
- •Пытшкöс
- •Вöрпи да пода йылiсь
- •Шыр да пышкай
- •Вельмöм шыр
- •Панöм нинкöм
- •Кöин-лекар
- •Кыдз старукаöс ош лечитiс
- •Баля баран да коза баран
- •Ош да мужык
- •Палитöм мыр
- •Ош ордын срокын
- •Бöжись ви
- •Руч да кöчпияннэз
- •Туран ырöш
- •Кимось йылiсь
- •Старик да вöрись
- •Сяпарись ваней
- •Бишедтан да чуддэз
- •Ваня - бöб зон
- •Кама иван
- •Куим зарниовöй юрси тылöп
- •Кабморт
- •Рытко, ойко да асывко
- •Иван мужыкпиян
- •Сар адмон, сылöн зон да оров зарниборд
- •Иван саревич (1)
- •Иван саревич (2)
- •Мича марпида
- •Лёгостай
- •Зонка читкыля юр
- •Шыр да кеня
- •Кам ордö била
- •Гусялöм сойез
- •Куим сой
- •Зарни яблоня
- •Иван саревич да мича ныв
- •Илля муромеч да шатёр-богатыр
- •Вежöм челядь
- •Савдатлöн инь да сылöн зарни челядь
- •Обороника
- •Рака козиннэз
- •Тёпок да бабылiньöй
- •Кöртовöй вöлок
- •Ошвердас
- •Бöб öмель
- •Сунис моток
- •Нылочка да еги-баба
- •Гона да öмека
- •Легонтай, легонтай
- •Певрунь
- •Вöралiсьлöн диво
- •Быдса чудо
- •Повзьöтчан керку
- •Кум да кума
- •Зарни сюр
- •Зарни кöш
- •Кыдз вöрдядь мыжйис инькаöс
- •Вöрись кульлöн отсöт
- •Мыйсянь китöмлöн киыс быдмис
- •Лёк туннэз йылiсь
- •Ленсювко
- •Богатыр да кулан
- •Умöлик мерин
- •Чöвтöтовöй дубаса ныв
- •Анькытш иванко
- •Шуд кошшиссез
- •Нывкаэз йылiсь каски
- •Иван да пров
- •Петра-сар, савдат да розбойниккез
- •Озыр жöник сайын
- •Мортсёйись инь
- •Грек шедтiссез
- •Яньки, паньки да ваньки
- •Мывкыда воннэз да бöб иван
- •Бöб зонпиян
- •Ай да сылöн куим зон
- •Тöдiсь доктор
- •Озыр корасись
- •Дышкучик
- •Кыдз данько бурлачитiс
- •Сизимок
- •Мывкыда митей
- •Кыдз мужык дзодзоггезöс янсöтiс
- •Китрöй мужык
- •Кытчö ветлiн да мый аддзылiн
- •Куим вон
- •Кыдз зонка би кошшис
- •Не поп, не чорт
- •Горш попаддя
- •Поп да срошнöй
- •Тыра курöг
- •Кöчкыйись да поп
- •Бöбсялöм поп
- •Кöбыла кольттез
- •Вöралiсь опонь да барин
- •Зимогор
- •Дыш олёнушка
- •«Ёгортан курöтан...»
- •Асныррез
- •Некывзiсь сапоггез
- •Юкмöсын тэсь
- •Мöдiк кудымкар
- •Туй вылын öшынок
- •Гузи да мези
- •Кыдз овдя пиканалiс
- •Потя да потика
- •Дзирыт пельняннез
- •Чочком колпака морт
- •Кыдз епаöс кöч велöтiс
- •Донтöмик пятаккез
- •Атрапей
- •Кыдз сёйис, сiдз и уджалiс
- •Таратайкаын поп
- •Елесько
- •Нёль вон да пишаль
- •«Эн керась ― усян!»
