
- •2) Геоақпараттық жүйелердегі «мәліметтер», ақпарат»,білім» түсінігі
- •4) Гаж жіктелуі
- •5) Мәліметтер көздері және олардың типтері
- •6)Техникалық қамтамасыз етілуі
- •7)Бағдарламалық қамтамасыз етілуі
- •8) Ақпараттық қамтамасыз етілуі
- •9)Мәліметтердің құрылымы мен үлгілері
- •10) Мәліметтердің форматтары
- •11)Мәліметтер базасы және оларды басқару
- •12)Мәліметтерді енгізу тәсілдері
- •13)Дистанционды зондылау мәліметтерін енгізу
- •14)Нысандардың кеңістіктік үлестірімін талдау
- •15)Жер бедерінің сандық үлгісін құрудың негізгі процестері
- •1)Визуализациялау әдістері мен тәсілдері
- •2)Электронды карталар мен атластар
- •3)Мәліметтерді талдау нәтижелерін бейнелеудің картографиялық тәсілі.
- •5) Гаж жобалау кезеңдері және ережелері
- •6) Гаж түрлері
- •7 ) Кеңістіктік қатынастар ; топология және желілер.
- •8)Гаж дың құрылысы және оның негізгі функциялары
- •9) Дәстүрлі картография және гаж функцияларындағы айырмашылықтар
- •11) Гаж құрылымы
- •13) Бастапқы мәліметтерді түрлендіру
- •15)Мәліметтерді кеңістіктік талдаудың негізгі функциялары.
- •2. ГаЖбағдарламаларының басқа компьютерлік бағдарламалардан ерекшелігі
- •5. Векторлық және растрлық мәліметтердің айырмашылығы
- •7. Полигоналды нысандарды карта бетіне түсіру
- •8. Сызықтық нысандарды карта бетіне түсіру
- •9. Нүктелік нысандарды карта бетіне түсіру
- •10. Сызықтық нысандардың түрлері
- •11. Шартты белгілерді карта бетіне түсіру
- •12. Картаны масшабтау
- •13. Ұсақ масштабтағы карталар, қолданылу аясы
- •14. Орта масштабтағы карталар
- •15. Ірі масштабтағы карталар, қолданылу аясы.
- •17. Карта бетіндегі сызықтық нысандардың ұзындығын өлшеу
- •18. Карта бетіндегі полигоналды нысандардың ауданын анықтау
- •19. ArcGis бағдарламасында жұмысты бастау үшін жасалатын операциялар реті
- •21. «Merge», «Snaipping» опреацияларының мәні . «Merge» батырмасы
- •22. Жұмысты бастау кезіндегі «Цели» және «Задачи» батырмаларының мәні
- •23. Атрибуттар кестесіattribute – атрибут
- •24. Атрибуттаркестесінежолқосу
- •25. Мәліметтер түрі мен компоновка түрінде жұмыс жасау ерекшеліктері
- •26. Үлкен контурдың ішінен кішкентай контурды бөлу
- •27. ArcMap-қа сурет қосу
- •28. Картаны масштабтау
- •29. Полигоналды шейп-файл қабатын қосу
- •30. Карта компоновкасы
28. Картаны масштабтау
Қашықтық географиялық обьекттер арасындағы байланыстың маңызды бөлігі.Көп уақытта обьекттердің бір бірінен қанша алыс орналасуын білу керек,мысалы,аэропортқа дейінгі немесе кітапханадан почтаға дейінгі қашықтық.Картадағы қашықтықты нақты қашықтыққа ауыстыру үшін картадағы қашықтықтың жердегі қашықтыққа қатынасын білу керек.Осы қатынас карта масштабы деп аталады.
29. Полигоналды шейп-файл қабатын қосу
Шейп файлдағы географиялық объектілер нүкте, сызық және полигон түрінде келуі мүмкін. Жұмыс бөлігі dBASE кестелерінен тұруы мүмкін. Географиялық обьектілері шейп-файлдарда нүкте арқылы берілүі мүмкін,сызбалары мен полигондары(аудандары). Жұмыс облысында dBASE кестелері болуы мүмкін, өзінде біраз қосымша нышандарын сақтай алатын, шейп-файлдардың оьектілеріне тікелей жалғай алатын. Жаңа шейп-файлдар және dBASE кестелері ArcCatalog қосымшаларында құрылуы мүмкін. Шейп-файлдың құрылған кезде сіз кеңістік обьектісінде типін анықтап алуыңыз қажет , кейін ол бола ма, сілтейме, бұл ли объекттер бағдар көрсете ала ма ( m-мағынасын құрып) әлде олар үштік болады ма ( z-мағынасын құрып). Бұл қасиеттері өзгерілуі мүмкін емес шейп-файлдың құрылғанынан кейін.Сіз тағы да шейп файлдың үйлестіру системаларын белгілей аласыз . Егерде сіз системасының үйлестіруін кейін енгізем деп шешсеңіз, онда сіз белгілемегенше оның жазлуы Белгісіз болып тұрады.
30. Карта компоновкасы
Компоновка картаны безендіру дегенді білдіреді. Оның бірнеше элементтері бар:
Машстаб сызғыштары
Торлар
Легенда
Рамка
Бағыттаушы сызғыштар
Және тағы басқа қарапайым элементтер
Легенда пайдаланушыға картаны символдармен обьектінің бейнеленуін түсіндіреді. Легенда түсіндірмелі тексттен және символдардан тұрады. Легеданы қосу үшін:
Алдымен Вставканы,сосын Легенданы басыңыз
Легенда элементтерін реттеу үшін жоғары төмен стрелкасы бар кнопканы қолданыңыз
Содан соң далее басыңыз
Заголовок легенды басыңыз
Қажетті түс,өлшем,текст шрифтін белгілеңізде далее басыңыз
Рамканың жанына басып легенданың рамкасын белгіленіз
Сосын далее басыңыз
Элементтер арасындағы арақашықтықты белгілеңіз
Дайын кнопкасын басыңыз.
Масштабтық сызғыштар обьект өлшемі мен олардың арасындағы қашықтықты пайдаланушыға оңай көз мөлшерімен анықтауға мүмкіндік береді. Егер картаны тышқан көмегімен үлкейтіп және кішірейтетін болсақ , онда масштабтық сызғышта өзгереді. Масштабтық сызғыш сызықшадан және бірліктерден тұрады. Масштабтық сызғышты қосу үшін:
Алдымен менюден Вставка сосын масштабтық сызғышты басыңыз
Содан соң масштабтық сызғыштың свойствасына өзгертеніз
ОК басыныз
Егер керек болса масштабтық сызғыштың өлшемін өзгертуінізге болады.
Масштабтық сызғышты картаның керек жеріне апарыңыз.
Егер сіз картаға масштабтық сызғышты , легенданы, текстті енгізіп болсаныз онда сізге картаны рамкілеуге тура келеді. Рамка арқылы карта элементтерін бір бірінен және оларды фоннан ажырытуға болады. Рамка жасау үшін: