- •Кіріспе
- •2 Трактордың тарту есебін жүргізу
- •2.2 Сурет-Трактордың тарту пәк – і қисықтығы және сәулелі диаграмма
- •2.3 Сурет-Тарту қуаттардың, жылдамдықтардың ,бір орында айналып тұрып қалудың өзгеру графиктері
- •3 Автомобильдің динамикалық есебін жүргізу
- •3.1 Графикті салудың негізгі міндеттері, мақсаты және алғашқы мәліметтер
- •3.1 Сурет- Дизельді қозғалтқыштың сыртқы жылдамдық сипаттамасы
- •Әдебиеттер тізімі
Мазмұны
Кіріспе……………………………………………………………….......4
Трактордың, автомобильдің және олардың қозғалтқыштарының теориясы және есептеу негіздері есебіне арналған курстық жұмысқа
№1, №2,№3тапсырмалар.........................................................................5
1. Қозғалтқыштың жылулық және динамикалық есебі ……………7
1.1 Қозғалтқыштың жылулық есебі …………….................................7
1.1.1 Қиюластырған қозғалтқыштың жылулық есебі.........................8
1.1.2 Индикаторлық диаграммасын құру…………………………...13
1.1.3 Қозғалтқыштың индикаторлық көрсеткіштері.......................15
1.1.4 Жобаланатын қозғалтқыштардың жылу есебін талдау..........18
1.2. Қозғалтқыштың айналшақты-бұлғақты механизмнің
динамикалық және кинематикалық есебі……………………….......18
1.2.1 Газдардың қысымынан Рг және екпін күшінен Рj піспекке түсетін қосынды күштердің Ррез диаграммасын сызу. Иінді біліктің бұлғақ мойынына әсер ететін күштерді анықтау …………………19
1.2.2 Жанама күштің графигін құру………………………………....21
1.2.2.1 Бір цилиндрлі қозғалтқыш үшін жанама күштер……….......21
1.2.3 Қосынды жанама күштердің диаграммасы………………......22
1.2.4 Динамикалық есепті талдау …………........................................26
2 Трактордың тарту есебін жүргізу...................................................27
2.1. Трактордың тарту есебін жүргізу әдістемесі...............................27
3 Автомобильдің динамикалық есебін жүргізу...............................34
3.1. Графикті салудың негізгі міндеттері, мақсаты және алғашқы
мәліметтер..............................................................................................34
Пайдаланған әдебиеттер………………………………………..........42
.
Кіріспе
«Тракторлар мен автомобильдер теориясы және есептеулері» пәні бойынша жасалатын курстық жұмыс үш тарудан тұрады. Бірінші тарауда қозғалтқыштың жылулық және динамикалық есебі, екінші тарауда трактордың теориялық тарту сипаттамасы, үшінші тарауда автомобильдің динамикалық сипаттамасы келтірілген. Әдістемелік нұсқауда осы туралы сөз болмақ.
Бірінші тарау. Қозғалтқыштың жылулық және динамикалық есебі барлық жұмыс циклы кезіндегі көрсеткіштерін анықтап, индикаторлық диаграммасын тұрғызып, цилиндірдегі қысым өзгеруін иінді біліктің айналу функциясында анықтауға мүмкіндік береді. Бұл жылу бөліну қарқынын, қозғалтқыштың динамикасын айқындау үшін қажет. Жобалық тапсырмада қозғалтқыштың тиімді қуаты, иінді біліктің айналу жиілігі, сығымдау дәрежесі алдын ала белгілі болса, қозғалтқыштың жұмыстық көлемі мен цилиндрдің негізгі өлшемдерін есептеп шығарады. Сонымен қатар цикл процестерінің басты сипаттық өлшемдері анықталады. Сондай-ақ жобалау барысында қозғалтқыштың айналшақты механизмінде әрекет ететін күштер мен моменттерді, тегершіктің массасын анықтауға мүмкіндік береді.
Екінші тарау. Курстық жұмыстың екінші тараудың негізгі мақсаты студенттердің трактор теориясы курсы бойынша алған трактордың тарту динамикасы туралы білімдерін бекіту болып табылады.
Үшінші тарау автомобильдің динамикалық есептеу сипаттамасын салуға және талдауға мүмкіндік береді. Курстық жұмыстың үшінші тарауында: графикті салудың негізгі міндеттері, мақсаты және алғашқы мәліметтер, жобаланатын автомобильдің қозғалтқышының жылдамдық сипаттамасын есептеу және салу, қозғалтқышының сыртқы жылдамдық сипаттамасын есептеу және салу, автомобильдің берілістерін таңдау, автомобильдің динамикалық сипаттамасын салу және талдау қажет.
