Есептеуіш техниканың даму тарихы

Алғашқы есептеуіш машиналардың пайда болуы:

1. Қол – б.э. дейінгі елуінші мыңжылдықтан бастап.

2. Механикалық құралдардың даму кезеңі.

3. Электр механикалық құралдардың даму кезеңі.

4. Электрондық құралдардың даму кезеңі.

ЭЕМ буындары:

І. ЭЕМ-нің бірінші буыны (1940-1955).

ІІ. ЭЕМ-нің екінші буыны (1955-1965).

ІІІ. ЭЕМ-нің үшінші буыны (1965-1980).

IV. ЭЕМ-нің төртінші буыны (1970- ).

І. ЭЕМ-нің бірінші буыны (1940-1955).

• электронды шамдармен жұмыс істеді

• есептеу жылдамдығы секундына 10-20 мың операция

• әр машинаның өз тілі болды

• операциялық жүйелер болған жоқ

• енгізу және шығару: перфоленталар, перфокарталар, магнитті таспалар

ІІ. ЭЕМ-нің екінші буыны (1955-1965).

• жартылай өткізгіш элементтер – транзисторлар

• (1948, Дж. Бардин, У. Брэттейн и У. Шокли)

• жылдамдығы секундына 10-200 мың операция

• алғашқы операциялық жүйелер

• алғашқы программалау тілдері: Фортран (1957), Алгол (1959)

• мәліметтерді сақтау құралдары: магниттік барабандар, магниттік дискілер

• интегралды микросхемалар (1958, Дж. Килби)

ІІІ. ЭЕМ-нің үшінші буыны (1965-1980).

• есептеу жылдамдығы секундына 1 млн. операцияға дейін

• жедел жад – жүздеген мың байт

• операциялық жүйелер – жадты, құрылғыларды, процессор уақытын басқару

IV. ЭЕМ-нің төртінші буыны (1970- ).

• үлкен және аса үлкен интегралды схемалардан (ҮИС, АҮИС) тұратын компьютерлер

• дербес компьютерлер

• қарапайым пайдаланушылардың пайда болуы, графикалық интерфейстің қажеттілігі

• әрекет ету жылдамдығы секундына 1 млрд. операциядан жоғары

• оперативті жад – бірнеше гигабайт

• көппроцессорлық жүйе

• компьютерлік желілер

• мультимедиа мүмкіндіктері (графика, анимация, дыбыс)

ЭЕМ – НІҢ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

Бірінші буын ЭЕМ ерекшеліктері:

- үш негізгі техникалық жаңалықтар қолданылды – электрондық шам, ақпаратты цифрлік кодтау, электростатикалық түтікшелер көмегімен жасанды жад құрылғысы;

- фон Нейман архитектурасы қолданылды;

- төмен деңгейдегі машина тілі қолданылды;

- жоғары емес өнімділігі;

- қолдану аумағының шектеулігі.

Екінші буын ЭЕМ ерекшеліктері:

- транзисторлар мен ферриттік жүрекшелердің пайдаланылуы;

- шапшаңдықтары бірнеше жүз мыңдықтарға дейін өсті;

- программалаудың жаңа технологиялары, жоғары деңгейдегі программалау тілдердің (ЖДПТ), операциялық жүйелердің қолданылуы;

- пайдаланылу аумағының адам өмірінің біраз салаларына кеңуі.

Үшінші буын ЭЕМ ерекшеліктері:

- интегралдық сызбалардың пайдаланылуы олардың өлшемі мен бағасын азайтуға, көптеп өндіруге мүмкіндік тудырды;

- шапшаңдықтары уақыт бірлігінде миллиондаған операцияларға дейін өсті;

- пайдаланушы мен ЭЕМ арасындағы іс-әрекетті жеңілдететін жаңа сыртқы құрылғылар пайда болды;

- жаңа программалық жасақтамалар, оларды құру технологиялары пайда болды;

- пайдалану аумағы кеңейді, мәліметтерді өңдеу жүйелері, басқару, жобалау, коммерциялық есептерді шешу жүйелері т.с.с. пайда болды.

