
- •Пытшкöс
- •Вöрпи да пода йылiсь
- •Шыр да пышкай
- •Вельмöм шыр
- •Панöм нинкöм
- •Кöин-лекар
- •Кыдз старукаöс ош лечитiс
- •Баля баран да коза баран
- •Ош да мужык
- •Палитöм мыр
- •Ош ордын срокын
- •Бöжись ви
- •Руч да кöчпияннэз
- •Туран ырöш
- •Кимось йылiсь
- •Старик да вöрись
- •Сяпарись ваней
- •Бишедтан да чуддэз
- •Ваня - бöб зон
- •Кама иван
- •Куим зарниовöй юрси тылöп
- •Кабморт
- •Рытко, ойко да асывко
- •Иван мужыкпиян
- •Сар адмон, сылöн зон да оров зарниборд
- •Иван саревич (1)
- •Иван саревич (2)
- •Мича марпида
- •Лёгостай
- •Зонка читкыля юр
- •Шыр да кеня
- •Кам ордö била
- •Гусялöм сойез
- •Куим сой
- •Зарни яблоня
- •Иван саревич да мича ныв
- •Илля муромеч да шатёр-богатыр
- •Вежöм челядь
- •Савдатлöн инь да сылöн зарни челядь
- •Обороника
- •Рака козиннэз
- •Тёпок да бабылiньöй
- •Кöртовöй вöлок
- •Ошвердас
- •Бöб öмель
- •Сунис моток
- •Нылочка да еги-баба
- •Гона да öмека
- •Легонтай, легонтай
- •Певрунь
- •Вöралiсьлöн диво
- •Быдса чудо
- •Повзьöтчан керку
- •Кум да кума
- •Зарни сюр
- •Зарни кöш
- •Кыдз вöрдядь мыжйис инькаöс
- •Вöрись кульлöн отсöт
- •Мыйсянь китöмлöн киыс быдмис
- •Лёк туннэз йылiсь
- •Ленсювко
- •Богатыр да кулан
- •Умöлик мерин
- •Чöвтöтовöй дубаса ныв
- •Анькытш иванко
- •Шуд кошшиссез
- •Нывкаэз йылiсь каски
- •Иван да пров
- •Петра-сар, савдат да розбойниккез
- •Озыр жöник сайын
- •Мортсёйись инь
- •Грек шедтiссез
- •Яньки, паньки да ваньки
- •Мывкыда воннэз да бöб иван
- •Бöб зонпиян
- •Ай да сылöн куим зон
- •Тöдiсь доктор
- •Озыр корасись
- •Дышкучик
- •Кыдз данько бурлачитiс
- •Сизимок
- •Мывкыда митей
- •Кыдз мужык дзодзоггезöс янсöтiс
- •Китрöй мужык
- •Кытчö ветлiн да мый аддзылiн
- •Куим вон
- •Кыдз зонка би кошшис
- •Не поп, не чорт
- •Горш попаддя
- •Поп да срошнöй
- •Тыра курöг
- •Кöчкыйись да поп
- •Бöбсялöм поп
- •Кöбыла кольттез
- •Вöралiсь опонь да барин
- •Зимогор
- •Дыш олёнушка
- •«Ёгортан курöтан...»
- •Асныррез
- •Некывзiсь сапоггез
- •Юкмöсын тэсь
- •Мöдiк кудымкар
- •Туй вылын öшынок
- •Гузи да мези
- •Кыдз овдя пиканалiс
- •Потя да потика
- •Дзирыт пельняннез
- •Чочком колпака морт
- •Кыдз епаöс кöч велöтiс
- •Донтöмик пятаккез
- •Атрапей
- •Кыдз сёйис, сiдз и уджалiс
- •Таратайкаын поп
- •Елесько
- •Нёль вон да пишаль
- •«Эн керась ― усян!»
