Қамтамасыз етуші норма
Құқықтық реттеудің жалпы рұқсат беруші типі - субъекттердің жүріс-тұрысы мен
іс-әрекетінің заңмен
шектелмегеннің бәрін істеуге
болады принципіне негізделе
құқықтық реттеу.
Қоғамдық қатынас - адамдардың өзара әлеуметтік байланысы, қарым қатынасы.
Қоғам – (кең мағынада) тарихи қалыптасқан адамдардың өмір ортасы, бірігіп
жасайтын қызметтерінің жиынтығы; (қысқа мағынада) – тарихи нақты
әлеуметтік кейіптің жүйесі, қоғамдық қатынастардың белгілі нысаны.
Құқық бұзушылықтың объектісі - құқық арқылы реттелетін, қорғалатын қоғамдық
қатынастар түрлері
Құқық бұзушылықтың объективтік жағы – сол адамның әрекетін сипаттайтын
сыртқы белгілердің жиынтығы, (әрекет
не әрекетсіздік), себебі ол құқықтық
ұйғарымды бұзады, қоғамға,
мемлекетке, жеке адамға зиянын
тигізеді.
Объективті құқыққа қайшы әрекет - әрекетімен не әрекетсіздігімен, өзінің
объективтік белгілерімен, құқық бұзғанға
ұқсайды, бірақ кінәлі емес, яғни субъективтік
жағынан, құқыққа сай мақсатқа жетуге
бағытталған.
Әдет-ғұрып – қоғамдағы пайда болатын қатынастарды реттейтін, атадан балаға
беріліп отыратын, жалпыға бірдей міндетті нормалар жиынтығы.
Міндеттеме - бір жақтың екінші жақ пайдасына жасайтын азаматтық құқықтық
қатынасы.
Мекеме- белгілі бір ережелер негізінде мақсат пен бағдарламаны орындау үшін әрекет
ететін адамдар бірлестігі.
Қатысты құқықтық қатынас- өзінің қатысушылары тиісті субъективтік құқықтары
мен заң белгілеген міндеттері болатын, құқық
нормаларымен реттелетін қоғамдық қатынастар
(байланыстар).
Құқық саласы- қоғамдық қатынастардың белгілі бір аясын реттейтін заң
нормаларының тәртіпке келтірілген жиынтығы.
Қорғаушы нормалар- құқық бұзушылыққа барған субъектілерге мемлекет атынан
шара, күш қолдану арқылы қол сұғылған, бұзылған құықтарды
орнына келтіреді, реттейтін нормаларды қорғау функциясын
атқарады.