Dewiacja

Dewiacja – nieprzestrzeganie zespołu norm przyjętych przez członków danej społeczności lub społeczeństwa. Żadnego społeczeństwa nie da się po prostu podzielić na ludzi przestrzegających norm i odbiegających od nich. Większość z nas od czasu do czasu przekracza ogólnie uznane reguły zachowań, czy to dopuszczając się drobnych kradzieży z półek sklepowych lub wynosząc coś z pracy, choćby ołówek czy długopis, przekraczając ograniczenie prędkości, robiąc dowcipy telefoniczne.

Resocjalizacja

Resocjalizacja – proces modyfikacji osobowości jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia w danej zbiorowości, a w węższym rozumieniu w społeczeństwie polegający na tym, iż poprzez odpowiednie zabiegi kształtuje się jej normy społeczne i wartości, których nie miała ona możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji jednocześnie powodując, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł działania będących sprzecznymi z systemem aksjonormatywnym tej zbiorowości/społeczeństwa.

W każdym społeczeństwie istnieją odpowiednie instytucje, dzięki którym może odbywać się resocjalizacja. Funkcję osób dokonujących resocjalizacji mogą pełnić zarówno szamani, księża, pedagodzy jak i psychologowie w zależności od typu zbiorowości do której należy jednostka. Sama resocjalizacja może odbywać się na terenie więzienia, w zakładach poprawczych, lecz także w szkole, rodzinie czy w zakładzie pracy.

Rola społeczna

Rola społeczna - zbiór praw i obowiązków wiążących każdego, kto zajmuje daną pozycję społeczną, bez względu na cechy osobiste. W ten sposób pojęcie roli społecznej wiąże się z pojęciem pozycji społecznej. Rolę społeczną określa się w odniesieniu do pozycji w dwojaki sposób: „powiada się, po pierwsze, że rola społeczna to zespół praw i obowiązków związanych z daną pozycją. Po drugie, że jest to schemat zachowania związanego z pozycją, scenariusz pozycji, jej element dynamiczny, zachowaniowy”.  Zatem rola jest wyznacznikiem sposobu zachowania się osoby zajmującej określoną pozycję. Jest także elementem dynamicznym pozycji, przez co są to pojęcia często utożsamiane.  Ważny jest tutaj również aspekt oczekiwań wobec osoby zajmującej określoną pozycję społeczną. Rola społeczna to zachowania, które wynikają z oczekiwań formułowanych pod adresem takiej jednostki. Według definicji Lintona rola społeczna jest odtworzeniem w zachowaniach pewnych oczekiwań jej przypisanych.

Osobowość człowieka. Natura ludzka

Osobowość jest jednym z najważniejszych pojęć w psychologii i oznacza całość procesów psychicznych człowieka, które ujawniają się w działaniu, ukierunkowanym na realizację określonych celów. Cechami osobowości nazywamy względnie stałe właściwości psychiczne i fizyczne charakteryzujące daną osobę i różniące ją od innych pod względem zachowania oraz przebiegu procesów psychicznych (np. odporność, wrażliwość, odwaga, motywacja, mechanizmy kontroli, temperament). Określone cechy osobowości predysponują nas do konkretnych zachowań - i tak jedne osoby będą otwarte na zdobywanie nowych doświadczeń, gotowe do działanie, a inne przeciwnie będą zainteresowane raczej ograniczaniem życiowego ryzyka i niechętne do podejmowania wyzwań.

Mówiąc o naturze ludzkiej, można mieć na uwadze dwa znaczenia: istota człowieka i działanie człowieka. Natura ludzka różni się jakościowo od natury zwierzęcej czy roślinnej. Konsekwencją tego jest odmienny sposób działania: człowiek działa w sposób rozumny i wolny, zwierzęta w swym dynamizmie są pozbawione świadomości i podlegają bez reszty biologicznym determinantom. Stan pierwotnej niewinności był szczególnym darem Bożym, darem łaski. Uzdalniał on prarodziców do traktowania siebie jako osoby, które stanowią cel sam w sobie i zasługują na pełne poszanowanie swej wolności, swej osobowej suwerenności. Stan pierwotnej niewinności, a przez to i szczęścia rajskiego, został zniszczony przez grzech pierworodny.  Człowiek dopuszczając się zła, już na początku historii nadużył swojej wolności. uległ pokusie i popełnił zło. Stał się skłonny do zła i podatny na błędy.

