0 Мс Мктж Мктi Мкттаб м
М
5-38сурет 5-39сурет
5-38 сурет. Т½раºты ток параллель ºоздыр¹ышты электрºоз¹алтºыш.
5-39 сурет. Магнит а¹ынын ¼згерткендегi сипаттама.
Сырт пiшiнi /5-6/- ¹а ½ºсас б½л теңдеуде ерекше ¼згешiлiк бар ;
Тм мен ωс а¹ын¹а байланысты. Б½л Тм /Ф/, ω / Ф/ ºатынастары шамалан¹ан т¾рi 5-40 суретте к¼рсетiлген.
5-40 сурет. WÑ ìåí ÒÌ магнит а¹ымынан байланысты сипаттама.
5-41 сурет. Ф-ны» уаºыттан экспоненциалды байланысы.
Магнит а¹ыны уаºыт ¼туiмен ¼згередң. Егер Ф /iº/ сызыºты, я¹ни Lº const деп алсаº, онда а¹ының ¼згеруi экспоненциалды заң бойынша ж¾редi /5-41 сурет/.
+
/5-47/
теңдеуiн
§ 5-2, д/ к¼рсетiлгендей
, сандыº ¸дiспен
шы¹ар¹ан ың¹айлы.
Б½лай ету ¾шiн
/5-47/- дегi
¹а ауыстырып, Δω-¹а
ºатысты шы¹ару керек.
5-41 суреттегi t осiн Δω аралыºтарына б¼лiп ж¸не ¸рбiр аралыºта¹ы Ф-ты аныºтап, 5-40 суреттегi ºисыº бойынша осы¹ан с¸йкес ωс пен Тм-ды табу¹а болады. Тм ж¸не Δt-ны / * * / формуласына тiзбектей ºойып, Δω-ны , осы¹ан орай ω (t)-ны, табамыз . Сонымен ºатар аралыº бойынша i / t / ºисы¹ын мына теңдеу бойынша
ж¸не М (t) мына теңдеу бойынша
M=êiô
салу¹а болады.
ω(t), i (t) ж¸не М(t) байланыстарының шамалан¹ан т¾рi 5-42 суретте к¼рсетiлген.
²арастырыл¹ан /5-47/ теңдеуiн интегралдау т¸сiлi, егер Δt аралы¹ын ¼те кiшкентай етiп алсаº д¸л н¸тиже алу¹а м¾мкiндiк ту¹ызады. БIраº табыл¹ан шешiмiнiң кез- келген сандыº интегралдау кезiндегiдей, тек ºана сол наºтылы жа¹дай¹а жататынын, атап ¼ткен ж¼н.
/5-47/теңдеуiн аналогтың есептеу ¼те ½заº, сондыºтан есептеу машиналарында орында¹ан ж¼н. /5-47/ теңдеуiн аналогтың есептеу машинасында да шы¹ару¹а болады.
²ортындысында , б½л ºарастырыл¹ан жа¹дайда ауыспалы процесс екi екпiндiлiкпен J ж¸не Lº аныºталады ж¸не бiреуi т¾зу сызыºты емес екi бiрiшi реттi дифференциалды теңдеуден т½рады. Б½л теңдеулерде комплекстiк т¾бiрлер бол¹ан жоº, б½л екi жина¹ыштың арасында энергия алмасуының м¾мкiн еместiгiн к¼рсетедi.
5-5. АУЫСПАЛЫ ПРОЦЕССТЕРДЕГI ЭНЕРГИЯ ШЫ±ЫНЫ.
Осы тараудың ¼ткен параграфтарында ауыспалы процесстер ¸детте момент пен тоºтың бiршама ыр¹уымен ж¾ретiндiгi байºалады.
Кейбiр жа¹дайларда тоºты шектеу ¾шiн т½раºты тоº ºоз¹алтºышының якорiмен немесе контактiлi саºинасы бар асинхронды ºоз¹алтºыштың ротор орамына тiзбектелiп iске ºосу ж¸не кедергiлерi ºосылады. Б½л кезде ºоз¹алтºыштың орамында ж¸не сыртºы тоºты шектейтiн кедергiлерде ºоз¹алтºыштың ºатты ºызуына ¸келетiн энергияның бiршама шы¹ыны болады. Осыдан басºа, ауыспалы процесс кезiндегi энергия шы¹ыны электржетегi ж¾йесiнiң тиiмдiлiгiн аныºтайтын маңызды фактор болып табылады, ¼йткенi олар электр энергиясының жалпы ºолданылуына к¼п ¸серiн тигiзедi . Б½л шы¹ынның шамасы кейбiр жа¹дайларда жетектi таңдау¹а шешуi ¸серiн тигiзе отырып электржетегi ж¾йесiне, электрºоз¹алтºыштардың iске ºосу мен тежеу т¸сiлдерiне т¸уелдi болады.