Әдістемелік нұсқауын құрастырғанда автордың басты мақсаты – қозғалтқыш, трактор мен автомобиль теориясы саласындағы есептерде қолданылатын негізгі түсініктерді мейлінше толық қамту, бекіту және жүйелеу болды. Есептеп шығару нәтижесінде ізделіп отырған шаманың сан мәні табылған болса, онда оны міндетті түрде өлшем бірлігі атауымен қоса жазу керек. Есеп шығару барысында студент өз ойларының өрбуін қысқаша түсініктемелермен жазып отырған жөн. Есептеу нәтижелерін кестеге толтырып, осы мәліметтер бойынша графиктерді салған жөн. Графиктерді сызғанда «Конструкторлық құжаттаудың біріңғай жүйесі» стандарттарына сүйенеді және оларды бұрмалауға жол берілмейді. Графиктерді А4 пішіндегі қағазда сызады. Сызбаның өрісін шектейтін рамка деп аталатын тік төртбұрыш салынады.Техникалық сервис кафедрасы
Трактордың, автомобильдің және олардың қозғалтқыштарының теориясы және есептеу негіздері есебіне арналған курстық жұмысқа
№ 1 ТАПСЫРМА
Факультеті__________,тобы____ , студенті ________________
Қозғалтқыштың жылулық есебі
Атауы |
Өлшемі |
Шартты белгіленуі |
Көрсеткіштің бірліктері |
Қозғалтқыштың үлгісі (прототип)… |
|
|
|
Жобаланатын қозғалтқыштың номиналды қуаты |
кВт |
Ne |
|
Қозғалтқыш иінді білігінің айналыс саны |
мин-1 |
n |
|
Сығылу дәрежесі |
|
ε |
|
Қозғалтқыш цилиндрінің саны |
|
i |
|
Қозғалтқыш цилиндірінің орналасуы |
|
|
|
Піспек жүрісінің цилиндрдің диаметріне еселік қатынасы |
|
S/D |
|
Турбокомпрессордың бары, жоғы |
|
|
|
Айналшак радиусының бұлғақтың ұзындығына еселік қатынасы |
|
R/L |
|
№ 2 ТАПСЫРМА . Трактордың тарту есебі
Атауы |
Өлшемі |
Шартты белгіленуі |
Көрсеткіштің бірліктері |
1 |
2 |
3 |
4 |
Трактордын маркасы |
|
|
|
Журетін жолдың түрі |
|
|
|
Трактордың салмағы |
кН |
Gтр |
|
Қозғалткыштың қуаты |
кВт |
Ne |
|
Жанармайдың меншікті шығыны |
г/кВт*сағ |
geн |
|
Иінді біліктің айналу жиілігі |
мин-1 |
nн |
|
Бірінші берілістің беріліс саны |
|
iтр1 |
|
Екінші берілістің беріліс саны |
|
iтр2 |
|
Үшінші берілістің беріліс саны |
|
i тр3 |
|
Төртінші берілістің беріліс саны |
|
i тр4 |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
Іліністегі цилиндрлік тістегер-шіктер жұптар саны |
|
n |
|
Дөңгелек құрсауы диаметрі |
м |
Д |
|
Дөңгелек қаптамасы профилінің биіктігі. |
м |
В |
|
Шынжыр табанның бір бөлігінің (адым) ұзындығы |
м |
Iзв |
|
Жетекші доңғалақты бір айналымдағы шынжыр табанға орналысқан қадамдар саны |
|
Zк |
|
Тайғнау қисығын құруға экспериментальдық мәліметтер
Ркр,кН |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
№ 3 ТАПСЫРМА
3. Автомобильдің динамикалық есебі
Атауы |
Өлшемі |
Шартты белгіленуі |
Көрсеткіштің бірліктері |
1 |
2 |
3 |
4 |
Автомобиль маркасы |
|
|
|
Жүксіз автомобильдің ауырлық күші |
Н |
Gпор |
|
Жүк көтерімділігі |
Н |
Gr |
|
Ілгері жүру жүрісінің беріліс саны |
|
z |
|
Автомобиль шиналары өлшемдері |
дюйм
|
Д
|
|
|
дюйм |
В |
|
Бірінші берілістегі автомобиль трансмиссиясының п.ә.к. |
|
hтр1 |
|
Максимальды жүріс жылдамдығы |
км/сағ
|
Vmax
|
|
Жол кедергісінің максимальды коэффициенті |
|
ymax |
|
Тапсырма берген оқытушы _________________ ²____² ________ 200__ ж
Тапсырма орындаушы студент ______________ ²____² ________ 200__ж