- •Нинйöм чаркиэз
- •Старик да старука
- •Нинкöм да налевка
- •Пöв нинкöма мужык
- •Комиöн буржык
- •Вежа висьттэз
- •Кысянь светас лоис му
- •Кыдз шогмис му
- •Шогмöма вöв коколись
- •Кыдз шогмöм кама му
- •Пера да зарань
- •Шондi да тöлiсь
- •Мыйсянь сюыс öтiк роза, öтiк шепа
- •Мыля ид шепыс дженыт
- •Мыля ошыс дженыт бöжа
- •Кыдз коми йöзсö пыртöмась
- •Кыдз шогмöмась антипина да паршакова деревняэз
- •Кыдз шогмöма кама ю
- •Вына отир, атаманнэз
- •Матрёна - вына инь
- •Кудым ош
- •Пера-богатыр
- •Кыдз пера да мизя олöмась лупъя дорын
- •Пера-богатыр да вöрись
- •Пера-богатыр да вакуль
- •Кыдз пера-богатыр вермасьöма змейкöт
- •Кыдз пера-богатыр отсалöма роч войсколö вермыны идолишшоöс
- •Кыдз пера-богатыр пессьöма грап строгановкöт
- •Пера да мизя йылiсь
- •Полюд да колчим
- •Юкся, пукся, чадз да бач
- •Богатыррес вольвылын вöлöмась
- •Онтип богатыр йылiсь
- •Чучкарской богатыррез
- •Майко да кудымко
- •Богатырка
- •Кыдз дзуздя розбойниккёзöс вашöтöм
- •Войсколöн атаман
- •Ермак атаман
- •Ермаклöн медодзза бой
- •Пугачов йылiсь
- •Камид атаман йылiсь
- •Воддя кузя бунт
- •Куим вон-богатыр
- •Чудь, важ отир
- •Чудляна
- •Чуддэз да чарла
- •Тшак увтiсь морток
- •Учöтик мортоккез
- •Медодзза отир
- •Важжес — ыджыт отир
- •Асьнысö вийöмась
- •Мунасö мöдлаö
- •Пуста деревня
- •Сьöд чукча
- •Медыджыт ен
- •Чучкöйлöн аслас сёрни
- •Быдöс дозмукöн торксьöмась
- •Важжес мыжйисьöны
- •Мыжйöм морт
- •Коми чуддэз
- •Одзза мортлöн коктуй
- •Чучкöйез пышшöмась розбойниккез шогъя
- •Тöдтöм йöзлöн горт
- •Розбойниккез, кладдэз
- •Ыджыт керкуись розбойниккез
- •Виясö бичулиöн
- •Розбойниклöн сьöлöмыс сьöд
- •Костымчи
- •Кык ыджыт клад
- •Розбойниккезлöн пыж
- •Иньва дорись клад
- •Пыжтыр зарни
- •Кладыс кöчöн мыччасис
- •Петöма ачыс
- •Лöз вöла караульшик
- •Кладыс не быдöнлö сюрö
- •Сказзэз
- •Бытшöм морт
- •Кин пармаö вайис бур олан
- •Чудвисьттэз
- •Суседкоэз
- •Суседко
- •Печкись суседко
- •Гидйись суседко
- •Кинкö мыччасис
- •Мешайтчöма чернильнича
- •Курöггезöн шупкасьö
- •Öтöрись чуддэз. Боболлез
- •Баняын блазнитiс
- •Пукалiкö
- •Сiсь чурка
- •Вежöм зонка
- •Пывсянiсь чуд
- •Мöс картаись чуд
- •Öвин васька
- •Кутор чуд
- •Умöль места
- •Чуд дозыляйтiс
- •Кöрт кокаэс мырддясö
- •Чоморлöн стан
- •«Мун чомору!»
- •Луншöрика
- •Луншöрика-обороника
- •Ваись, нюрись куллез
- •Кульпиян
- •Шулькун
- •Сакасикö
- •Куллезлöн свадьба
- •Тыись вакуль
- •Васö оз лэдз босьтны
- •Ва дорись нывка
- •Калян рöдiсь нывка
- •Вöрись чуддэз
- •Биа öма тупыль
- •Сотчан турунъюр
- •Лешачика дюттьöтöма
- •Тшакъявтöн чудитчис
- •Вöрисьлöн керкуын
- •Вöр кöзяин
- •«Вöр дорын олöм сторож…»
- •Вöрись дядько
- •Лешак да лешачика
- •Синкымтöм матшка
- •Вöрись инька
- •Абу вермöм диктыны
- •Вöрисьыс кежöтлöма
- •Пон сёйись
- •Лешак нуöтлöм
- •Ыджытжык
- •Бедьыс мöдлаö нуöтiс
- •Лешачика кыскалöма
- •Вöрын олiсь инька
- •То ыджыт, то учöт
- •Пон кучика вöрись
- •Гитлерка
- •Вöрисьлöн инь кодь
- •Вöрись ордын
- •Дядькалöн пестуння
- •Пугырнюрись кöзяин
- •Митрофан митрофановичлöн тётка
- •Дявлöн туй
- •Мыйсянь чегис кок
- •Тöдiссез, тшыкöтчиссез
- •Петя-балаган
- •Мужык мунöма турунла
- •Тшыкöтöм свадьба
- •Тöдiсь тшыкöтö свадьба
- •Кинас аддзö
- •Мöдiк висьтассэз
- •Мам кай вештiсьöма
- •Ошлöн инька
- •Микайыв пиян икота
- •Икотаэз
- •Еннэз риксьöны
- •Оз лэдз чилькöтчыны
- •Кулöммес ловъяэслö отсалöны
- •Змея нимасис
- •Мырыв да кöкöв
- •Торокан пышшö
- •Югыт турун
- •Курöг празьник
- •Öшмöссэз
Калян рöдiсь нывка
Öтiк инька мунöма öшöмöс дорö вала. Пондас гумыштны васö, а сэтöн пельняннез пусьöны — дзирыт пар кайö. Пельняннес чочкомöсь, волькытöсь.