- •Нинйöм чаркиэз
- •Старик да старука
- •Нинкöм да налевка
- •Пöв нинкöма мужык
- •Комиöн буржык
- •Вежа висьттэз
- •Кысянь светас лоис му
- •Кыдз шогмис му
- •Шогмöма вöв коколись
- •Кыдз шогмöм кама му
- •Пера да зарань
- •Шондi да тöлiсь
- •Мыйсянь сюыс öтiк роза, öтiк шепа
- •Мыля ид шепыс дженыт
- •Мыля ошыс дженыт бöжа
- •Кыдз коми йöзсö пыртöмась
- •Кыдз шогмöмась антипина да паршакова деревняэз
- •Кыдз шогмöма кама ю
- •Вына отир, атаманнэз
- •Матрёна - вына инь
- •Кудым ош
- •Пера-богатыр
- •Кыдз пера да мизя олöмась лупъя дорын
- •Пера-богатыр да вöрись
- •Пера-богатыр да вакуль
- •Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт
- •Кыдз пера-богатыр отсалöма роч войсколö вермыны идолишшоöс
- •Кыдз пера-богатыр пессьöма грап строгановкöт
- •Пера да мизя йылiсь
- •Полюд да колчим
- •Юкся, пукся, чадз да бач
- •Богатыррес вольвылын вöлöмась
- •Онтип богатыр йылiсь
- •Чучкарской богатыррез
- •Майко да кудымко
- •Богатырка
- •Кыдз дзуздя розбойниккёзöс вашöтöм
- •Войсколöн атаман
- •Ермак атаман
- •Ермаклöн медодзза бой
- •Пугачов йылiсь
- •Камид атаман йылiсь
- •Воддя кузя бунт
- •Куим вон-богатыр
- •Чудь, важ отир
- •Чудляна
- •Чуддэз да чарла
- •Тшак увтiсь морток
- •Учöтик мортоккез
- •Медодзза отир
- •Важжес — ыджыт отир
- •Асьнысö вийöмась
- •Мунасö мöдлаö
- •Пуста деревня
- •Сьöд чукча
- •Медыджыт ен
- •Чучкöйлöн аслас сёрни
- •Быдöс дозмукöн торксьöмась
- •Важжес мыжйисьöны
- •Мыжйöм морт
- •Коми чуддэз
- •Одзза мортлöн коктуй
- •Чучкöйез пышшöмась розбойниккез шогъя
- •Тöдтöм йöзлöн горт
- •Розбойниккез, кладдэз
- •Ыджыт керкуись розбойниккез
- •Виясö бичулиöн
- •Розбойниклöн сьöлöмыс сьöд
- •Костымчи
- •Кык ыджыт клад
- •Розбойниккезлöн пыж
- •Иньва дорись клад
- •Пыжтыр зарни
- •Кладыс кöчöн мыччасис
- •Петöма ачыс
- •Лöз вöла караульшик
- •Кладыс не быдöнлö сюрö
- •Сказзэз
- •Бытшöм морт
- •Кин пармаö вайис бур олан
- •Чудвисьттэз
- •Суседкоэз
- •Суседко
- •Печкись суседко
- •Гидйись суседко
- •Кинкö мыччасис
- •Мешайтчöма чернильнича
- •Курöггезöн шупкасьö
- •Öтöрись чуддэз. Боболлез
- •Баняын блазнитiс
- •Пукалiкö
- •Сiсь чурка
- •Вежöм зонка
- •Пывсянiсь чуд
- •Мöс картаись чуд
- •Öвин васька
- •Кутор чуд
- •Умöль места
- •Чуд дозыляйтiс
- •Кöрт кокаэс мырддясö
- •Чоморлöн стан
- •«Мун чомору!»
- •Луншöрика
- •Луншöрика-обороника
- •Ваись, нюрись куллез
- •Кульпиян
- •Шулькун
- •Сакасикö
- •Куллезлöн свадьба
- •Тыись вакуль
- •Васö оз лэдз босьтны
- •Ва дорись нывка
- •Калян рöдiсь нывка
- •Вöрись чуддэз
- •Биа öма тупыль
- •Сотчан турунъюр
- •Лешачика дюттьöтöма
- •Тшакъявтöн чудитчис
- •Вöрисьлöн керкуын
- •Вöр кöзяин
- •«Вöр дорын олöм сторож…»
- •Вöрись дядько
- •Лешак да лешачика
- •Синкымтöм матшка
- •Вöрись инька
- •Абу вермöм диктыны
- •Вöрисьыс кежöтлöма
- •Пон сёйись
- •Лешак нуöтлöм
- •Ыджытжык
- •Бедьыс мöдлаö нуöтiс
- •Лешачика кыскалöма
- •Вöрын олiсь инька
- •То ыджыт, то учöт
- •Пон кучика вöрись
- •Гитлерка
- •Вöрисьлöн инь кодь
- •Вöрись ордын
- •Дядькалöн пестуння
- •Пугырнюрись кöзяин
- •Митрофан митрофановичлöн тётка
- •Дявлöн туй
- •Мыйсянь чегис кок
- •Тöдiссез, тшыкöтчиссез
- •Петя-балаган
- •Мужык мунöма турунла
- •Тшыкöтöм свадьба
- •Тöдiсь тшыкöтö свадьба
- •Кинас аддзö
- •Мöдiк висьтассэз
- •Мам кай вештiсьöма
- •Ошлöн инька
- •Микайыв пиян икота
- •Икотаэз
- •Еннэз риксьöны
- •Оз лэдз чилькöтчыны
- •Кулöммес ловъяэслö отсалöны
- •Змея нимасис
- •Мырыв да кöкöв
- •Торокан пышшö
- •Югыт турун
- •Курöг празьник
- •Öшмöссэз
Повзьöтчан керку
Служба вывсянь бертö гортас савдат. Матын ни гортыс, öтiк ойкöлöн локтiс бы, да öддьöн мыдзис и решитiс шоччисьыштны.
Деревняö пырис сёр рытöн, корсис узьны öтiклаö, мöдiклаö — эз лэдзö, а куимöтлаын шуисö:
— Миян керку учöт, водтöтны некытчö. Лысьтан, дак узь мöд керкуас.
А савдатлö кинлiсь повны? Куим война вылын вöлi — ловйöн кольччис, а деревняас мый поди лоас?