Ауыспалы процесстегi энергия шы¹ынының шамасын ба¹алау ж¸не шы¹ын мен электржетегiнiң параметрлерi арасында¹ы байланысты табу есебiн ºарастырайыº.
²оз¹алтºыштың к¾штiк тiзбегiндегi активтi кедергiлер жылу т¾рiнде б¼лiнетiн шы¹ынды ¹ана есепке аламыз, ¼йткенi ауыспалы процессте атап айтºанда, жалпы шы¹ынның осы º½рамында¹ы байºарлыºтай ¼седi.
Талдауды /§ 5-1/ бiрiншi ж¸не екiншi топта¹ы ауыспалы процесстер ¾шiн ¹ана ж¾ргiземiз.
Энергия шы¹ынының жалпы формуласы ¼зiмiз бiлетiнiмiзден мынадай т¾рде болады ;
/5-48/
м½нда ΔА – ауыспалы процесс уаºытында¹ы tал энергияның шы¹ыны ΔР (t) - ºуаттың шы¹ыны.
Т¸уелсiз ºоздыр¹ышты т½раºты тоº ºоз¹алтºышында ;
ΔÐ(t) = i2 (R) /5-49/
м½нда¹ы R-якор тiзбегiнiң толыº кедергiсi.
Асинхронды ºоз¹алтºышта¹ы ротор мен статор тiзбектерiне с¸йкес ºуаттың шы¹ыны
/5-50/
/5-51/
ì½íäà i2, i1 – ротор мен статорда¹ы тоº.
-
ротор мен статор фазасында¹ы кедергi.
а/ °сер ету факторы шапшаң ¼згерген кездегi энергияның шы¹ыны
/§5-1/- дегi бiрiншi топºа кiретiн ауыспалы процесстердегi энергия шы¹ынын ºарастырайыº. Б½л процесстердiң ерекше белгiсi , шапшаң жаңа сипаттаманың к½рылуы ж¸не де содан кейiнгi ауыспалы процесстердiң осы сипаттама бойынша ж¾руiн еске саламыз, я¹ни динамикалыº механикалыº сипаттама бiр ºалыпты жа¹дай ¾шiн º½рыл¹ан "статикалыº" сипаттамамен д¸л келедi.
Жо¹арыда - /2-13/ пен /4-21/ теңдеулерiн ºара / - якорь немесе ротор тiзбегiндегi ºуаттың шы¹ыны былай к¼рсетiлуi м¾мкiн.
ΔÐ =MωîS /5-52/
м½нда S – асинхронды ºоз¹алтºыштың сыр¹анауы немесе т¸уелсiз
ºоздыр¹ышты т½раºты тоº ºоз¹алтºышының жылдамды¹ының салыстырмалы º¾рт т¾суi.
S=
( * )
Мс =O болсын, я¹ни ауыспалы процесс бiлiкте ж¾ктемесiз ж¾редi.
/5-48/-ãå /5-52/-íi ºîéûï
(**)
аламыз.
Бiраº Мс=O бол¹анда¹ы ауыспалы процесске
теңдеуi, немесе (*)-ны есепке алсаº
òåңäåói òóðà.
Б½л теңдеудi (**)-ге ºойып ж¸не интегралдау шектерiн ауыстырып алатынымыз ;
Интегралда¹ыаннан кейiн, алатынымыз ;
/5-53/
я¹ни, Мс=O бол¹анда , т¸уелсiз ºоздыр¹ышты т½раºты тоº ºоз¹алтºышының якорь тiзбегiндегi немесе асинхронды ºоз¹алтºыштың ротор тiзбегiндегi энергия шы¹ыны, ω= ωо бол¹ан кездегi кинетикалыº энергияның ºорымен немесе жетектiң бастапºы не соң¹ы жа¹дайымен аныºталады.
Маңызды
жеке жа¹дайлар ¾шiн ; ж¾ктемесiз iске
ºосу
ж¾ктемесiз
ºарсы-ºосу арºылы тежеу
ж¾ктемесiз
реверс
ж¾ктемесiз
динамикалыº тежеу
/5-53/ теңдеуi ауыспалы процесс ж¾ретiн сипаттаманың формасына ешºандай шек келтiрместен алын¹анын атап кетейiк. Ең бастысы ол сипаттама шапшаң ж¾зеге асады.
