Практычны модуль № 1.

Тэма: Марфалагічная стылістыка: назоўнік і. Тэарэтычная частка

1. Стылістычныя асаблівасці назоўніка.

2. Выкарыстанне рэчыўных, зборных, канкрэтных і абстрактных назоўнікаў. Антанамасія. Уласныя і агульныя імёны.

3. Стылістычнае выкарыстанне роду назоўніка. Некаторыя семантыка-стылістычныя асаблівасці дублетных склонавых форм. Стылістычныя асаблівасці ўжывання ліку назоўніка.

4. Стылістычныя асаблівасці словаўтваральных сродкаў назоўніка.

5. Аддзеяслоўныя назоўнікі ў публіцыстычным стылі.

Іі. Развіццёвая частка

Заданне 1. Прааналізуйце сінтагматычнае размяшчэнне назоўнікаў у наступным тэксце. Як спалучаюцца элементы публіцыстычнага і афіцыйна-справавога стылю ў рубрыцы “Афіцыйна” газеты “Звязда”. Адзначце марфалагічную стратыфікацыю ў матэрыяле. Выпішыце аддзеяслоўныя назоўнікі.

Чыпсы выключаны з пераліку ўвозімых у Беларусь тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ

У Беларусі чыпсы выключаны з пераліку тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ. Кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка падпісаў адпаведны ўказ № 526 "Аб унясенні змяненняў ва Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 21 чэрвеня 2007 г. № 287".

Змяненні ва ўказ № 287, які вызначае падаткаабкладанне харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, унесены ў сувязі з тым, што з 6 ліпеня 2010 года згодна з Дагаворам аб Мытным кодэксе Мытнага саюза тэрыторыі Беларусі, Казахстана і Расіі складаюць адзіную мытную тэрыторыю. У адпаведнасці з новым указам прадугледжана выключэнне з пераліку харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, па якіх прымяняецца зніжаная стаўка падатку на дабаўленую вартасць у памеры 10 працэнтаў пры іх увозе на мытную тэрыторыю Беларусі і (або) пры рэалізацыі на тэрыторыі краіны, зацверджанага ўказам № 287, бульбы, нарэзанай тонкімі лустачкамі, абсмажанай або падсушанай, салёнай або несалёнай, араматызаванай або неараматызаванай, у герметычных упакоўках. Размова ідзе аб бульбяных чыпсах, якія ў адпаведнасці з патрабаваннямі санітарных нормаў, правілаў і гігіенічных нарматываў забаронены для дзіцячага харчавання.

Прэс-служба Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Аддзеяслоўныя назоўнікі: пералік, прымяненне, стаўка, кіраўнік, указ, унясенне, змяненне, падаткаабкладанне, дагавор, выключэнне, увоз, рэалізацыя, упакоўка, размова, патрабаванні, харчаванне.

Заданне 2. Выпішыце са слоўнікаў лексічнае значэнне наступных назоўнікаў: шок, эпіцэнтр, настальгія, чалавек.

Шок – (назоўнік | мужчынскі род) Агульнае цяжкае парушэнне функцый арганізма ў выніку моцнага фізічнага пашкоджання ці псіхічнага ўзрушэння. У сгпане шоку. Траўматычны ш. || прыметнік: шокавы.

ШОК, а, м. Тяжёлое расстройство функций организма вследствие физического повреждения или психического потрясения. В состоянии шока. Выйти из шока. Нервный ш.

| прил. шоковый, ая, ое. Шоковое состояние. Шоковая машина (специально оборудованная машина «скорой помощи»).

Эпіцэнтр – (назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін)

1. Вобласць на паверхні зямлі, размешчаная над ачагом землетрасення, выбуху. Э. ядзернага выбуху. 2. пераноснае значэнне: Месца, дзе што-н. праяўляецца з найбольшай сілай (кніжнае). У эпіцэнтры падзей. || прыметнік: эпіцэнтрычны.

ЭПИЦЕНТР, а, м.

1. Область на поверхности земли, расположенная над очагом землетрясения, взрыва (спец.).

2. перен. Место, где чтон. проявляется с наибольшей силой (книжн.). Э. пожара. В эпицентре событий.

| прил. эпицентрический, ая, ое (к 1 знач.).

Настальгія – (назоўнік | жаночы род | кніжнае) Туга па радзіме. || прыметнік: настальгічны.

НОСТАЛЬГИЯ, и, ж. (книжн.). Тоска по родине, а также вообще тоска по прошлому.

| прил. ностальгический, ая, ое. Ностальгические нотки.

Чалавек – (назоўнік | мужчынскі род)

1. Найбольш развітая жывая істота, якая валодае дарам мыслення і маўлення, здольнасцю ствараць прылады працы і мэтанакіравана выкарыстоўваць іх у працэсе грамадскай працы. Ч. — разумная істота. Пяць чалавек. 2. Муж; мужчына (размоўнае). Пражыла жанчына са сваім чалавекам доўгае жыццё. 3. Асоба, якой уласцівы высокія маральныя і інтэлектуальныя якасці. З яго будзе ч. Жыццё зрабіла з яго чалавека. 4. Ужыв. ў значэнні займеннікаў: ён, нехта. Ч. не аглянецца як міне год. Трэба ратаваць чалавека. 5. У часы прыгоннага права: дваровы слуга, лакей, а пазней афіцыянт, слуга ў тракціры. || памяншальная форма: чалавечак. Божы чалавек (устарэлае) — старац. Добры чалавек — ласкавы зварот да незнаёмага. Малады чалавек — зварот да маладога мужчыны або мужчыны маладзейшага ўзросту. || прыметнік: чалавечы. Чалавечая постаць. Чалавечыя слабасці (характэрныя для чалавека).

ЧЕЛОВЕК

ЧЕЛОВЕК, человека, в знач. мн. Употр. люди (человеки - устар. и шутл., косв. пад. человек, человекам ит. д. - только в сочетании с колич. словами), м. 1. Живое существо, в отличие от животного обладаюшее даром речи и мысли и способностью создавать и использовать орудия в процессе общественного труда.... Хороший человек. Добрый человек. Ученый человек. Несчастный человек. Гадкий человек. Что он за человек? Человек он не плохой. Милейший, добрейшей души человек. Невыносимый человек. 2. То же, Как обладатель лучших моральных и интеллектуальных свойств (книжн. ритор.). Человек - Это звучит гордо. М. Горький.