Społeczeństwa zwierzęce i ludzkie (różnice):

Wielką różnicą między społeczeństwami zwierzęcymi a społeczeństwami ludzkimi jest to, że w tych pierwszych jednostka rządzona jest wyłącznie od wewnątrz, przez instynkty, podczas gdy społeczeństwa ludzkie są szczególnego charakteru polegającego na tym, że pewne sposoby działania narzucone są lub przynajmniej proponowane są jednostce z zewnątrz i mieszają się z jej własną naturą. To Bóg pierwszy przemówił do człowieka z zewnątrz dając tym samym początek jego ludzkiej historii. Nie należy sądzić, że Durkheim był myślicielem religijnym, gdyż religię rozumiał w bardzo szczególny sposób. W bóstwie widział jedynie społeczeństwo przekształcone i przedstawione symbolicznie. Postulatem jego praktycznego rozumu nie był Bóg, a społeczeństwo odrębne od indywiduów. Społeczeństwo wpływając z zewnątrz na jednostkę czyni z niej istotę rozumną i moralną.  W ten sposób socjologia zdaje się być powołana do otwarcia nowej drogi wiedzy o człowieku. Odkąd jednak uznano, że ponad jednostką jest społeczeństwo, będące nie bytem nominalnym i wyrozumowanym, lecz systemem działających sił, możliwy stał się nowy sposób wyjaśnienia człowieka. 

Komunikacja

- proces przekazywania (wymiany) informacji między jej uczestnikami.

Przykłady rodzajów komunikacji:

komunikacja interpersonalna

komunikacja językowa

komunikacja międzykulturowa

komunikacja społeczna

komunikacja symboliczna

komunikacja marketingowa

komunikacja literacka

komunikacja werbalna

komunikacja niewerbalna

komunikacja perswazyjna

komunikacja wokalna

telekomunikacja

Komunikacja interpersonalna to wymiana informacji między jej uczestnikami.

Komunikacja językowa to proces porozumiewania się ludzi za pomocą znaków językowych.

Komunikacja międzykulturowa (ang. intercultural communication) - to wszelkie oddziaływania między różnymi kulturami mające na celu nawiązanie kontaktów pomiędzy nimi i wzajemne poznanie.

Komunikacja społeczna - proces wytwarzania, przekształcania i przekazywania informacji pomiędzy jednostkami, grupami i organizacjami społecznymi, mający na celu dynamiczne kształtowanie, modyfikację bądź zmianę wiedzy, postaw i zachowań w kierunku zgodnym z wartościami i interesami oddziałujących na nie podmiotów.

W socjologii komunikacja symboliczna to jeden z aspektów rozpatrywania interakcji społecznej. U jego podstaw znajduje sie koncepcja człowieka jako istoty, która potrafi tworzyć symbole i posługiwać się nimi. Zdolność tą ludzie wykorzystują do przekazywania sobie informacji z pomocą zachowań mających charakter symboliczny.

Komunikacja marketingowa jest procesem przekazywania informacji innym podmiotom i wymaga występowania sześciu elementów: źródła, komunikatu, kanału komunikacji, odbiorcy oraz procesu kodowania i dekodowania.

Komunikacja literacka- funkcjonowanie dzieła literackiego jako komunikatu; całość relacji, jakie zachodzą pomiędzy nadawcą a odbiorcą za pośrednictwem utworu literackiego.

Komunikacja werbalna - komunikacja z użyciem języka naturalnego, czyli mowy jako środka komunikacji. Jest to podstawowy sposób komunikacji międzyludzkiej.

Mowa ciała, język ciała, komunikacja niewerbalna - zespół niewerbalnych komunikatów nadawanych i odbieranych przez ludzi na wszystkich niewerbalnych kanałach jednocześnie. Informują one o podstawowych stanach emocjonalnych, intencjach, oczekiwaniach wobec rozmówcy, pozycji społecznej, pochodzeniu, wykształceniu, samoocenie, cechach temperamentu itd.

Komunikacja perswazyjna - szczególny rodzaj wysoko spersonalizowanej pośredniej komunikacji masowej (za pośrednictwem mass-mediów), której zadaniem jest informacja o określonym aspekcie rzeczywistości w sposób zgodny z intencją nadawcy komunikatu. (jest zastrzeżenie co do poprawności tej definicji - zobacz dyskusję).

Komunikacja wokalna - typ komunikacji emitowanej przez nasze narządy mowy i odbieranej przez słuch.

Telekomunikacja - dziedzina techniki i nauki, zajmująca się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość. Obejmuje również sposoby przetwarzania tych informacji, kodowanie, sprzęt telekomunikacyjny, teorie propagacji, sieci telekomunikacyjne i wiele innych zagadnień. Obecnie telekomunikacja w coraz większym stopniu zależy od rozwiązań informatycznych i zaczyna odgrywać coraz większe znaczenie w sieciach komputerowych. Wykonywana jest przy użyciu środków łączności.