Сонымен
ºатар б½л ºорытындының
ортаºтылы¹ын да атап кеткен ж¼н.
Мысалы, егер сиымдылы¹ы С болатын
шы¹ынсыз конденсаторды т½раºты кернеу
И кезiнде ºоссаº, онда м½нда
энергия
ºоры болады ж¸не осы энергия ºорын
жина¹анда ¼ткiзгiштегi кедергiге
ºарамастан осынша энергия жо¹алады.
/ºоз¹алтºышты iске ºосºан кездегi
энергия шы¹ынымен салыстырыңдар./
/5-50/ мен /5-51/-дi еске алып /5-53/-тi ºолдансаº асинхронды ºоз¹алтºыштың статор тiзбегiндегi шы¹ыңды оңай тауып алу¹а болады.
Шынында да егер бос ж¾рiс то¹ын ескермесек /4-1 сур.ºара/ онда , iI =i2. Бiраº онда
æ¸íå îñû¹àí îðàé
/5-54/
ал, асинхронды ºоз¹алтºышта¹ы энергия жалпы шы¹ыны былай аныºталады.
/5-55/
м½нда ΔА – ротор тiзбегiндегi шы¹ындар.
Ауыспалы процесстегi энергия шы¹ыны ºаншалыºты к¼п екенiне к¼з жеткiзу ¾шiн ºарапайым мысал келтiрейiк.
Айºас т½йыºтал¹ан асинхронды ºоз¹алтºыш МТК-31-6
ж¾ктемесiз iске ºосыл¹ан деп алайыº. Iске ºосºанда¹ы энергия шы¹ыны мынадай болады;
iске ºосу¹а кеткен уаºыты былай табамыз;
номинал шы¹ын
ti.º. уаºытында¹ы номинал режимдегi энергия шы¹ыны
ÿ¹íè
Ж¾ктемесiз iске ºосºан кездегi энергия шы¹ыны, сол уаºытта¹ы номинал режимге ºара¹анда 15 рет к¼п.
Ендi , ж¾ктеме кезiндегi ауыспалы процесстiң энергия шы¹ынын ºарастыру¹а к¼шейiк. Оны маңызды бiр жеке жа¹дай ¾шiн /iске ºосу , ºарсы ºосып тежеу, динамикалыº тежеу /ωо ≈ ωс
ж¸не ауыспалы процесстегi Мс =const ж¸не М=Mорт.р =const деген болжаумен ºарастырайыº.
²уаттың шы¹ынын желiден алынатын ж¸не бiлiкке берiлетiн ºуаттардың айырмасы ретiнде ба¹алайыº. Я¹ни,
/5-56/
ал, энергия шы¹ынын /5-48/ формуламен табамыз.
К¼рсетiлген ¸рбiр режимдер ¾шiн ω (t), R (t) , P (t) , PΔ (t ) графиктерiн салайыº. Онда ΔА координат осiмен ж¸не ΔР (t ) графигiмен шектелген аудан сияºты аныºталады - /5-43 + 5-45 суреттердi ºара./
Iñêå ºîñó ¾øií /5-43 ñóð./
/5-57/
5-42 сурет. ,i, М-нi» ауыспалы процесстердегi сипаттамалары.
Я¹ни ж¾ктемемен iске ºосºан кездегi шы¹ын Аi.º.н. ж¾ктемесiз iске
М
0 t
P1,P2
Р1=Mорт
P
t
аº
P2=Морт А
t
t
0 tап 0 tап
5-43 сурет. W=(М), . W=(f), Р1, Ð2=f(f) ж¸не Р=f(f) режимдерi.
ºосºан
кездегi
шы¹ыннан ΔАi.º.,
ðåò ¼ñêåí
Динамикалыº тежегенде /5-44 сур./
/5-58/
5-44 сурет. Энергия шы¹ынын к¼рсететiн ¸рт¾рлi режимдер.
я¹ни
ж¾ктемедегi
динамикалыº тежеу кезiнде
энергияның
шы¹ыны
ðåò àçàé¹àí
²арсы ºосу тежеуi ¾шiн /5-45 сур. /
/5-59/
я¹ни динамикалыº тежеу кезiндегi сияºты энергияның шы¹ыны рет азаяды.
