6.6. ²Ыс²а ТµЙы²тал±ан роторлы ²оз±алт²ыштар ¶шiн МµМкiндiк iске ²осу санын аны²тау

К¼птеген металл ¼ңдеу станоктары мен прокат стандардың ºосымша механизмдарының жетектерiнде ºысºа т½йыºтал¹ан асинхронды ºоз¹алтºыштар ºолданылады. Осы жетектi к¼бiсi технологиялыº процесстердiң шарты бойынша бiр са¹аттың iшiнде 600-300 рет ºосылатын ºиын режимде ж½мыс iстейдi.

Б½л ºоз¹алтºыштар ºосымша сыртºы кедергiлерсiз iске ºосылып, тежелетiн бол¹андыºтан, барлыº шы¹ындар ºоз¹алтºышта б¼лiнедi, б½л оның ºызуына ¸кеп соºтырып ж¸не м¾мкiндiк iске ºосылу санын шектейдi. ²айталанбалы - ºысºа уаºыт режимiндегi ºоз¹алтºыштар ¾шiн орта шы¹ын немесе эквиваленттiк тоº ¸дiсiн ºолдансаº ¼те ¾лкен ºателiкке ¸келедi. Сондыºтан м¾мкiндiк iске ºосылу санын аныºта¹ан кезде тiкелей жылу ша¹ыны ж¸не жылу б¼лiнудi есептеуге негiзделген жылу баланс ¸дiсi ºолданылады. Б½л кездегi есептеу алдын- ала таңдап алын¹ан ºоз¹алтºышты бiр са¹атта¹ы м¾мкiндiк iске ºосылу санын аныºтау¹а ¸келедi.

Бiр са¹аттың iшiндегi м¾мкiндiк iске ºосылу саны л деп, бiр ºалыпты жылу режимiндегi орта температурасы орт максимал м¾мкiндiк . тең болатын берiлген ж¾ктемеде ж¸не iске ºосылудың салыстырмалы ½заºты¹ында¹ы ºоз¹алтºыштың ºосылу санын айтады.

Егер ºоз¹алтºыш ½заº номинал ж¾ктеме мен номинал жылдамдыº кезiнде ºызуы жа¹ынан толыº ºолданылса, онда ºоз¹алтºышпен бiр секунд iшiнде ºорша¹ан орта¹а берiлетiн жылу номинал шы¹ынның ºуатына ΔPн тең. ²оз¹алтºыш тоºта¹ан кезде жылу б¼лiнудiң нашарлауын есепке ал¹анда¹ы ºорша¹ан орта¹а берiлетiн жылу м¼лшерi ΔPн-¹а , ал ауыспалы процесс кезiнде

ΔPí-¹à òåң.

Егер ºоз¹алтºыштың ж¾ктемесi бiр ºалыпты жылдамдыº кезiнде номинал ж¾ктемеден ¼згеше ж¸не I<Iн болса, онда б½л кезде ΔP ºуаттың шы¹ыны

тең болады.

̽íäà – ж¾ктемеге т¸уелсiз т½раºты шы¹ындар.

- номинал ж¾ктеме кезiндегi айнымалы шы¹ындар.

a = - ºоз¹алтºышты ж¾ктемелеу коэффициентi.

Ауыспалы процесспен болатын iске ºосºанда¹ы энергияның шы¹ынын ΔАн i.º. , тежегендегiнi ΔАт – деп белгiлейiк. Сонда м¾мкiндiк температурасына дейiн ºыз¹ан ºоз¹алтºыштың б¼лiнетiн ж¸не ыдырайтын энергияның балансы 6-2 кестесiндегiдей болады. 6-2 кестесiндегi

Tiº , tбiрº , tт ж¸не tо – iске ºосылу, бiр ºалыпты режимiндегi ж½мыс, тежеу ж¸не ¾зiлiс уаºыты.

Егер ºоз¹алтºыштың температурасы бiрºалыпты жа¹дай¹а келсе, онда ж½мыс циклы кезiнде ºоз¹алтºышта б¼лiнетiн энергия, ºорша¹ан орта¹а ыдырайтын энергия¹а тең, я¹ни

/6-34/

Бiр са¹атта¹ы ºоз¹алтºыштың iске ºосылу саны мен секундпен ¼лшейтiн циклда¹ы уаºыт tц мына ºатынаспен байланысады;

Б½лай болса ºоз¹алтºыштың жалпы ж½мыс iстеу уаºыты ;

t

Бiрºалыпты жылдамдыºта¹ы ºоз¹алтºыштың ж½мыс iстеу уаºыты ;

¶çiëiñ óàºûòû :

6-34 теңдеуiне бiрºалыпты жылдамдыºпен ж½мыс iстеу уаºыты мен ½зiлiс уаºытын ºойып ж¸не оны бiр са¹аттың iшiнде м¾мкiндiк iске ºосылу сандарына салыстырмалы шы¹арып, алатынымыз ;

²ысºа т½йыºтал¹ан роторлы асинхронды ºоз¹алтºыштар ¾шiн, iске ºосу ж¸не тежеу шы¹ынының шамалары ¾лкен болуына байланысты соң¹ы формуланың б¼лiмiндегi ¾шiншi м¾ше

ΔАн i.º. + ΔАт ºосындысының 2-4% º½райды.

Сондыºтан , iс ж¾зiндегi есептерде б½л м¾шелердi ескермейдi ж¸не ºысºа т½йыºтал¹ан роторлы асинхронды ºоз¹алтºыштардың м¾мкiндiк iске ºосу саны ºарапайым алын¹ан формуламен аныºталады ;

/6-35/

Егер ºоз¹алтºыш бiрºалыпты режимде номинал ж¾ктемемен Р=Рн ж½мыс iстейтiн болса, онда формула ºысºартылады;

/6-36/

Сонымен iске ºосудың м¾мкiндiк санын к¼бейту ¾шiн коэффициентiн оның Пны – ге, тең болатын максимал м¸нiне дейiн к¼теруге ½мтылу керек, ол ¾шiн ºоз¹алтºышты м¸жб¾рлiк желдету ж¸не ауыспалы режимiндегi шы¹ынды т¼мендету ºажет.

УII - ТАРАУ

ЭЛЕКТРЖЕТЕКТЕРДI АВТОМАТТАНДЫРУДЫ³ ЖОЛДАРЫ