SPOSOBY PRZEKAZYWANIA INFORMACJI:

"Istotnym elementem każdej społeczności, nie tylko ludzkiej, ale i zwierzęcej, jest komunikacja. Bez takiej czy innej formy komunikacji, nie można mówić o społeczności, a co najwyżej o jakimś luźnym zbiorowisku. Społeczność bowiem wymaga współdziałania, a tej nie będzie bez komunikacji... Komunikują się również zwierzęta. Komunikat może mieć taką formę lub inną, i apelować może do różnych zmysłów, ale bez komunikatu nie będzie społeczności. Tym bardziej zaś zbiór osób, tworzących społeczeństwo ludzkie potrzebuje wielu zróżnicowanych form przekazywania informacji. W dawnych czasach różne były formy komunikowania się, ale wszystkie bardzo niedoskonałe; ich najbardziej charakterystyczną cechą było to, że dochodziły do odbiorców wolno i w ograniczonym zasięgu [...]. Wymienię w kolejności:

Gesty

Rzuty

Miny

Obrazy

Znaki wyryte w kamieniach, tablicach, metalach

Sygnały dymne

Sygnały dźwiękowe (tam-tamy, gwizdki, tuby, trąbki)

Gołębie pocztowe

Rozmowy, konwersacje, dyskusje

Listy

Teksty (książka, gazeta, broszura, ulotka, folder reklamowy, wizytówka)

Telegraf

Rozmowy telefoniczne

Znaki np. drogowe,

Piktogramy

Faks

Komunikacja internetowa (poczta e-mail, strona internetowa, irc, irq, komunikatory i in.)

Ewolucjonizm - nauka o ewolucyjnym rozwoju świata żywego badająca : przebieg, przyczyny, kierunki oraz prawa rządzące tym rozwojem.

Temat : Ewolucja i jej rodzaje.

1.Ewolucja - powolny, nieodwracalny, kierunkowy proces rozwoju organizmu prowadzący do powstania organizmów jak najlepiej przystosowanych do zmieniającego się środowiska.

2.Rodzaje ewolucji ze względu na różny poziom zmian ewolucyjnych :

.Mikroewolucja - drobne zmiany w częstościach alleli, w pulach genowych populacji ( różnicowanie się populacji w obrębie gatunku ; np. powstawanie szczepu bakterii opornego na antybiotyk.

.Makroewolucja - zmiany w większym zakresie, które prowadzą do powstania wyższych jednostek systematycznych , niż gatunek( powstanie rodzajów i rodzin); np. powstanie rodziny roślin motylkowatych w obrębie roślin okrytonasiennych.

.Megaewolucja - powstawanie największych jednostek systematycznych (powstanie rzędów i gromad, typów); np. wyodrębnienie się gromady łożyskowców w obrębie ssaków.

Ewolucja społeczna (zmiany społeczne) - trwałe przemiany, polegające na przekształceniu się zjawiska społecznego w inny odmienny stan społeczny. Zjawisko ewolucji społecznej, określamy jako powstanie i rozwój nowych znaczeń i wartości stanowiących wzór, czy model zachowań istotnych dla społeczeństwa. Zmiany tego rodzaju można sklasyfikować w 3 grupach:

Zmiany rozwojowe: zmiany niepowtarzalne, zachodzące w czasie historycznym.

Zmiany strukturalne: zachodzące w wewnętrznej budowie danego zjawiska społecznego.

Zmiany kierunkowe: stanowiące przejście z danego stanowiska społecznego do odmiennego stanu, niż stan przed zmianą.

Ewolucja genetyczna -(łac. evolutio - rozwinięcie, rozwój) - ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych pokoleń wskutek eliminacji przez dobór naturalny lub sztuczny części osobników (genotypów) z bieżącej populacji.

Ewolucja kulturowa, seria procesów zmian kulturowych, w wyniku których zjawiska kulturowe przekształcają się, zwiększając stopniowo swą złożoność, funkcjonalność i efektywność, co prowadzi do coraz wyższego poziomu cywilizacyjnego zaawansowania i wzrostu możliwości adaptacyjnych człowieka.

Mowa i języki ludzkie:

Język to sposób przedstawiania przedmiotów, czynności czy abstrakcyjnych pojęć za pomocą umownego systemu dźwięków bądź znaków. Mówiąc o języku mamy najczęściej na myśli ludzką mowę, tj. system artykułowanych dźwięków, układających się zgodnie z konwencją. Nie należy jednak mylić tych dwóch pojęć, gdyż mowa oznacza używanie języka w procesie porozumiewania się. 

Język mówiony jest utrwalany jako język pisany za pomocą pisma.  Oprócz tego można mówić o języku gestów (język migowy), ciała (np.balet) czy muzyki (notacja muzyczna).  Matematyka, w szczególności informatyka, używają szeregu sztucznych języków tzw. języków formalnych, m.in. języków programowania.  Badaniami nad językami zajmują się lingwistyka i filologia. 

Funkcje języka – relacje języka do szeroko rozumianego środowiska. Przez środowisko rozumiemy tu świat, rzeczywistość, przyrodę, społeczeństwo, ludzi, struktury społeczne, kulturę, procesy psychiczne, emocje, sytuacje komunikacyjne.

Językowi przypisywane są 3 podstawowe funkcje:

Kognitywna – poznawcza, racjonalna. Polega ona na wyrażaniu myśli, sądów, idei, pojęć, ale także na realizowaniu ich. Funkcja ta polega na zdobywaniu wiedzy o świecie. Badają ją: logika, psychologia, filozofia.