Морт рет азаяды
Морт +Мс
-Морт 0 Мс М 0 tап t
P2 P1-Mopт(-P
2Норт
0 t
орт
-P=-Mорт
0 tап t
5-45 сурет. Энергия шы¹ынын к¼рсететiн ¸рт¾рлi режимдер
²орыта келе, ж¾ктемемен iске ºосºан кезде энергия шы¹ыны ¼седi, ал ж¾ктемемен тежегенде ж¾ктемесiз тежеген кездегiмен салыстыр¹анда азаяды. М½ндай º½былыстардың болу себебi – ауыспалы процесс уаºытының ¼згеруiнде. Мысалы, 5-43 суреттегiге ½ºсас диаграмадан ж¾ктемесiз iске ºосу ¾шiн мынаны аламыз;
/5-57/
М½ндай ºортындының /5-57/-ден айырмашылы¹ы тек ºана tа.п шамасында.
Ауыспалы процесстегi энергия шы¹ыны, к¼рсеткенiмiздей , ¼те к¼п болуы м¾мкiн, осы¹ан байланысты шы¹ынды азайту проблемасы туады. /5-53/-ке с¾йене отырып, Jды ды азайту арºылы энергия шы¹ынын т¼мендетуге болатынын к¼руге болады. Б½л т¸сiлдi жетектi жобала¹ан кезде ºолдану¹а болады, мысалы, ºоз¹алтºыш таңда¹анда екпiн моментi аз ºоз¹алтºыш алып, бiр ºоз¹алтºышты ºуаты жартысындай болатын екi ºоз¹алтºышпен ауыстыру¹а болады. Бiраº J- ¹а ¸сер етiп шы¹ынды к¼п азайта алмаймыз. Б½¹ан ºара¹анда iске ºосºан кезде ωо-дi ¼згертуге негiзделген т¸сiл тиiмдi. Мысалы, бiзде сипаттамалары 5-46, а суреттерiнде к¼рсетiлгендей
5-46 сурет. Энергия шы¹ынын к¼рсететiн ¸рт¾рлi режимдер.
сипаттамалы екi жылдамдыºты асинхронды ºоз¹алтºыш болсын.
Тiкелей жо¹ар¹ы жылдамдыººа 2ωо (Mс=O) ºосºанда энергия шы¹ыны 5-46,б суретте к¼рсетiлген штрихтал¹ан ¾шб½рышпен, ал бiрiншi ωо -¹а , содан кейiн 2ωо -¹а сатылап ºосºан кезде энергияның шы¹ыны 5-46,в суреттегi штрихтал¹ан ¾шб½рышпен аныºталады. Демек,
ΔÀåð =2 ΔÀ
Б½ндай ºорытынды /5-53/ формуласын ºолданып та алу¹а болады. ωо –дың жатыº ¼згеруiне жал¹асады.
б/. Т¾рлендiргiш -ºоз¹алтºыш ж¾йесiнiң ауыспалы процесс кезiндегi энергия шы¹ыны
К¼рсеткенiмiздей , ауыспалы процессте ωо-ды жатыº ¼згертудiң м¾мкiндiгi Т-Д ж¾йесiнде туады. /§5-3/
ωо(t) сызыºтыº графигiнде ж¸не t ≥ T / t – ωо-дың ¼су уаºыты/ бол¹ан кездегi ж¾ктемесiз iске ºосу режимiндегi энергия шы¹ынын ºарайыº.
5-17 суретте к¼рсетiлген ωо(t), ωо(t) ж¸не М(t) графиктерi 5-47 суретте к¼рсетiлгендей т¾зу сызыºтармен шектелген. ωо мен ω-ны
Морт-ºа к¼бейтiп, Р1 (t) ж¸не Р2(t) графиктерiн аламыз. Сонда энергия шы¹ыны ΔАi.º Т-² /5-56/-¹а ж¸не /5-48/-ге с¸йкес штрихтал¹ан аймаº ауданымен аныºталады.
Åãåð
,
екенiн ескерсек, онда
/5-60/
м½нда¹ы ΔАi.º - ωо1-Мº.т.1 сипаттамасы бойынша iске ºосºан кездегi энергия шы¹ыны.
М (t) графигi бойынша Морт – ны шы¹арып, жетектiң параметрлерi арºылы М (t) –ны к¼рсетуге болады.
