35. Қор биржасы.

Қор биржасы- барлық б.қ-ң елеулі бөлігі арнаулы құрылған мекеме қор биржасы арқылы сатылып өткізіледі.

Биржа- ұйымдас-н, дәйекті жұмыс істейтін нарық. Онда сұраныс пен ұсыныстың негізінде ресми түрде белгіленген бағалар бойынша б.қ. саудасы стандарттар мен үлгілері бойынша көтерме сауда немесе валюта саудасы іске асырылады.

«ҚР бағалы қағаздар туралы » заңға сәйкес, қор биржасы- АҚ-ң ұйым-қ, құқықтық нысанында құрылған, осы сауда-саттықты ұйымдастырудың сауда жүйесін пайдалана отырып, оларды тікелей жүргізу арқылы ұйымдық сауда-саттықты және техникалық жағынан қамтамсыз етуді жүзеге асыратын заңды тұлға және коммерциялық емес ұйым болып табылады.

Қор биржасының міндеттері:

• құнды қағаздар саудасын өткізетін орынды ұйымдастыру, яғни орталықтандыру.

• Бірқалыпты биржалық бағаны орнату;

• Уақытша бос ақша қаражаттарының аккумуляциясы және меншік құқығын беру;

• Биржа саудасының ашық болуын және жариялылығын қамтамасыз ету;

• Орбитражбен қамтамасыз ету;

• Биржа заңында бекітілген келісімшартпен орындалуын қамтамасыз ету;

• Биржа саудасына қатаң тәртіп кодексін этикалық стандарттарын реттеу;

Қор биржасының мақсаты-б.қ. сауда жасау үшін, көпшілікке қолайлы жағдай жасау. Б.қ-ға ұзақ мерзімге ақша қаражаттарын салушы жеке және институционалдық инвесторларды тарту. Инвесторлардың, клиенттердің, биржа мүшелерінің мүддесін қорғау.

Қор биржасының мүшелері: брокерлер, джобберлер, диллерлер.

Қор биржасының мәмлеге қатысушыларын, яғни алып сатушыларды 2 бөлеміз:

1. Аюлар-әдеті табанымен таптау, бағалы қағаздар курсының төмендеуіне жұмыс жасайды.

2. Бұқалар- оның жағымсыз әдеті қарсыласты мүйізіне ілу б.қ. курсының жоғарлауына жұмыс жасайды.

36. Банктің қаржылық операциялары.

Банктің қаржылық операцияларынесиелік операциялар типтес, яғни банкке табыс әкелетін активтік операцияларды сипаттайды. Оларға: лизинг, факторинг, форфейтинг операциялары жатады.

Лизинг-лизинг берушінің өзіне тиесілі құрал-жабдықтары, машиналары, ЭЕМ, ұйымдастыру техникаларын, өндіріске, сауда- саттыққа және қоймаға арналыған құрылғыларды лизинг алушыға лизингтік төлем төлеу шартымен белгіленген мерзімге пайдалануға беруін қарастыратын жалға беру шартын білдіреді. Барлық лизингтік операциялар екіге бөлінеді: шұғыл және қаржылық.

1. Жедел лизинг – қысқамерзімгебереді. Оныңобъектісіболыпморальдіктозуқарқыныөтежоғарымашиналар мен құрал-жабдықтартабылады.

2. Қаржылық лизинг – ұзақмерзімгебереді. Олмерзіммашиналар мен құрал-жабдықтардыңамортизациялықтозумерзіміменсәйкескеледі. Бұлжердемәмілеаяқталмайды, күшінтоқтатаалмайды. Ондамүлікті лизинг алушыменсатыпалумүмкіндігікөрсетілген.

Факторингтікоперациялар – жабдықтаушының (банк клиентінің) жабдықталғантауары мен көрсеткенқызметтеріүшінтөленбегентөлемқұжаттарын «шотфактурасын» банккесатуменбайланыстыкоммиссионды – делдалдыоперациялар. Факторингтіңмәні - банктерөзклиенттерінентөлемқұжаттардыпайыздықақыүшінсатыпалу. Бұндаймәмілекелісім-шартпенжүзегеасады.Олкелісімшарттасатыпалынғанқарыздыңсомасыжәнепайызкөрсетіледі.

Фарфейтингтік операциялар – форфейтордың, яғни коммерциялық банктің немесе арнайы компанияның экспортерға төлеуге тиісті импортердің берген төлем құжатын сатып алуы.

Фарфейтингтік мәмілесіне үш қатысушы болады:

1. Экспортер ,яғнитауарды орта мерзімдінесиегеберуші

2. Импортер, яғнитауардынесиегеалушы

3. фарфейтор, яғнимәміленіқаржыландырушы банк немесеарнайыұйым.