28Газ”Рабочій”: тып, стуктура, гіст дзейн, змест

Пачала выходзіць 3ліпня 1927 года як орган ЦК КП(б)Б. Яе гал.тэмай была эканоміка. Штодзённа 6 палос запаўняліся рознай інфой аб функц-ні нар-гасп комплексу. У 1929 гэта выданне актыўна абмяркоўвала выкананне планаў першага года пяцігодкі. Таксама выразна праяўлялася на яе старонках тэма класавай барацьбы і барацьбы з нацдэмамі. На стар газет пачынаўся працэс выкрыцця, абвінавачання, судовых праследаванняў, заклікаў да пакарання.

29Адлюстр працэсу беларусізацыі ў друку 20-30х

На мяжы 1921-1922 распачаўся працэс беларусізацыі: на бел.мове ўжо друкаваліся газеты “Савецкая Беларусь” –орган ЦВК Саветаў БССР, “Думы бедныя” – орган Мсціслаўскага павятовага Савета, літ.часопісы “Полымя”, “Вольны сцяг” і дзіцячы часопіс “Зоркі”. Пераход да беларусізацыі азначаў садзейнічанне улад развіццю белмовы і культуры, выданню бел.падручнікаў, перавод школ і газет на белмову, вяртанне бел.дзеячаў культуры. У 1921 адкрыўся БДУ. З кастр 1921 да лістап 1922 на рус і бел мовах выдаваўся часопіс “Вестник Народного комиссариата просвещения”, яго задачы: правядзенне школьнай рэформы, ліквідацыя непісьменнасці, развіцце выш.школы, белмовы, літ-ры, нац.гісторыі. Друк развіваў традыцыі выяўленч.маст-ва, бел.тэатра і літ-ры. Гэта, зразумела, уплывала на ўмац-не працэсу белар-цыі. Пісьменнікі маладой бел краіны стваралі перыяд выданні, якія станавіліся асновай нац.літ.школы. Значэнне часопісаў “Полымя” і “Маладняк”, якія вых у той час, нельга пераацаніць. У шэрагу беларускам.выданняў першае месца належыць “Савецкай Беларусі”. Газета акрэслівала сутнасць дзярж.сац.ладу. Яна была органам вышэйш.прадстаўнічай улады. Вых 3 разы на тыдзень трохтысячным тыражом i арыентавалася на вясковага чытача. Весцi дыялог з насельніцтвам, узровень адукацыi якой быу зусiм нiзкi, на простай роднай мове было зручна, карысна i палiтычна правильна. Супярэчнасцi узнікнуць значна пазней, калі беларусiзацыя дасягне значных поспехау i стане адным з эфект. фактараў адукацыi i культуры. А пакуль газета расказвала пра пераутварэннi на вёсцы, пра неабходнасць узбраення сельскагаспадарчай вытворчасцi тэхнiкай, тлумачыла, «што такое трактар. Жур-налiсты «Савецкай Беларусi» ставiлi перад сабой мэту паказаць рэальнае жыццё - складанае, супярэчлiвае, iншы раз трагiчнае, а разам з гэтым прапаноувалi новыя падыходы да жыцця, каб рэчаiснасць залежала не ад выпадковасцей, а больш ад волi, жадання i працы людзей. Значнай грам.падзеяй было стварэнне і выхад 15 студз 1921 газеты “Беларуская вёска – Белорусская деревня», дадатка да газеты “Звезда”. Газета была задумана як масавае выданне, выходзіла 3 разы на тыдзень тыражом 3 тыс.экз. Рэд-р: Сцяпан Булат. Рэдакцыя «Бв» друкавала шмат інфармацыi аб падзеях у дзяржаве, вёсцы, горадзе, а разам з гэтым аналiзавала усе цыклы с/г вытворчасцi. Перад ёй стаяла задача злучыць палітыку партыі з інтарэсамі сял.масы, накіраваць жыхароў вескі на вык-не планаў сац.буд-ва. У г друкавалiся парады, як чытаць, як пiсаць у газету. Рэдкалегія аб'ядноувала вакол сябе не толькi спецыялiстаў, але i аўтарскi актыў з сялян. Асаблiвая увага удзялялася адук. праблемам: лiквiдацыi непiсьменнасцi, буд-ву школ, арганiзацыi навучання дзяцей i забеспячэнню сельскіх навуч. устаноў настаўнікамi. У 1924 “Бв” была ператворана ў штодзённую минскую акруговую газету, выходзила на 4 стар вялікім фарматам, змяшчала малюнкі і фотаздымкі, поўн на белмове. Вых-ць да сенняшняга дня пад назвай “Белорусская нива”. значны ўплыў на грам жыцце мелі губернскія газеты: “Известия Витебского губисполкома и губкома РКП(б)”, «Полесская правда», «Новая деревня» - органы гомель. Губкома, «Соха и молот» - магіл Савета і камітэта РКП(б). З 27 –на бел мове.раслпа самасвядомасць народа. Сабрала вакол сябе знаўцаў бел мовы.. –звязда. Дзянніца - ” (з 1 сак.1918 у Петраградзе) 1-я на бел мове.