5-47 суретiндегi М (t) графигiнен алатынымыз ;
Б½л формуланы /5-60/ ºойып алатынымыз ;
/5-61/
Жо¹арыда /§ 5-3,в/ орта ºуаты электр машиналары ¾шiн
tiтiп ≈10Тм екенi к¼рсетiлген болатын, я¹ни Т-² ж½йесiнде iске ºосºан кезде энергия шы¹ынын ең аз дегенде 5-6 рет т¼мендетуге болады.
5-47 сурет. Энергия шы¹ынын к¼рсететiн ¸рт¾рлi режимдер.
Осындай к¼рсеткiштердi ωо(t) экспоненциалды ¼згерген кезде де алу¹а болады.
Г-² ж¾йесiнде ж¾ктемесiз ºоз¹алтºышты жылдамдатпай iске ºосºанда¹ы ºарапайым жа¹дайды ºарастырып к¼рейiк. Б½л жа¹дайда негiзгi тiзбектегi тоº /5-34/-ке с¸йкес мынадай заң бойынша ¼згередi.
Iске ºосºан кезде якорь тiзбегiндегi энергия шы¹ыны
Интегралдаудан кейiн;
ì½íäà
Олай болса, Г-² ж¾йесiнде якорь тiзбегiндегi энергия шы¹ыны ж¾ктемесiз iске ºосºан кезде мынадай болады;
/5-62/
я¹ни, ж¾ктемесiз жылдамдатпай, iске ºосºан кезде Г-² ж¾йесiндегi якорь тiзбегiндегi энергия шы¹ыны, толыº кернеумен тiкелей ºосºан кездегi шы¹ынымен салыстыр¹анда электромагниттiк пен электромеханикалыº уаºыт т½раºтылы¹ын ºосºанда электромеханикалыº уаºыт т½раºтылы¹ы ºанша т¼мен болса, ол да сонша рет т¼мендейдi. Мысалы, блюминг ºозºалтºышы ¾шiн Тм=0,05 с Тº = 2,5с демек ,
я¹ни б½л жа¹дайда Г-² ж¾йесi бойынша жылдамдатпай ж¾ктемесiз Iске ºосу энергиясының шы¹ыны т½раºты кернеу кезiнен iске ºосºан кездегi шы¹ынның екiге жуыº процентiн º½райды. Жылдамдату бол¹ан кезде якорь тiзбегiндегi энергияның шы¹ының , бiршама ¼сетiнiн к¼рсетуге болады. Т-² ж¾йесiндегi ауыспалы режимдирдегi шы¹ынның ш½¹ыл т¼мендеуi, оның жиi реверс пен iске ºосу жа¹дайында ж½мыс iстейтiн реверсивтi ºоз¹алтºыштарда кеңiнен ºолданылуының себебi болып табылады, тiптi бiр ºалыпты режимде жылдамдыºты реттеудi ºажет етпесе де болады.
УI – ТАРАУ. ²ОЗ±АЛТ²ЫШТАРДЫ ТА³ДАУ
6-1. ²ОЗ±АЛТ²ЫШТАРДЫ ТА³ДАУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ М°ЛIМЕТТЕР
Осы уаºытºа дейiн электрожетектердiң ºасиеттерi, жетектiң барлыº элементтерi, оның iшiнде ºоз¹алтºыш таңдап алын¹ан, демек барлыº параметрлерi белгiлi деген болжаммен ºарастырдыº. Б½л тарауда электрожетектiң басты элементi-ºоз¹алтºышы ºалай таңдап алу керек екендiгi оºылады.
²оз¹алтºышты таңдап алу – жетектi жобалаудың ең, бiр жауапты б¼лiмi, ¼йткенi энергияның, электромеханикалыº т¾рлендiрулерiн ж¸не к¼п жа¹дайларда б¾тiндей техникалыº ж¸не экономикалыº, сапасын да аныºтайтын тек ºана ºоз¹алтºыш.
Есептi тек ºана ºоз¹алтºыштың ºуатын таңдаумен шектейiк, я¹ни ºоз¹алтºыштың т¾рi мен басºару т¸сiлi алдын-ала алынып ºойыл¹ан деп есептеймiз.
²оз¹алтºышºа ºойылатын ең бiр басты талап оның капиталдыº ºаражат пен шы¹ынның аз болуы, сенiмдi ж½мыс iстеуi. Б½л талап ºажеттi ºоз¹алтºыш д½рыс таңдап алын¹ан кезде ¹ана орындалады.
