Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
1_Emtikhan_materialdary_FPP_2012-13_1_semestr.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.03.2025
Размер:
561.15 Кб
Скачать

3.Мәтінді оқып, төменде берілген тапсырмаларды орындаңыз

Анамның асыл қасиеті.

Біздің халқымыз ер-азаматты шаңырақ иесі десе, әйел-ананы от басының алтын қазығы дейді. От басынан шашау шығармай, семья мүшелерінің бәрін де белгілі бір тәртіпке салып, тура жолдан тайдырмай ұстап отыратын әйел-ананы қазыққа теңеу – данышпандықпен дәл басып айтылған сөз. Демек, отбасының ұйытқысы мықты болса, семьяның шаңырағы шайқалмай, түтіні де түзу шығады деп сеніммен айта аламыз.

Әйел, ең алдымен, бүкіл адамзаттың анасы. Ол шыр етіп дүниеге келген нәрестені алақанымен аялап, көкірегінен нәр алдырады, бесік жырымен әлдилеп, түн ұйқысын төрт бөледі. Баланың әрбір қимылын, әр нәрсеге талпынысын ұдайы қадағалап, жалықпай сүйемелдеп отырады. Жас нәресте алғашқы сөзді де анасынан естиді. Сондықтан да біз тілімізді «Ана тілі» дейміз.

Сондай-ақ әйел-ана - тек қана бала тәрбиешісі ғана емес, бүкіл семья тәрбиешісі, от басының берекесі. Еңбекқорлық, тазалық, мейірімділік, ісмерлік, ақпейілділік, кешірімділік, биязылық сияқтылардың бәрі де - әйелге тән қасиеттер. Әйел – сүйікті жарың, мейірімді анаң, ата-анаңның қасы мен қабағына қарап тұратын сүйкімді келінің, айтқаныңды екі етпей, анаңдай аялап тұратын аяулы жеңгең. Ол – бүкіл отбасы мүшелерінің қамқоршысы.

Ағайын-туыс, құда-жекжат, құрбы-замандастар арасындағы қарым-қатынас та әйелге байланысты. Жақсы әйел үлкенді сыйлап, кішіге көмектесіп дегендей, бәрін де бауырына тарту арқылы ағайын арасын алшақтатпауға тырысады. Ол үйіне келген қонақты жылы шыраймен қарсы алып, ақ дастарханын жайып, барын алдына қояды.

«Ат биеден туады, алып анадан туады» дейді халқымыз. Дүниеде анасыз адам жоқ. Қаламы жүйрік жазушы да, данышпан ғалым да, сөзге жүйрік шешен де, ел басқарған көсем де, күміс көмей әнші мен мың бұралған биші де анадан туады. Әйел-ана – тіршіліктің гүлі, от басының берекесі, бүкіл адамзаттың тәрбиешісі. Әйел-ананың осы қасиеттерін жастарымыз қадір тұта білсе, өмірдің мәні де, сәні де сонда дер едім.

Мәтін бойынша орындалатын тапсырмалар:

- Шаңырақ иесі кім, алтын қазығы кім?

- Біз тілімізді ана тілі деп неге айтамыз?

- «Ат биеден туады, алып анадан туады» дегенді қалай түсінесіз?

- Әйел-ананың қандай қасиеттері бар?

- Ана туралы қандай мақал-мәтел білесің ?

-Ана туралы қандай шығарма оқыдың ?

- Ана туралы қандай ән бар ?

19- нұсқа.

Мәтінді тыңдап, тапсырмалады орындаңыз

«Астана»

  1. Астана қаласында орналасқан әсем ғимараттарды атаңыз?

  2. «Ақ барыс» символы нені білдіреді?

  3. Қызылорда қаласы қай кездерде Қазақстанның астанасы болды?

  4. Астана қаласы бүгінгі күні қандай қалаға айналды?

  5. Астана қаласының көрікті жерлерін атай аласыз ба?

Лексика-грамматика

1. Сөздердің ішінен тек жуан дауысты дыбысты сөзді табыңыз

А)Ағаштар

В) Бөлмелер

С) Әпкелерге

Д) Гүлзарлар

Е) Өнерді

2. Сөздердің ішінен тек жіңішке дауысты дыбысты сөзді табыңыз

А) Кітаптың

В) Әлемнің

С) Таңға

Д) Тақта

Е) Қаланы

3. Сөздердің ішінен бітеу буынды сөзді табыңыз

А) Ора

В) Апа

С)Тайғақ

Д) Бала

Е) Ән

4. Сөздердің ішінен ашық буынды сөзді табыңыз

А) Өң

В) Бел

С) Таң

Д) Ата

Е) Сел

5. Сөздердің ішінен тұйық буынды сөзді табыңыз

А) Алма

В) Дала

С) Төр

Д) Бала

Е) Ант

6. Бітеу буынды сөзді көрсетіңіз

А) Барады

В) Далаға

С) Төрлет

Д) Балаларға

Е) Әнұран

7. Сөздердің ішінен ұяң дауыссыз Ғ дыбысы дұрыс жазылған сөзді табыңыз

А) Ағалар

В) Бағсы

С) Ғабырға

Д) Тағтай

Е) Бағша