Społeczna – odzwierciedla miejsce i rolę języka w relacjach społecznych. Język jest narzędziem tworzenia i regulowania relacji społecznych. Jest też najważniejszym narzędziem podziału kompetencji i układu ról społecznych w różnych sytuacjach. Badają ją: socjologia, psychologia społeczna, medioznawstwo.

Afektywna – emotywna, ekspresywna. Jest związana z przekazywaniem emocji. Badają ją: poetyka, literaturoznawstwo, psychologia twórczości.

Imperatyw poznawczy –to wykształcona ewolucyjnie zdolność do postrzegania i postrzegania rzeczywistości z płynących bodzcow zewnetrznych . Imperatyw poznawczy doprowadził do wykształcenia magii, religii, nauki.

Możemy przyjmować na raz 7 bodźców, jeżeli bodźców jest za dużo odczuwamy stres-przyczyna schorzeń psychicznych. Obecnie jest zbyt duża ilość źródeł informacji, nie jesteśmy w stanie tyle percypować.

Musimy nakładać porządek na świat dzienny.

Matryca kognitywna (poznawcza)-staje się dowodem rejestracji naszych doświadczeń i wynika z indywidualnego poznania. Każdy z nas ma inne doświadczenia , wszyscy postrzegamy świat indywidualnie , chociaż używamy wspólnych określeń.

Rola języka w powstaniu kultury:

Szczególna rola języka w kulturze wiąże się również z faktem, że jest on tym aspektem (kultury), który przenika i jest obecny we wszystkich jej dziedzinach: w gospodarce, wychowaniu, prawie, magii, religii, sztuce i zabawie, warunkując je wszystkie. Stąd też zrozumiałe jest od wieków trwające zainteresowanie językiem, w wyniku czego powstało wiele różnych jego teorii. 

Różnorodność kulturowa:

Różnorodność kulturowa społeczeństw jest przykładem elastyczności i zmienności układów społecznych.

SUBKULTURY Wzory subkulturowe nadają grupie wyraźną tożsamość i styl, co odróżnia ją od całości społeczeństwa, którego jest częścią. Subkultury często posługują się odrębnym językiem.

KONTRKULTURY

Kontrkultury, jak nazywamy takie podgrupy, ucieleśniają przekonania, wartości, normy i style życia, które są wyraźnym przeciwieństwem tych, które wyznaje społeczeństwo jako całość. 

RELATYWIZM KULTUROWY Różnorodność praktyk kulturowych wśród społeczeństw i w obrębie tego samego społeczeństwa sugeruje, że nie istnieje pojedynczy, „najlepszy” wzorzec kulturowy. 

ETNOCENTRYZM Przeciwieństwem relatywizmu kulturowego jest etnocentryzm- tendencja do traktowania własnej kultury jako moralnie wyższej od innych kultur, a co za tym idzie, do oceniania innych kultur wg własnych standardów. 

Relatywizm kulturowy, jego formy i związane z nim problemy:

Jest to podstawa intelektualno- moralna wedle której nie istnieje coś takiego jak trwały i nienaruszalny system wartości, posiadających swoją ściśle określoną hierarchię.

Możemy generalnie wskazać dwie najważniejsze formy relatywizmu: etyczny i kulturowy. Relatywizm etyczny odnosząc się do wartości uważa, iż wszystko jest tyle warte, na ile cenią to poszczególni ludzie. Drugim rodzajem relatywizmu jest relatywizm kulturowy, wedle którego nie ma żadnych kryteriów.

Etnocentryzm – stawianie własnego narodu lub grupy etnicznej w centrum zainteresowania i wywyższanie go ponad inne. Działania takie mogą doprowadzić do nacjonalizmu czy izolacjonizmu. Pogląd ten manifestuje się w działalności jednostek czy organizacji, które koncentrują się wokół własnego narodu i zwracaniem uwagi na interesy jedynie własnej grupy etnicznej. Etnocentryzm jest to afirmacyjny stosunek do własnej kultury, jednocześnie deprecjonujący inne.

Wzór kulturowy – mniej lub bardziej ustalony sposób zachowywania się i myślenia w danej zbiorowości lub znamienny dla tej zbiorowości układ cech kulturowych. W jego skład wchodzą też wytwory kultury materialnej.

Wzór kulturowy określa, w jaki sposób jednostka powinna reagować na sytuacje uważane za ważne dla niej samej i dla grupy, do której należy, tak aby zachować się zgodnie z oczekiwaniami grupy i nie popaść w konflikt z innymi członkami społeczności.

Wzory kulturowe można rozpatrywać w dwóch aspektach:

normatywnym (normy, wedle których ktoś powinien postępować),

behawioralnym (wedle realizacji tej normy w konkretnym zachowaniu członków danej zbiorowości).

Subkultura (z łac. sub = 'pod' + kultura) – określa grupę społeczną i jej kulturę wyodrębnioną według jakiegoś kryterium, na przykład zawodowego, etnicznego, religijnego, demograficznego.

