-буль! А мужыккез кылöны: бур-бур-бур!
— Аддзылiт, кытöн бур тэсьыс, — шуöны мужыккес, — ю пыдöсас. — И сьöрсьöн-бöрсьöн чеччаласö юкмöсас. Токо öтiк, кöда ылынжык юкмöс дынсяняс водас, оз пыр йы увтас: одзиссес пö, натьтö, быдöс ни сёйисö, нем ни эз кольö.
Мöдiк кудымкар
Мунасö кудымкарса Дзуздiнö нянь кошшыны. Гортсиныс петасö сёрöнöв ни, и Верк-Иньваэс гöгöрын нiйö ойыс и вöтас. Корсясö кудымкарса мужык ордö узьны. Мужык лэдзас. Вöввесö картаö сувтöтасö, а доддесö öтöрас колясö.
Деревняись зонкаэз решитасö серавны мунiссес вылын да мунiссеслiсь доддесö оглобляэзнас Кудымкарлань бергöтасö. Югдандорас кудымкарса саймасö, доддясясö да мунасö одзлань. Час мунöны, дыржык мунöны — ю пантасьö.
— Кытшöм эта сэтшöм ю? — юалöны отирлiсь. — Ровно тай тöдса.
Нылö висьталöны:
— Эта Иньва.
— А деревняыс кытшöм?
— Кудымкар.
А кудымкарса дивуйтчöны:
— Эта дырна олам чочком югытас, а эг на кывлö, што Кудымкаррес кыка.
Пырасö Кудымкарас, ас коласаныс баитöны:
— Не миян я эта посадным?
— Эн дбруньгы, зонка! Мöдiк лун ни мунам — кысь миян лоас?
— А не миян я иннезным васö кайöтлöны?
— Эн ни баит, зонка, миян и эмöсь тай!
Туй вылын öшынок
Эта туй кузя отирыс ветлывлiсö нин да бан кульны, и нем сэтшöмыс эз вöвлы, а öтпырись туй дорись пу вылын оссис öшынок, а öшынокас пондiсö тыдавны чужöммез. Медодз этö казялас Ёська гед. Мунас, мунас сiя и чукыляс тюк пантасяс öшынокыскöт. И повзяс: ой-ой, мый эта сэтшöмыс? Сибöтчас öшынок дынас, дзар керас сэтчö, а сэтчин — сьöд тоша, шар сина да осьта öма рожа! Да эта поди ачыс вöрдядьыс сэтöн вöйсасьö!
Котöртас Ёська деревняас, отирöс корас, и бöра каясö вöр дорас, гусьöник сибöтчасö öшынока пу дынас. Видзöтас дзор старик, шуас:
— Кинкö öддьöн тöдса сэтчин пукалö, а ог вермы тöдны. Не я объешшикыс нин-бансö дозоритö, медбы мийö эг кульö сiйö?
Видзöтас öшынокас мöдiк, висьталас:
— Объешшикыс чочком, а сэтчин сьöд чуд пукалö! Видзöтас куимöт, бöра висьталö:
— Этö, челядь, объешшикыс и эм. Эд мунö вöрас, а то кутас!
А эна отирыс нин-бан билеттэсö некöр абу неблöмась и, медбы не сюрны штрап увтö, дугдасö вöрас ветлыны.
Но и пессьöмась сiя тöлö нинкöмтöг! А сё жеркалатор кузя, кöдö кинкö öшöтöма туй чукыляс.