3.Мәтінді оқып, төменде берілген тапсырмаларды орындаңыз Отаншылдық отбасынан басталады.

Ұлы іс Отанға деген сүйіспеншіліктен, халыққа деген құрметтен, осы екеуі үшін аяусыз еткен еңбек пен ерліктен туады.

Жастарыңыз отаншыл болсын. Отаншылдық – әр адамға керекті ең ұлы қасиет. Ал отаншылдық өз үйіңнен басталады. Кімде-кім ата-анасын ардақтаса, бірге туған бауырларымен тату болса, өзінің өскен ауыл, қаласын, туған ұлтын сыйлап, қадірлесе, сол адам отаншыл болады. Өйткені әке-шешесін ардақтамаған, өзгенің ата-анасын құрметтемейді. Өз ауылының тасын сыйламаған, өзге ауылдың тауын қадірлемейді. Өз ұлтын жақсы көрмеген, өзге ұлттарды ұнатпайды. Мұны ұлтшылдықпен шатастырмау керек, бұл екеуі аспан мен жердей.

Намыс – азаматтың алтын туы. Әке-шешесін сыйлаған бала да ғана намыс болады. Ер жігіттің елі – ата-анасы, Отаны – өз үйі.

Елді, жерді, Отанды сүйетіндігіңді сөзбен емес, іспен дәлелде. Ата-анасын сыйлаған шәкірт, студент сабағын да жақсы оқиды, тәртібін де дұрыс ұстайды, шаруақор, адал, әділ болып өседі. Іспен дәлелдеу деген – осы. Отаншылдық осыдан басталады. (Б.Момышұлы.)

Орындалатын тапсырмалар:

- Отаншыл, азамат, әділ сөздерін жіктеңіз, олармен сөйлем құрыңыз.

- Мәтін бойынша сұраулы сөйлемдер құрастырыңыз.

- Мәтінге жоспар құрып, негізгі ойын жазыңыз.

- Мәтіннен адамды сипаттайтын сөздерді тауып, оларды қолдана отырып

өзің туралы жазыңыз (Мысалы: Мен адалмын...).

- Тарихтан қандай отаншыл, өр тұлғаларды білесіздер?

- Олар Отаны үшін не істеді, қандай ерліктер жасады?

- Отаншыл болу үшін не істеу керек деп ойлайсыз.

3-нұсқа

Мәтінді тыңдап, тапсырмалады орындаңыз

«Астана»

1. Орынбор қаласы қай мемлекеттің бірінші астанасы болды?

2. Қазақстан Республикасының жаңа астанасы қалай аталады?

3. 1998 жылдың 10 маусымында Қазақстанда қандай мереке өткізілді?

4. Астана қандай қала?

5. Тәуелсіз Қазақстанның жаңа астанасының салтанатты ашылу рәсімі қашан өтті?

Лексика-грамматика

1. Тұйық буыннан тұратын сөздерді табыңыз:

А) адам, ауыл;

В) ойын, әйел;

С) бала, кітап;

Д) әсем, өлең;

Е) өрік, мейіз.

2. “Помогать” сөзінің дұрыс аудармасын табыңыз

А) Аралау

Ә) Көмектесу

Б) Жазу

В) Тамшылау

Г) Іздеу

3. Туынды етістікті көрсетіңіз

А)Ақылдас

Ә) Жақсы

Б) Келме

В) Мереке

Г) Әдемі

4. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.

А) жануар

В) жанар

С) жазар

Д) жаулар

Е) жабар

5. Болжалды келер шақ формасын көрсетіңіз

А)-ар/-ер/-р

Ә) -ған/-ген, -қан/-кен

Б) -а/-е/, -й

В) -да/-де,-та/-те

Г) -ып/-іп, -п

6. Мақсатты келер шақ формасын көрсетіңіз

А) -пен/-бен/-мен

Ә) -ның/-нің, -дың/-дің

Б)-мақ/-мек, -бак/-бек, -пақ/-пек

В) -нан/-нен, -дан/-ден

Г) -ға/-ге, -қа/-ке

7. “Намерен(а)пойти”тіркесінің аудармасын табыңыз

А) Барамын.

Ә) Бара аламын

Б) Бардым

В) Бармақпын

Г) Бара алмаймын

8. Қазақ тілінде қанша септік бар

А) 5

Ә) 9

Б) 7

В) 6

Г) 10

9. Келер шақта айтылып тұрған сөйлемді табыңыз

А) Ол барды

Ә) Айтқансың

Б) Олар барған

В) Мен барамын

Г) Мен барған емеспін

10. Ауыспалы өткен шақта тұрған етістікті табыңыз:

А) оқыдым;

В) тұрған;

С) айтасың;

Д) жепті;

Е) баратынмын.

11. Жедел өткен шақтағы етістікті көрсетіңіз:

А) алыпты;

В) жасайды;

С) келетін;

Д) қатысты;

Е) жарар.

12. Ежелгі өткен шақтағы етістікті көрсетіңіз:

А) шақырыпты;

В) түсінерсің;

С) берген;

Д) тексерді;

Е) жазбақшы.

13. “Как дела?” қазақша қалай болады?

А) Қай жерде?

Ә) Қалай өтті?

Б)Қал қалай?

В) Қандай қала?

Г) Денсаулығыың қалай?

14. “Қарным ашты” сөйлемінің қазақ тіліндегі дұрыс аудармасын табыңыз

А) Я проголодался

Ә) У меня болит живот

Б) Пошел снег

В) Я открыл

Г) Он красивый

15. Ауыспалы өткен шақтағы етістікті көрсетіңіз:

А) баратын;

В) салған;

С) жазыпты;

Д) тыңдайды;

Е) қуанышты.

16 «Ұшатынмын» етістігнің аудармасын табыңыз:

А) летаю;

В) прилетел;

С) улетел;

Д) не летал;

Е) я тогда летал.

17. . Күрделі зат есімді табыңыз:

А) инабаттылық;

В) қуыршақ;

С) қалалық;

Д) мекен-жай;

Е) сазгер.

18. -дікі жұрнағы дұрыс жалғанған сөзді табыңыз?

А) Саматдікі

В) мендікі

С) есікдікі

Д) сыныпдікі

Е) адамдікі

19. Тәуелдік жалғау дұрыс жалғанбаған сөзді табыңыз:

А) мұғалімы

В) ағасы

С) досың

Д) тісім

Е) апаң

20. Барыс септікте тұрған сөзді табыңыз.

А) атамда;

В) ойынның;

С) жорға;

Д) баласына;

Е) қаламмен.