Kontrkultura (z łac. contra = 'przeciw' + kultura) – określa względnie spójną grupę społeczną, która wyraża sprzeciw zarówno wobec zastanej kultury, jak i wobec tworzenia nowej.

Kultura a wolność człowieka:

Wolność człowieka jest zagrożona nie tylko toksyczną kulturą i błędnymi sposobami rozumienia samej wolności, ale także zawężeniem ideałów, pragnień i aspiracji. Wolność nie jest bowiem czymś wyizolowanym i niezależnym od sytuacji egzystencjalnej danej osoby. Przeciwnie, jest ściśle powiązana z tym wszystkim, co dzieje się w człowieku, zwłaszcza z rodzajem i poziomem jego ideałów, pragnień i aspiracji. Granice wolności zostają ograniczone czy zdeformowane w takim stopniu, w jakim są zdeformowane, ograniczone czy nieuporządkowane dążenia, aspiracje i pragnienia danej osoby.

Zbiory i kategorie społeczne, zbiorowości, grupy społeczne:

Kategorie społeczne – łączą je ważne społeczne cechy (wykształcenie, zawód, płeć, wiek itd.).

Zbiory społeczne – zbiorowość ludzi połączonych cechą nieistotną społecznie (np. Polska Partia Przyjaciół Piwa, kluby łysych itd.).

Warto znać rozróżnienie pomiędzy zbiorowością a grupą społeczną. Abyś łatwiej przyswoił to zagadnienie zacznijmy od pojęcia grupy. Jest ono prostsze, na jego bazie zdefiniujemy zbiorowości.  Tak więc grupa społeczna to są po prostu ludzie połączeni nawet chwilowo pewną więzią społeczną, mogąca mieć wspólne interesy, oraz poczucie odrębności od innych grup. Posiada własną strukturę i określone normy.

Zbiorowość społeczna to osoby zajmujące trwale lub chwilowo wspólną przestrzeń i z tego powodu oddziaływujących na siebie. Najbardziej typowe przykłady zbiorowości to: Para – tu pojawiają się owe dwie osoby Krąg społeczny – ten rodzaj zbiorowości łączy pewna wspólnota.

Definicje grupy społecznej i kryteria ich wyróżniania (klasyfikacji):

Grupa społeczna to zbiór obiektów typu człowiek, współpracujących ze sobą w celu zaspokajania własnych potrzeb.

Klasyfikacja grup społecznych ze względu na wielkość:

• Grupy małe

• Grupy duże

Klasyfikacja grup społecznych wg Ch. Cooleya:

• grupa pierwotna

• grupa wtórna

Klasyfikacja grup społecznych ze względu na otwartość:

• ekskluzywne (zamknięte)

• ograniczone

• inkluzywne (otwarte)

Klasyfikacja grup społecznych ze względu na sformalizowanie:

• grupy formalne

• grupy nieformalne.

Grupy pierwotne, wtórne, odniesienia:

Grupa pierwotna – podstawowa, uniwersalna dla wszystkich społeczeństw grupa społeczna, do której jednostki spontanicznie przynależą, jak rodzina, krąg sąsiedzki czy grupa rówieśnicza.

Grupa wtórna –typ grupy społecznej przeciwstawny wobec grupy pierwotnej. Charakteryzuje się względnie małą trwałością i wielością członków.

Zbiorowości, które pełnią tę funkcję, nazywa się grupami odniesienia. Grupy odniesienia mogą być grupami odniesienia pozytywnego lub negatywnego, pełnią funkcje normatywne lub porównawcze.

Grupy wtórne i organizacje formalne:

Grupa wtórna – typ grupy społecznej przeciwstawny wobec grupy pierwotnej. Charakteryzuje się względnie małą trwałością i wielością członków.

Organizacja formalna - jest to duża grupa wtórna utworzona z myślą o osiągnięciu konkretnego celu lub zestawu celów. Organizacje formalne są starannie zaprojektowane i zawierają formalną strukturę statusów i roli, a także mniejsze grupy.

Dobrowolne stowarzyszenia, organizacje, instytucje totalne:

Stowarzyszenie, dobrowolne, samorządowe, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych.

Organizacja dobrowolna – do organizacji można dobrowolnie wstępować i występować, uczestnicy nie dostają za swoją pracę wynagrodzenia.

Instytucja totalna – organizacja społeczna, która stwarza dla osób z nią związanych rodzaj odrębnego świata, rządzącego się własnymi prawami i odseparowanym od reszty społeczeństwa mniej lub bardziej szczelnymi barierami.

Organizacja biurokratyczna:

Organizacja biurokratyczna jest nastawiona na osiąganie celów i efektywność, mającej cechy:

• Hierarchia stanowisk, zależności obowiązków służbowych w kształcie piramidy,

stanowisko wyższe kontroluje niższe, im wyższe tym władza większa

• Praca na poszczególnych stanowiskach określona jest przez przepisy, urzędnik podlega bezosobowemu porządkowi przepisów, stosunki bezosobowe, impersonalne między urzędnikami

• Pełnienie odpowiednich funkcji wymaga kwalifikacji i są one warunkiem zatrudnienia na danym stanowisku

• Urzędnik jest kontrolowany w toku wykonywania zadań, ale osobiście jest wolny, gdyż podlega władzy tylko w zakresie wyznaczonym przez przepisy.

