16Дзейнасць газ. “Звязда” у 1921-1941

1921 – поўная нацыяналізацыя выдавецкай дзейнасці, спынены ўсе партыйныя выданні. Тыраж Звязды ўзрос да 6 тысяч, аб’ем – да 6 палос (раней было 4), перыядычнасць – да 6 разоў. Газета становіцца органам ЦК КПБ. У 1931-41 выконвала функцыі Мінскага Абкама.

1925 – Звязда пачынае друкавацца на 2 мовах (тады ж змяніўся загаловак газеты – была Звезда, стала Звязда). 1927 – газета поўнасцю пераходзіць на беларускую мову. І да сенняшняга дня газета не спыняла ні на дзень свайго выхаду.

Рэдка якія газеты падпісваліся галоўным рэдактарам. Звязда была падпісана Мясніковым, Кнорам, ??? і Фрунзэ – першыя рэдактары. Да 1941 года ў Звязде змянілася 28 рэдактараў. 14 з іх былі рэпрэсіраваны.

Таксама ўласціва замежная інфармацыя.

17Стварэнне камсамол арганіз у Бел. Перыяд маладз выданні /1919-20/

Станаўленне маладзежнага друку адбывалася параллельна з развіццем камсамольскага руху ў БССР. Першыя камсамольскія арганізацыі – 1918. Смаленск, кастрычнік 1918 – 5 канферэнцыя аб заснаванні Беларускай камсамольская арганізацыі. Вільня – цэнтр камсамольскага руха з 1919. Менавіта там выйшлі першыя камсамольскія газеты і часопісы.

Факел камунізму

“Факел камунізмаў” – сакавік 1919, Вільня, першае камсамольскае выданне. Васьміпалосная газета. Першы нумар прысвечаны біяграфіям Ліпніха і Зоі Люксембург. Перыядычнасць – недзе адзін раз на тыдзень. Спыніў дзейнасць – лета 1920 года.

1919, Вільня, красавік – газета “Красная маладзежь”. Абодва выданні – органы КСМ.

Чырвон змена

На працягу 70 гадоў гэта было галоўнае камсамольскае выданне БССР. Першы нумар з’явіўся ў красавіку 1921 года. З’явілася газета на рускай мове. Выхад газеты прымеркаваны да 4 з’езда камсамола. 19 кастрычніка – дзень нараджэння камсамола, а 22 красавіка – дзень нараджэння Леніна. Газета штотыдневая, фармат А3/А2. Тыраж – 3 тысячы экземпляраў, праз год – 4 тысячы, 1924 год – 5к экземпляраў. К 1940 году тыраж складаў каля 60 тысяч экземпляраў. З 1923 года пачынае выдавацца 2 разы на тыдзень, а з 1924 – тры разы. 1924 – год пераводу “Чырвонай змены” на беларускую мову. Студзень 1925 – газета пачынае друкавацца па-беларуску.

Функцыі маладзежнага друку – асветніцкая, адукацыйная, літаратурная старонка, газета мела куток юнкора, наладжана зваротная сувязь, шмат матэрыялаў аб дзейнасці камсамольскага руху.

Жізнь рабочей молодежі – важная рубрыка.

Інфармацыя пра сусветны камсамол і пра тое, як камсамольцы змагаюцца за 8-гадзінны рабочы дзень.

У іншых беларускіх губернях таксама ўзнікаюць маладзежныя газеты. Гомель, “Іскра Ільіча” – 1924; Гомель, “Набап маладзежы”; Віцебск – “Юный творец”.

Газета “Малады арат”.

1922 – рашэнне аб стварэнні выдання для сялянскай моладзі, “Юный пахарь” – на рускай мове. Штотыдневік, орган ЦК КСМ. Фармату А3. Сялянскую моладзь прыцягвалі да актыўнага ўдзелу ў камсамольскім жыцці. Вера Харужая – ініцыятар стварэння гэтай газеты. 1924 – газета пераходзіць на беларускую мову. “Юный пахарь беседует о політіке”. “Под стеклянным колпаком”.

“Малады арат” – часопіс, 150 старонак, 2 разы на месяц, фармат А4. Гэта, па сутнасці, кнігі часопіснага віду.