Төртінші буын ЭЕМ ерекшеліктері:

- микропроцессордың базалық элемент ретінде қолданылуы, алғашқы дербес компьютерлердің (1981 жылы IBM PC алғашқы дербес компьютері шықты) шығуы және кеңінен қолданылуы;

- шапшаңдықтары, логикалық архитектуралары, программалық жасақтамалар дамуы және құру технологиялары, пайдаланушы интерфейсі, пайдалану аумағы және т.б. өздерінің дамуында ең жоғарғы дәрежелеріне жетіп отыр.

ЕТ даму келешегі немесе бесінші буын ЭЕМ-деріне қойылатын талаптар. Бесінші буын 1980 жылдардан бастап төртінші буын ішінде анықталуда. Бұл буын ЭЕМ-нің технологиялық, конструкторлық, құрылымдық және архитектуралық шешімдері алдыңғы буындардан мүлдем өзгеше.

ЕТ дамуының келешегін және бесінші буын ЭЕМ-нің ерекшеліктерін 1981 жылы жарияланған жапонның ЭЕМ облысында ғылыми зерттеулер комитетінің шешімдері айқын көрсетеді. Онда бесінші буын ЭЕМ-дері мен есептеу жүйелері микропроцессорлық және басқа жаңа технологиялармен қамтамасыз етілуі, неғұрлым төмен бағалы болса, соғұрлым жоғары өнімді және сенімді болумен қатар келесі жаңа функционалдық талаптарға сай болуы керек делінген:

- ақпаратты дауыс және бейнелеу сияқты тиімді енгізу/шығару жолдарымен ЭЕМ-нің қарапайымдылығын жүзеге асыру; табиғи тілдерді қолданатын диалогтық ақпарат өңдеу; оқытыла алу, ассоциативті құру және логикалық шешім қабылдау мүмкіндіктері болуы; ( яғни ЭЕМ-ді зерделендіру)

- табиғи тілде берілген алғашқы талаптар спецификацияларына сай программалар синтезін автоматтандыру арқылы программалық құралдарды құру үрдісін жеңілдету; қосымша инструменталдық құралдарды және құрушылардың есептеу құрылғыларымен интерфейсін дамыту; әр түрлі әлеуметтік есептерді шешу үшін ЕТ-ның негізгі мінездемелері мен пайдалану сапасын жақсарту;

Алдыға қойылған бұл мақсаттар өте күрделі, алайда шешім табатынына сенім жоғары. Қазіргі уақыттың өзінде бұл бағытта біраз ізденістер жүргізілуде: ақпаратты параллель өңдеудің жоғары өнімді жүйелерін құру, дауыс арқылы аудару құрылғылары, логикалық шешім параллель ЭЕМ-дері, мәліметтер қоры және білімдер процессорлары.

Сұрақтар мен тапсырмалар:

1. Абак деген не, ол туралы не естідіңіз?

2. «Марк -1» машинасы қандай элементтерге негізделген деп ойлайсыз?

3. Паскаль машинасы туралы не айта аласыз?

4. Бәббидждің машинасына арналған бағдарлама туралы не білесіз?

5. Төмендегі сәйкестендіру тапсырмасын орындаңыз және өзіңіз өз мамандығыңызға

6. байланысты осындай тапсырма жасаңыз.

7. Жоғарыда қойылған сұрақтарға толық мағлұмат қарастырыңыз.

8. Әр буынның ерекшелігін оқып, салыстырмалы түрде айтып беріңіздер. Өсу сатысын кесте бойынша көрсетіңіздер немесе сөзжұмбақ жасаңыздар.

ЭЕМ –ның негізгі элементтік базасына қандай негізгі сипаттама сәйкес келетінін көрсет