Zajmuje stanowisko na mocy dobrowolnej umowy, na mocy której otrzymuje wynagrodzenie.

Funkcje i dysfunkcje biurokracji:

Różnorodność wykonywanych funkcji oraz zróżnicowanie klienta nie pozwala na całkowitą standaryzację działań.

dysfunkcje biurokracji:

• rutyna i brak elastyczności w działaniu pracowników

• trudności z reagowaniem na sytuacje nietypowe

• podtrzymywanie wykształconych struktur w niezmienionym kształcie

• środki stają się celem działania

• dehumanizacja stosunków międzyludzkich, przepaść między urzędnikami a interesariuszami

• nadużywanie władzy przez urzędnika

• sztywna struktura, problem z wdrażaniem innowacji i reagowaniem na zmiany

• powstawanie nieformalnych klik

• prawo Parkinsona - wykonywanie zadań w możliwie najpóźniejszym terminie

• zasada Petera - awans do poziomu braku kompetencji na stanowisku

• wyuczona nieudolność

• biurokratyczne błędne koło

ВСТАВИТЬ МОЕ НАСТИ КОМПА !

Społeczeństwo i gospodarka: instytucje i organizacje:

Organizacja - to duży zespół ludzi powiązanych bezosobowymi zależnościami , stworzonymi do realizacji określonych celów.

Instytucje społeczne – cechuje stosunkowo stabilny zestaw wartości, norm , statusów , przepisów roli , grup społecznych i organizacji , które związane są z pewnym specjalistycznym obszarem ludzkiej aktywności.

Alokacja ekonomicznych zasobów w społeczeństwie:

Alokacja zasobów- rozdział, rozdysponowanie środków pomiędzy różne konkurujące cele. Ponieważ zasoby są ograniczone, natomiast możliwości ich zastosowania są liczne i różnorodne, dlatego gospodarowanie polega na alokacji- rozdzielaniu rzadkich zasobów między różnorakie i możliwe ich zastosowania w procesach produkcji oraz dystrybucji.

Formy koordynacji życia społeczno-gospodarczego:

Zycie społeczne, w tym gospodarka, wymaga koordynacji niezbędnej do zapewnienia ładu i efektywności. Doświadczenia praktyczne i ich uogólnienie doprowadziły do sformułowania wielu modeli koordynacji.

Doktryny liberalne głoszą, że najlepsza jest spontaniczna koordynacja przez procesy rynkowe, i są krytycznie nastawione wobec narzucania życiu społeczno-gospodarczemu jakiegoś porządku koordynacyjnego, który by przedtem nie pojawił się spontanicznie. Przeciwnicy liberalizmu wskazują na istnienie wielu dziedzin, w których potrzebne jest działanie zorganizowane w formie hierarchicznej. W dziedzinie ekonomii jednym z impulsów pobudzających rozwój tego nurtu były prace Keynesa, który zalecał regulowanie popytu i planowanie indykatywne. Są jednak także dziedziny, w których właściwej koordynacji nie zapewniają ani rynek, ani hierarchia.

Wzajemność i jej typy:

Zasada wzajemności pojawia się jednym z podstawowych w regulowaniu międzypaństwowych stosunków gospodarczych.

Przyjęte rozróżniać 2 wyglądy wzajemności: materialną i formalną. Pierwsza składa się w tom, co obcym podmiotom zaopatruje się na terytoriach umawiających się państw równa suma prawomocności, t. je. takich, które przewidują się dla swoich obywateli za granicą. W drugim przypadku chodzi że cudzoziemcom zapewniają te zaś prawa, co i będące u własnych obywateli państwo-partner. Na wzajemnej podstawie państwa mogą wymieniać nie tylko narodowy tryb albo tryb największego sprzyjania, ale też innymi — prie-fieriencyalnym, uprzywilejowanym.

Redystrybucja a wymiana rynkowa:

Redystrybucja – ponowny transfer dochodu, majątku lub nieruchomości od jednego podmiotu do drugiego spowodowane przez odpowiedni mechanizm społeczny^[1]. Redystrybucja polega na "oddaniu" społeczeństwu środków pobranych przy pomocy np. podatków i przeznaczeniu tych pieniędzy na powszechną opiekę medyczną, szkolnictwo, sądownictwo, armię czy służby porządkowe. Redystrybucja może dotyczyć wszelkich podmiotów prawa, zarówno osób jaki i organizacji np. spółek, fundacji.

Struktura społeczna 

(w socjologii) – układ wzajemnie powiązanych elementów składowych społeczeństwa, np. ról społecznych czy pozycji, między którymi zachodzą mniej lub bardziej dynamiczne procesy oraz występuje hierarchia społeczna. Jest to też układ stosunków społecznych pomiędzy poszczególnymi osobami,kategoriami społecznymi lub organizacjami.

