Вопрос 31 методы тбм

Метады выступаюць у якасці спосабаў рэалізацыі прынцыпаў. Групы метадаў менеджменту:

1. Даследчыя метады ўпраўлення;

2. Арганізацыйна-распарадчыя метады;

3. Эканамічныя метады;

4. Сацыяльна-псіхалагічныя метады.

Даследчыя метады:

• Сістэмны. Прымяняецца для вырашэння праблем ўпраўлення і заснаваны на прынцыпе цэласнасці сістэмы. Бібліятэка разглядаецца як сукупнасць узаемазвяшаных элементаў (людзі, струтура, задачы і тэхналогія).

• Комплексны. Прадугледжвае выкарыстанне іншых навук для даследавання канкрэтнай праблемы менеджменту.

• Структурны. Заснаваны на раздзяленні складанай праблемы ўпраўлення на асобныя састаўныя часткі.

• Сітуацыйны. Прадугледжвае выбар найбольш эфектыўных спосабаў упраўлення ў залежнасці ад канкрэтнай сітуацыі.

• Інтэграцыйны. Заснаваны на комплексным уліку даных іншых метадаў: сістэмнага, структурнага, сітуацыйнага і інш. Прымяняецца пры планаванні работы, каб забяспечыць дасягненне мэт бібліятэкі неабходна ўлічваць увесь коплекс фактраў, ацаніць значэнне кожнага і вывесці інтэгральную сілу ўздзеяння.

• Метад мадэліравання. Узаемазвязаны с сітэмным падыходам і прымяняецца для вывучэння магчымасці стварэння ўдасканаленых форм ўпраўлення. Метад пабудовы мадэлі складаецца з наступных этапаў: пастаноўка задачы, вызначэнне інфармацыйных абмежаванняў, праверка на верагоднасць, рэалізацыя вывадаў і абнаўленне мадэлі. Галоўнай характарыстыкай мадэлі з’яўляецца жыццёвая сітуацыя, да якой яна прымяняецца, напрыклад, распрацоўка блок-схемы тэхналагічнага цыкла.

• Матэматычныя метады. Заснаваныя на выкарыстанні вылічальнай тэхнікі як іеструмента знаходжання аптымальнага варыянта рашэнняў.

• Метад назірання. Прадугледжвае аб’ектыўны збот і аналіз інфармацыі па праблеме і сітуацыі ў канкрэтнай бібліятэцы.

• Эксперыментальны. Прымяняецца пры ўпраўленчых сітуацыях, калі пажадана апрабіраваць і эксперыментальна праверыць альтэрнатыўныя варыянты вырашэння праблемы.

• Сацыялагічны. Уключае анкетаванне, аналіз інфраструктуры, інтэрв’ю, тэсціраванне, аналіз псіхалагічнага мікраклімату ў бібліятэцы, адносін да яе карыстальнікаў.

Арганізацыйна-распарадчыя метады

Дзеляцца на: метады арганізацыйнага ўздзеяння, распарадчага ўздзеяння, дысцыплінарнага ўздзеяння.

Метады арганізацыйнага ўздзеяння.

1. Рэгламентаванне. Прадугледжвае распрацоўку і укараненне арганізацыйных палажэнняў, якія абавязковыя для выканання і дзейнічаюць на працягу вызначанага перыяду. Пры гэтым выдзяляюць віды:

- агульнаарганізацыйные рэгламентаванне – палажэнне агульнабібліятэчнага характару, якія устанаўліваюць арганізацыйную асаблівасць і парадак функцыяніравання бібліятэкі ў цэлым.

- функцыянальнае рэгламентаванне – палажэнні, якія вызначаюць арганізацыйны статус падраздзяленняў бібліятэкі, іх задачы, функцыі, паўнамоцтвы.

- структурнае рэгламентаванне – тыпавыя структура, якія вызначаюць пабудову арганізацыйных падраздяленняў бібліятэкі, у выніку чаго дасягаецца ўніфікаванасць сістэмы ўпраўлення.

- рэгламентаванне персаналу – дасягаецца сродкамі штатаў і дадатковых інструкцый, якія ўстанаўліваюць пералік пасад і асноўныя патрабаванні да іх замяшчэння.

2. Нарміраванне. Заснавана на ўстанаўленні норм і нарматываў на бібліятэчныя працэссы. У бібліятэцы дзейнічаюць тэхнічныя, тэзналагічныя, працоўныя, каляндарныя і іншыя нарматывы, якія вызначаюць як вытворчую, так і упраўленчую работу бібліятэкі. Яно вызначае шляхі і паслядоўнасць выканання функцый і абавязкаў, неабходныя нормы, правілы работы і ўзаемадзеяння.

3. Інструкцыраванне. Заключаецца ў азнаямленні з умовамі працы, пастаноўцы задач, перасцярозе ад магчымых памылак, парадак па выкананню работ у бібліятэцы. Яно можа быць прадстаўлена як ў выглядзе дакумента -інструкцыі, так і вусна.

Метады распарадчага ўздеяння – спосаб бягучай арганізацыйнай работы, якія не былі прадугледжаны рэгламентамі (загады, указанні).

Метады дысцыплінарнага ўздеяння – устанаўленне адказнасці (калектыўная, асабовая, матэрыяльная, маральная).