Инька повзяс: эта пö мыйкö умöль эд! И ватöг гортас мунас да стариккеслö висьтасяс, мый öшöмöсас керсьö. А сэтчö öшын увтас локтас ыджыт нывка — шöлк сарапана, виль котiа, кузь чикися. Синнэс лöзöсь, сарапаныс лöзöв.
Нывка шуö:
— Кöзяйка, ме пельняннез пуа, лок сёйны мекöт. Инька öшынас шуö:
— Ме неважын сёйи, пöт.
— Лок и лок!
Стариккес оз лэдзö кöзяйкасö мунны, а нывка сё корö.
А керкуас гор лонтiсяс, горас ваэз шоналöны. Старик гумыштас кöшö дзирыт ва, осьтас öшынсö да койыштас ыджыт нывкаыс вылö.
Нывка пышшö да горзö:
— Öдöбö, öдöбö! Киэзöс сотiсö!
Котöртас керöс увтö и öшас: нето Нисти юас, нето öшöмöсас уськöтчас.
Ыджыт нывкаыс калян рöдсис вöлöма.
ЛЁМА
Тшыг воэзас, видзöт, ми кöктоин да кöчазь сёйлiм и босьтлiм нiйö быдлаись, Катайсёрдöдз ветлöтiм. Сэтчин жö вöлi нывка мунöма. Ог тöд мыйла, но пырöма сёрдас да и öшöма. Ыксöма, ыксöма — некин паныт оз шыась. Сэсся горзыны пондас, оз тöд кöдлань мунны. Горзö и кылö: «Шлёч, шлёч, шлёч...» Этö сёрдöттяс, ваöт, кинкö мунö, а оз тыдав.
Нывка дугдас горзыны да мунас сылань. А одзас старука мунö — кöстiсьöм мышка, нятьöсь паськöма, киас бедь.
— Баба, тэ кытчö мунан? — юалö нывкаыс.
— Гортö, — висьталö старука.
— Тэ кытiсь?
— Гортiсь.
— Ме тэкöт муна?
— Лок, токо эн кольччы ме сьöрись.
Нывкаыс и мунас сы бöрсянь. А ваыс сё пыдынжык, вöрыс пемытжык. Старука виззьö-мунö, бöрас оз видзöт.
«Кытчö сiя?», — повзяс нывкаыс да чышъянсö мöдöрöн пуктас юр вылас.
Старука сы ладорö бергöтчас, видзöтас, видзöтас, чульс сьöвзяс да кöз сайö сайöвтчас.
Сiя старукаыс Лёма вöлöма — Катайсёрдсис кöзяйкаыс.
Кöбы нывкаыс эз мöдöрт чышъянсö, Лёма пыртiс бы сiйö гортас.
Вöрись чуддэз
Абу вермöм диктыны
Бедьыс мöдлаö нуöтöм
Биа öма тупыль (вар. Сотчан турунъюр)
«Вöр дорын олöм сторож…»
Вöр кöзяин
«Вöр шöрын...»
Вöрись дядько
Вöрись инька
Вöрись ордын
Вöрисьлöн инь кодь
Вöрисьлöн керку
Вöрисьыс кежöтлöма
Вöрын олiсь инька
Гитлерка
Дявлöн туй
Дядькалöн пестуння
Лешак
Лешак да лешачика
Лешак нуöтлöма
Лешачика дюттьöтöма
Лешачика кыскалöм
Лёкей
Митрофан Митрофановичлöн тётка
Мыйсянь чегис кок
Пон кучика вöрись
Пон сёйись
Пугырнюрись хозяин
Синкымтöм матшка
Сотчан турунъюр (вар. Биа öма тупыль)
Сто майöг
То ыджыт, то учöт
Тшакъявтöн чудитчис
Ыджытжык
Биа öма тупыль
Ми томувъя пукавны ветлывлiм мöдiк деревняэзö — сiя и вöлi арся рыттэзнас забаваыс. А воэс вöлiсö сьöкытöсь, битöг олiм, грамота эг тöдö, и быдкодь чудыс чудитчис. Посад саяс эм места, сiя одзжык öддьöн гажтöм, полöтана вöвлi. Кынымись и чудитчис сэтöн ойезнас. Локтам ойшöр гöгöр гортö, а нёжтöминас миян сьöрö пондö вöтчыны кытшöмкö быгыль — öмсис би петö. Катыльтö и катыльтö бöрсянь, шы абу, токо öмсис биыс ыждö. Ми котöртам, а тупыльыс оз кольччы, сё матöжык сибалö, батi кутны кинöскö мöдö. Ми туй вылас кушак чапкам — дугдö катыльтны, кушаксö оз вермы вуджны.
— Разь не простöй кушакыс?
— Сымдасö ог тöд. Бат и кытшöмкö мöдкодь вöлi, а быгыль сiйö эз вермыв вуджны.