Nierówności społeczne – nierówny podział dóbr materialnych, a także niematerialnych w społeczeństwie. Stratyfikacja (przez socjologów nazywana "stratyfikacją społeczną"), inaczej "uwarstwienie społeczne" - pojęcie wyrażające fakt, że wszelka społeczność składa się z poziomów pozostających ze sobą w relacjach nadrzędności i podporządkowania. Mierzona jest dostępnością do pięciu podstawowych zasobów społecznych, jakimi są: władza, pieniądze, prestiż, wykształcenie oraz zdrowie. Mówiąc prościej, stratyfikacja oznacza, że każde społeczeństwo ma pewien system rang: pewne warstwy stoją wyżej, inne zaś niżej. Ich suma stanowi system stratyfikacyjny danego społeczeństwa. Historia zna cztery podstawowe systemy stratyfikacji społeczeństw ludzkich: niewolnictwo, system kastowy, system stanowy i system klasowy. Klasa społeczna – jeden z podstawowych terminów służących do określania stratyfikacji społeczeństwa. Termin ten wprowadzony został przez Hegla, który wyróżniał klasy: rolniczą, przemysłową i myślącą.

Zróżnicowanie społeczne

, to przedmiot nowy. Dziedzina, która dopiero się rodzi. Przedmiot wywodzi się z makrostruktur społecznych. Zróżnicowanie społeczne jest zjawiskiem uniwersalnym,

bo każda społeczność jest w jakiś sposób zróżnicowana.

Jest to teoria, wedle której struktura społeczeństwa i jego wewnętrzna organizacja wynika z konieczności realizacji określonych funkcji przez poszczególne grupy i jednostki. Najważniejszym zaś elementem tej struktury jest społeczny podział pracy, który ma decydujące znaczenie dla utrzymania wewnętrznej równowagi i ładu. Podstawowymi rolami o charakterze publicznym są bowiem te, które wiążą się z wykonywaniem określonych powinności zawodowych. Ich celem jest zaś zaspokojenie potrzeb danego społeczeństwa. Teoria funkcjonalna lokuje zatem źródło wszelkiej dynamiki społecznej w zapotrzebowaniu na określony typ pracy. Jeśli zmieniają się okoliczności i dajmy na to powstaje wynalazek internetu, zmienia się w konsekwencji tak wiele sposobów funkcjonowania społeczeństwa, iż musi powstać nowy podział pracy. Co wynika z faktu, iż wynalazek ten wygenerował stosowne zapotrzebowania na nowe typy działalności. Teoria funkcjonalna jest teorią o charakterze ewolucyjnym, to znaczy, iż każda kolejna faza rozwoju danego społeczeństwa (kolejne jego stadium), wywodzi się z poprzednich faz w drodze naturalnych, samorzutnych przekształceń

Teoria konfliktu (łac. conflictus - zderzenie) - jeden z podstawowych paradygmatów w socjologii, konkurujący przede wszystkim z funkcjonalizmem. Właściwie nie jest to jedna spójna teoria, lecz zbiór podejść teoretycznych, które eksponowały pomijany często w analizach funkcjonalistów konflikt społeczny.Geneza teorii konfliktowych wywodzi się w głównej mierze z opracowań teoretycznych Karola Marksa i Maxa Webera i Georga Simmla.

Weber podaje swoją definicję działania we wstępnych fragmentach Gospodarki i społeczeństwa, uznające je za kluczowe pojęcie socjologii. "Działanie oznacza ludzkie zachowanie (zewnętrzny lub wewnętrzny czyn, zaniechanie lub znoszenie), jeśli i o ile działający, bądź wielu działających, wiąże z nim pewien subiektywny sens. Socjologia Webera opiera się na przeświadczeniu, że wszelkie fenomeny społeczne dadzą się sprowadzić do takich jednostkowych działań, które w konsekwencji tworzą bardziej skomplikowane struktury społeczne (indywidualizm metodologiczny). Z tego powodu zrozumienie subiektywnych sensów działających jednostek jest konieczne dla wyjaśniania zjawisk społecznych. Polegać to ma na wskazaniu interesów, wartości czy celów, którymi kieruje się jednostka.

Nierówności społeczne – nierówny podział dóbr materialnych, a także niematerialnych w społeczeństwie.

Ruchliwość społeczna (mobilność społeczna) w socjologii oznacza przemieszczanie się jednostek społecznych lub kategorii społecznych w strukturze społecznej.

• Wzrost ludności po wojnie (wyże i niże demograficzne)

• Urbanizacja

• Słabnący przyrost naturalny

• Nadchodząca depopulacja

• Starzenie się ludności

• Wojna i okupacja spowodowały istotne zmiany w strukturze społeczeństwa polskiego.

