
- •Ы. Ту±анбаев автоматтандырыл±ан электржетегi
- •Isbn 5-8380-1380-õ
- •Негiзгi т¾сiнiктер мен аныºтамалар.
- •Ñóðет а. Автоматтандырыл¹ан электромеханикалыº ж¾йенi» структурасы.
- •Электржетектер классификациясы ж°не негiçãi ò¶ñiíiêòåð.
- •I. Электр²оз±алт²ыш механикасыны³ негiздерi.
- •Механикалы² сипаттамалары.
- •1.4. Электржетегiíäåãi ²оз±алт²ыштарды³ жылдамды±ы мен моментiн реттеу
- •II. Т°уелсiз ²оздыр±ышты ТµРа²ты ток ²оз±алт²ышы бар электржетегiнi³ жылдамды±ын реттеу ж°не оны³ механикалы² сипаттамалары.
- •Ra Rкос
- •2.3.²Оз±алт²ышсипаттамаларын есептеу
- •2.4. Жылдамды²ты реостатты² реттеу
- •2.6. Жылдамды²ты якордегi кернеудi ´згерту ар²ылы реттеу бас²арылатын т¶рлендiргiш–²оз±алт²ыш ж¶йесi.
- •2.8. То² к´зi –²оз±алт²ыш /тк ²/ ж¶йесiндегi момент пен жылдамды²ты реттеу
- •III. Тарау
- •Б½лай болса
- •Rkoc1 1
- •3.2. Тежеу режимiндегi ²оз±алт²ышты³ ЖµМысы
- •Жылдамды²ты реостатты² реттеу ж°не
- •Магнит а±ыны мен кернеудi ´згерту ар²ылы жылдамды²ты реттеу.
- •I2 Makc
- •Алдын ала магниттеу ºисы¹ы бойынша
- •Оң жаºтарын бiр-бiрiне теңестiрiп алатынымыз
- •0 Мс Мктж Мктi Мкттаб м
- •6.2 ²Оз±алт²ыш пен механизмдердi³ ж¶ктемелiк диаграммалары
- •6.3. ²Оз±алт²ыштарды³ ²ызуы мен сууы.
- •6.6. ²Ыс²а ТµЙы²тал±ан роторлы ²оз±алт²ыштар ¶шiн МµМкiндiк iске ²осу санын аны²тау
- •7.1. Электржетектердi³ координаталарын реттеу туралы т¶сiнiктер
- •7.2. Электржетектердi³ жылдамды±ын реттеу
- •7.3. ²Оз±алт²ышты³ то±ы мен моментiн реттеу
- •Электржетектердi автоматты басºару.
- •Асихронды ºоз¹алтºышты басºару (а²) Электродинамикалыº тежеу тетiгi бар асинхронды ºоз¹алтºышты (а²) басºару схемасы.
- •²Осжылдамдыºты басºару (а²)
- •Фазалы роторлы (а²) басºару схемасы.
- •Сурет 7-24 фазалы роторлы а² басºару схемасы
- •Кернеудi тиристорлы реттеушiсi бар асинхронды эж
- •Асинхронды ºоз¹алтºышты баºылаушы эж
- •Синхронды электрºоз¹алтºыштарды басºару
- •Т½раºты ток ºоз¹алтºышын басºару схемасы
- •К¾ш беретiн аралыº магниттi к¾шейткiшi бар эж
- •Автоматтандырыл±ан электржетегi элементтерi
- •8.1. Реттегiøòåð
- •8.2. ¶Éëåñiìäi элементтер
- •8.3.. БµРыш датчиктерi
- •8.4. Жылдамды²ты³ датчиктерi
- •III. Тiзбектелген ж°не аралас ²оздыр±ышты ТµРа²ты
- •Iу. Асинхронды ²оз±алт²ышты электржетегiнi³
Магнит а±ыны мен кернеудi ´згерту ар²ылы жылдамды²ты реттеу.
Тiзбектi ºоздыр¹ышты ºоз¹алатºыштарда таби¹и сипаттамдан жо¹ары орналасºан сипаттама алу ¾шiн 3-20 суретте к¼рсетiлген с¾бенi ºолданады. ²оздыру орамын шунттау арºылы жылдамдыºты реттеу ¼зiнiң ºаситттерi жа¹ынан жо¹арыда ºайырыл¹ан т¸уселсiз
+
-
Iш Rш3
Rш Rш2
Е Rш1
Rкоз ТАБ Iкоз 0 Мн М
3-20 сурет 3-21 сурет
3-20 сурет. Т²ТТ² магнит а¹ынын ¼згерту субесi.
3-21 сурет. Т²ТТ² магнит а¹ынын ¼згерту арºылы алын¹анмеханикалыº сипаттамалары.