Жо¹ар¹ы ºуаты ºоз¹алтºышты ºолдану капиталдыº ºоз¹алтºыштар к¼п керек етедi. П°К т¼мендейдi, ал асинхронды ºоз¹алтºыштар ¾шiн - ºуат коэффициенттерi нашарлайды. ²уаты т¼мен ºоз¹алтºыштарды ºолдану, механизмнiң ºалыпсыз ж½мыс iстеуiне, аварияның болуына ж¸не ºоз¹алтºыштың ж½мыс iстей уаºытын ºысºарту¹а ¸кеп со¹ады.
²оз¹алтºышºа берiлетiн ж¾ктеме к¼п уаºыт ¸сер еткен кезде ºоз¹алтºыштың ºызыуымен , ал ºысºа уаºыт ¸сер еткенде – оның артыº ж¾ктеме к¼теру м¾мкiншiлiгiмен шектеледi.
Артыº ж¾ктеме к¼теру м¾мкiншiлiгi дегенiмiз , ºысºа уаºытºа болса да ºоз¹алтºышºа жылдамдыº беретiн максимал моменттiң, оның номинал моментiне ºатынасы
Асинхронды ºоз¹алтºыштар ¾шiн максимал момент ауыспалы моменттiң шамасымен; синхрондылар ¾шiн - ºоз¹алтºыштың синхронды режимде бiрºалыпты ж½мыс iстей алатын момент шамасымен шектеледi, т½раºты тоº ºоз¹алтºыштары ¾шiн максимал момент тоºтың коммутациясы коллекторда ºауiпсiз ½шºынсыз ж¾рген кездегi шамамен шектеледi.
²оз¹алтºыштардың ºызуының шектеулi, оны айыруының жылу¹а т¼зiмдiлiгiмен аныºталады. Заводта температура¹а ºойыл¹ан шектеудi орында¹ан уаºытта электр машинасының айыруы ж½мыс iстеу мерзiмi изоляциясында шамамен 10 жыл, изоляцияның ГОСТ-пен ºойыл¹ан, шектiк шамадан аса ºызуына жол берiлмейдi, ¼йткенi ол эл.машиналарының ж½мыс iстеу мерзiмiн ºысºартады.
Айыру класы ¸ртурлi ºоз¹алтºыштардың орамдары шектiк температуларына , ºоз¹алтºышта номинал ж¾ктеме бол¹ан кезде ж¸не ºоз¹алтºыштың сууына ¸серiн тигiзетiн ºорша¹ан ортаның температурасы +40оС бол¹ан кезде жетедi. ²оз¹алтºыштың суу шарты осы¹ан байланысты. Егер температураның наºтылы м¸нi tºор. <+40оС болса, ºоз¹алтºышºа , номинал ж¾ктемеден бiрнеше к¼п ж¾ктеме беруге болады; t ºорт. > + 40оС бол¹ан кезде керiсiнше , ºоз¹алтºыштың ж¾ктемесi номиналдан т¼мен болуы керек.
²оз¹алтºыштың ºуатын таңда¹ан кезде негiзгi бастапºы берiлестерi, механизмнiң бiлiгiне берiлетiн ºажеттi момент, ºажеттi жылдамдыº ж¸не механизмнiң ж½мыс м¾шелерiнiң ¾деуi болып табылады. Б½л шамалар ºажеттi технологиялыº процесстерден белгiлi болуы керек. ²оз¹алтºыштың ºуатын таңдап алуда¹ы есептердiң ºиынды¹ы сол, онда ºоз¹алтºышпен арттырылатын момент жалпы жа¹дайда статикалыº ж¾ктеменiң моментiне тең емес.
ал, айырмашылы¹ы –динамикалыº момент-ºоз¹алтºыштың инерциялыº моментi кiретiн жетектiң инерциялыº моменттерiнiң ºосындысына байланысты. Осы¹ан байланысты динамикалыº режимдер мыңызды роль атºар¹анда, есеп екi кезеңмен шы¹арылады; ºоз¹алтºыштарды алдын-ала таңдау ж¸не оны артыº ж¾ктеме ºабiлеттiлiгi бойынша ж¸не ºызуы бойынша тексеру. ²оз¹алтºыш к¼бiне бiрºалыпты режимде /М=Мс/ iстейтiн жеке жа¹дайларда , ºоз¹алтºышты тiкелей ºажеттi Мс мен ω бойынша таңдап алу¹а болады. Алда¹ы уаºытта негiзiнен бiз жалпы жа¹дайды ºарастырамыз.