Zmiany społeczne i teorie zmian. Modernizacja. Zmiany społeczne i typy społeczeństw. Społeczeństwa postindustriane i społeczeństwa późnej nowoczesności. Globalizacja. Społeczeństwo późnej nowoczesności: podstawowe cechy. Refleksyjność. Złożoność, ryzyko i niepewność. Świat kryzysów.

Zmiana społeczna - szeroko rozumiana niecykliczna przemiana instytucji, norm, kultury, czy też struktury społecznej.

Jest to różnica pomiędzy stanem systemu społecznego w pewnej chwili a jego stanem po upływie określonego czasu^[1].

Zmiana społeczne może polegać na^[2]:

1. zmianie składu systemy społecznego;

2. zmianie w strukturze społecznej;

3. zmianie funkcji społecznych;

4. zmianie granic systemu;

5. zmianie w relacjach między podsystemami społecznymi;

6. zmianie w środowisku systemu.

Trzy teorie mechanizmy zmiany społecznej:

1. Przemiany w sferze kulturowej

2. Przemiany w sferze gospodarczej

3. Przemiany w sferze wartości

Renesans społeczeństwa obywatelskiego: Perspektywa historyczna: Otwarte zasoby edukacyjne – perspektywa historyczna (Open Educational Resources – a Historical Perspective) to tytuł opracowania przygotowanego na konferencję ALTC2012, która odbyła się we wrześniu w Manchesterze. Pojęcie społeczeństwa obywatelskiego (cywilnego): Społeczeństwo obywatelskie – społeczeństwo charakteryzujące się aktywnością i zdolnością do samoorganizacji oraz określania i osiągania wyznaczonych celów bez impulsu ze strony władzy państwowej.

Społeczeństwo obywatelskie potrafi działać niezależnie od instytucji państwowych. Niezależność nie musi oznaczać rywalizacji społeczeństwa z władzą, która występuje zazwyczaj w państwach, w których ustrój polityczny jest sprzeczny z wolą większości obywateli. Podstawowe cechy społeczeństwa obywatelskiego:

Podstawową cechą społeczeństwa obywatelskiego jest świadomość jego członków potrzeb wspólnoty oraz dążenie do ich zaspokajania, czyli zainteresowanie sprawami społeczeństwa (społeczności) oraz poczucie odpowiedzialności za jego dobro. Jednostki, instytucje, kultura i tożsamość obywatelska: Stowarzyszenia i organizacje pozarządowe: Stowarzyszenie – organizacja społeczna (zrzeszenie) powoływana przez grupę osób mających wspólne cele lub zainteresowania. Organizacja pozarządowa to nienastawiona na zysk i dobrowolna pod względem członkostwa grupa obywateli, zorganizowana na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym, w której zakres zainteresowań wchodzą kwestie służące dobru powszechnemu. Organizacje pozarządowe pełniąc różnorodne funkcje społeczne i składając się z ludzi posiadających wspólny cel, naświetlają rządom potrzeby obywateli, monitorują implementację różnorodnych programów i polityk, a także zachęcają obywateli państw do udziału w życiu swej społeczności. Dostarczają analizy i ekspertyzy, służą jako mechanizmy wczesnego ostrzegania, a także pomagają w implementacji międzynarodowych porozumień. Niektóre z nich zorganizowane są wokół konkretnej sprawy, jak prawa człowieka, ochrona środowiska czy zdrowie.

Samoorganizacja i samorządność: tzw. trzeci sektor: Samoorganizacja, samoporządkowanie (ang. self-organisation, self-assembly) – zjawiska, w których elementy układu złożonego ulegają spontanicznemu uporządkowaniu; tworzenie się zorganizowanych struktur przestrzennych lub korelacji w przestrzeni i czasie pod wpływem oddziaływań zachodzących pomiędzy elementami układu, oraz między układem a jego otoczeniem.

Samorządność to dyspozycja, zasada, która polega na decydowaniu o sobie lub grupie. Jesteśmy samorządni, to znaczy, że sami wyznaczamy sobie cele, stawiamy zadania, sami kontrolujemy się.

Samorząd jest formalną strukturą, która może przybierać różne formy, jest mniej istotna od idei samorządności. Wspólnoty lokalne i procesy globalne: Człowiek, jako jednostka potrafiąca kontaktować się z innymi i dzięki temu rozumnie współtworzyć środowisko wokół siebie, żyje w różnych zbiorowościach społecznych. Te powstają w czasie i na określonym terytorium, podlegają rozwojowi historycznemu i posiadają cechy naznaczone ważnymi wydarzeniami życia społecznego. W zbiorowości trwałe i powtarzalne procesy kształtują jej strukturę, a współtworzące ją jednostki stawiają przed sobą cele do realizacji. Sfera prywatna i publiczna: Sfera publiczna (ang. public sphere) w socjologii i politologii to pojęcie oznaczające to obszar dyskursu politycznego i wymiany poglądów w nowoczesnym społeczeństwie. Idea ta kojarzy się przede wszystkim z nazwiskiem niemieckiego socjologa Jürgena Habermasa.