Вот савдат пырас пустöй керкуö, ольсасяс джодж шöрас. А савдатлöн ольпасьыс озыр — шинель. Сiя и увтас, и юрöдзас, и шебрас вылö тырмöтас.
Водас да пишкö, матiсь гортсö вöтасьö, да и узикас сё тöждiсьö, што ай-мамыслö и грош сьöм оз вай, кöть и служитiс быдса кыкдас вит год.
Дыр я, не я узяс савдат, друг — гым да гым!
Думайтас, пушкаэз лыйлöны, и чеччöвтас кок йылö, медбы окопö дзебсисьны. Но аддзö: эстöн абу пронт, эстöн керку и сотчö югыт би.
Дак мый нö гымöтö?
Токо думайтас сiдз, а джоджувсянь кинкö кыдз горöтас:
— Пета!
Савдат оз тöд, мый сэтчö висьтавны.
— Пета! Савдат чöлö.
— Пета! Савдат шуыштас:
— Петан — пет...
Ёрк оссяс джоджув ыбöс, и джодж шöрö гымгисяс гроб. Савдат дзик тувдас местаас — ки не кок оз вермы вöрзьöтны. А гроб пытшксянь кинкö эшö öддьöнжык ряксö:
— Осся! Савдат шы оз сет.
— Осся! Савдат чöлö.
— Осся!
Савдат висьтыштас:
— Оссян — оссьы...
Шовк оссяс гроб вевт да усяс джоджас. Савдат оз и видзöт, мый гробас, виччисьö, мый одзлань лоас. А гроб пытшкын кинкö пичкисьöмöн чирöстö:
— Кисся!
Савдатлöн син одзас пемдö, но чöлö.
— Кисся!
Савдатлöн кучикыс кыртö, но видзсьö.
— Кисся!
Савдатлöн садьыс бырö ни, токо и сюсюкнитас:
— Киссян — киссьы...
Гроб лэбыштас вывлань, камгисяс джодж бердас и жоль паськалас зарни чукöрöн.
Савдат чышкыштас пымалöм кымöссö, куралас мешöкас зарнисö да иньдöтчас гортас.
Кум да кума
Олöмась-вöлöмась кум да кума. Кумалöн вöлöма кага, и сiя пыр горзöма, йöлыс абу да. А кумлöн вöлöмась кык мöс. Кума и корö:
— Сет, кум, öтiк мöстö.
— Сета, — шуö кум, — тэ токо куим ой сьöрна зуась пустöй керкуын. Ежели тэнö чудыс оз сёй, сэк öтiк мöссö нуöтан.
Но мый керны? Йöлыс эд кагаыслö колö. И согласитчас.
Сибалö ой. Кума мунö чудливöй керкуö. Сьöрас босьтö лён зуавны да эшö петукöс — ёрт туйö.
Пукалö и зуасьö, и зуасьö.
Локтö ойшöр, жагöник лэбтiсьö джоджув западня, и мыччисьö чудыс. Шöри повзяс кума, öшас, а петукыс кыдз рявкнитас:
— Ке-ке-ре-ку! Кöзяйкаöс ог сет!
Сэтчö чудыс и усяс бöр джоджулас. А кума кватитас куделлесö да петуксö — дуй пышшас гортас.
Ашынас оз ни бы мун, да йöлыс эд кагаыслö колö. И бöра мунас петукнас да лённас.
Локтö ойшöр, жагöника оссьö джоджув западня, и петö чудыс.
Пукалö кума, зуасьö, а петукыс кыдз рявкнитас:
— Ке-ке-ре-ку! Кöзяйкаöс ог сет!
Сэтчö чудыс и усяс бöр джоджулас. А кума кватитас куделлесö да петуксö и — дуй пышшас гортас.
Сибалö куимöт ой. Кума и думайтö: «Талун сёроно ни сёяс менö чудыс, ежели муна...» Но йöлыс эд кагаыс понда колö, и кöть пов, кöть эн, а мунны колö.
Босьтö петукöс, босьтö кудель да кузь ем — колö шöрт печкыны да вочлiсьны.
Локтö ойшöр, жагöник лэбтiсьö джоджув западня, мыччисьö тушаыс чудлöн. А петукыс кыдз кинитчас сы дынö да лэбтiсяс горвайтны:
— Ке-ке-ре-ку! Ке-ке-ре-ку! Кöзяйкаöс ог сет! — Ачыс сiдз бы и кокыштö чудыслiсь синсö.
А кума сы коста кузь емнас кыдз пурскас-шодзалас чудыс бокö, сiя токо чер-бар усяс да тури-тари вотьыштас джоджулас.
Инькаыс курни-верни кватайтас кудельсö да петуксö бöжöттяс и свигайтас-котöртас гортас.
Пукалö кума не кулöм, не ловъя, а кумыс сэтöн и эм:
— Но мый, кума, эз вермы тэнö сёйны чудыс?
— Эз, кум. Менö петукö дорйис.
— Сэк ме тэныт, кума, сета Белянаöс.
Вайöтас кума кумыслiсь мöссö гортас и пондас красуйтчыны-овны мöсöн, и кага сэсся дугдас горзыны.