Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Каски-ХХ.doc
Скачиваний:
3
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
3.09 Mб
Скачать

Сунис моток

Олöма öтiк инька. Сылöн вöлöма ныв. Нылыс лэдзчöма вадöрö миськавны сунис мотоккез. Миськалöм, миськалöм да öтiк сунис моток вöтьöм.

Котöртöма гортас, босьтöма коколюка да лэдзчöма сiйöн кыскыны сунис мотоксö. Шаритö коколюканас ва пыдöссö, ачыс баитö:

Вола юка, мотока,

Аддзись тэ, аддзись,

Мыччись тэ, мыччись!..

Кошшас, кошшас — оз аддзы. Сэк нывка уськöтчас ваас кошшыны сунис мотоксö. Лэдзчисяс ва пыдöсöдззас и одзас мыччисяс ыбöс. Нывка кутас вугöттяс да осьтас ыбöссö и петас волькыт, паськыт туй вылö.

Мунас, мунас эта туй вылöт, паныт шедас курöг. Нывка сылiсь юалö:

— Курöгöй, курöгöй! Эз я тэныт паныт шед сунис моток? А курöг сылö паныт:

— Тэ менö уд-верд, увтам идзас ольсав, дак сэк вöлись висьтала.

Нывка удас-вердас курöгсö, увтас ваяс идзас. Но курöг нем сылö оз висьтав.

Сэк нывка бöра иньдöтчас одзлань. Мунас, мунас — паныт шедас дзодзог.

— Дзодзогöй, дзодзогöй! Эз я тэныт пантась сунис моток?

Дзодзог паныт:

— Тэ менö уд-верд, увтам идзас вай, сэк висьтала. Нывка удас-вердас дзодзогсö, увтас идзас вöвдас. Но дзодзог оз висьтав.

Нывка бöра пондас оськавны одзлань.

Мунас, мунас — паныт шедас баля.

— Баляöй, баляöй! Эз я тэныт пантась моток?

— Тэ менö перво уд-верд, увтам идзас вай, сэк висьтала, — шуö баля.

Нывка удас-вердас балясö, увтас идзас вöвдас. Но баля нем оз висьтав.

И бöра нывка мунö одзлань. Мунас, мунас — паныт шедас öшка.

— Öшкаöй, öшкаöй! Эз я тэныт пантась сунис моток?

— Тэ менö уд-верд, увтам идзас вай, сэк висьтала.

Нывка удас-вердас öшкаöс, увтас идзас вöвдас. Но öшка оз висьтав.

Нывка шагйö сё одзлань. Мунас, мунас — паныт шедас вöв.

— Вöлiньöй, вöлiньöй! Эз я тэныт пантась сунис моток?

— Тэ менö уд-верд, увтам идзас ольсав, сэк висьтала. Нывка сiйö удас-вердас, увтас идзас ольсалас, но вöв нем оз висьтав.

И бöра нывка тэрмасьö одзлань. Мунас, мунас — паныт шедас кыдзок.

— Кыдзокиньöй, кыдзокиньöй! Эз я тэныт пантась сунис моток?

А кыдзок паныт:

— Тэ менö киськав да невна пукалышт вуджöр увтам, сэк висьтала.

Нывка киськалас кыдзоксö, пукалыштас сы вуджöр увтын, но кыдзок нем сылö оз висьтав.

Сэк нывка чеччас да бöра пондас тэрмасьны одзлань,

Мунас, мунас — паныт шедас керкуок.

Нывка пырас керкуö. Сёр вылын пукалö старука.

— Старукаиньöй, старукаиньöй! Эн я аддзыв сунис моток?

— Аддзылi, аддзылi! — шыасяс паныт старука. — Токо тэ перво пывсьöт менчим челядьöс. Сартассö чеглав, да мед ризь эз кер, банясö лонт, мед тшын эз пет, а васö кайöт пожöн.

Нывка сартассö чеглалас — ризь оз кер, банясö лонтас — тшын оз пет. Но кыдз оз мырсьы кайöтны пожнас васö — некыдз оз вермы.

А ва дорас кыдзок вылын пукалö каёк да сьылö:

Нывка, нывка, Глинаöн мавт...

Нывка мавтыштас пожсö глинаöн. Васö кайöтлас. Баня ештас. Каяс гортас да висьталас старукалö.

— Но, лэдзчöт челядьöс, — шуö старука. Сетас нывкаыслö мешöктыр лягушаэз — то кин сылöн челядьыс.

Нывка лэдзчас баняö, пондас пывсьöтны. Пуксьöтыштас кокныр вылас да шовкйö токо пывсьöтö.

— Бабушка-а, бура пывсьöтан! — горöтас öтiк.

— Бабушка-а, бура пывсьöтан, — шыасяс мöдiк. Нывка пывсьöтас, миссьöтас быдöннысö да кайöтас старукалö.

Старука сетас сылö коробъя да висьталас:

— То тэныт удж понда. Сэтöн жö сунис мотокыт. Токо коробъясö туй вылас эн осьт. Локтан да вöлись осьт гортат öшын увтын.

Рад сьöлöмöн нывка котöртö гортас.

Кöр кыдзок дынöт мунас, кыдзок сiйö шальöн вевттяс. Кöр локтас вöв дынöдз — вöв пондас котöртны сы сьöрö. Локтас öшка дынöдз — сiя вöтчö нывка сьöрö. Баля, дзодзог и курöг — быдöнныс локтасö нывкаыс сьöрö сы керку öшын увтöдз.

Локтас кöр нывка горт öшын увтö да осьтас коробъясö — югйöв токо сэтчин керыштас. Öтлаын сунис мотокыскöт коробъятыр вöлöма зарни.

Пондасö вöлись нывка сьывны да овны мамыскöт. Быдöс нылöн тырмö, подаыс картаас тыр, сьöмыс коробъяын — жоль-жоль.