ºоздыр¹ышты ºоз¹алтºышта¹ы ¼рiстi ¸лсiрету т¸сiлiмен бiрдей. 3-21 суретте тiзбектi ºоздыр¹ышты ºоз¹алатºыштың ¼рiстi ¸лсiреткен кездегi механикалыº сипаттамасы к¼рсетiлген. Б½л т¸сiл т¸уселсiз ºоздыр¹ышты ºоз¹алтºышта¹ыдай тек ºана негiзгi жылдамдыºтан жо¹ары орналасатын бiр аймаºтыº /зоналыº/ реттеуге ¹ана ºолданылады. ²ызу бойынша м¾мкiндiк момент жылдамдыº ¼скен сайын азаяды. /3-21 сурет./
Тiзбектi ºоздыр¹ышты ºоз¹алтºыштардың жылдамды¹ын ºоз¹алтºышºа келтiрiлген кернеудi ¼згерту жолымен реттеуге болады.
Кейбiр жа¹дайларда ж½мыс механизiмiн ортаº бiлiкке ж½мыс iстейтiн бiр емес, екi тiзбектi ºоздыр¹ышты ºоз¹алтºыштың к¼мегiмен ºоз¹алысºа келтiрген тиiмдi. Б½ндай тектi жетек электрлiк тартºыштарда кеңiнен ºолдау тапºан. Онда¹ы ортаº механизмге ж½мыс iстейтiн ºоз¹алтºыштардың саны сегiзге жетедi. М½ндай жа¹дайларда ºоз¹алтºыштарды тiзбектей-параллель ºосу жолымен олардың жылдамды¹ын ¼те тиiмдi реттеуге болады. /3-22 сурет/
+ UH - + U -
KO1 KO2 КО2
КО1
3-22 сурет. ²оз¹алтºыштарды тiзбектей-параллель ºосу арºылы жылдамдыºтарды реттеу.
IУ - ТАРАУ
АСИНХРОНДЫ²ОЗ±АЛТ²ЫШТЫ³ ЭЛЕКТРЖЕТЕГIНI³ МЕХАНИКАЛЫ² СИПАТТАМАЛАРЫ Ж°НЕ ОЛАРДЫ³ ЖЫЛДАМДЫ±ЫН РЕТТЕУ
I1 X1 r1 X2
R0 I2
I0
R2=\S
U1
X0
4-1. ²ОЗ±АЛТ²ЫШТАРДЫ³ ТЕ³ДЕУЛЕРI МЕН СИПАТТАМАЛАРЫ
Симметриялы асинхронды ºоз¹алтºыштың электромеханикалыº ж¸не механикалыº сипаттамаларын зерттеу ¾шiн бiр фаза¹а арнал¹ан, оңайлатыл¹ан ауыстыру с¾бесiн ºолданамыз. /4-1 сурет/.
4-1 сурет. Асинхронды ºоз¹алтºышты» (А²) о»айлатыл¹ан ауыстыр¹ан субесi.
Белгiлеулер енгiзейiк :
U1Ô – бiрiншi фазалыº кернеу.(В)
II – статор то¹ы.(A)
I2 – ротордың келтiрiлген то¹ы.(A)
IÎ – магниттеу то¹ы.(A)
Õ1 æ¸íå Õ/2 – бiрiншi ж¸не келтiрiлген екiншi реактивтi ыдырау кедергiлерi.(OM)
r1 æ¸íå r/2 – бiрiншi ж¸не келтiрiлген екiншi активтi кедергiлер.(OM)
Жалпы жа¹дайда r/2 = r2 ðåò + R2 ºîç
S=ωî-ω - ñûð¹àíàó.
ωî
- синхронды жылдамдыº. -¼рiстiң айналу жылдамды¹ы/.
F1- ºоректендiрушi желiнiң жиелiгi.
Р – ж½п полюстер саны.
Ауыстыру с¾бесiнен келтiрiлген ротор то¹ының формуласын аламыз.
U1ф
I
2=U1ф/(r1+r2’/S)2+(X1+X2’)
2
/4-1/
4.1. формуласы асинхронды ºоз¹алтºыштың электромеханикалыº сипаттамасының теңдеуi болып табылады. Б½л теңдеуден шы¹атыны: сыр¹анау ¼скен сайын екiншi тiзбектегi тоº к¼бейедi ж¸не SСО бол¹анда ол ¼зiнiң шегiне жаºындайды. Келтiрiлген екiншiлiк тоºтың, шектiк м¸нi
U1ф
I
2шек=
/4-2/ r12
+(X1+X2’)
2
Терiс сыр¹анау кезiнде /генераторлыº режим/ екiнiшiлiк ток О-ден максимал м¸нге дейiн ¼згередi.
I2’максU1ф/ X1+X2’
б½л теңдiк S= бол¹анда орындалады.
Генераторлыº режимде сыр¹анауды одан ¸рi ¼сiрген кезде келтiрiлген екiншiлiк тоº /4-2/ ºатынасымен аныºталатын шектiк м¸нiне ½мтылады.
4-2 суретте сыр¹анау¹а байланысты асинхронды ºоз¹алтºыштың екiншiлiк то¹ының ¼згеру сипаты к¼рсетiлген.
Механикалыº сипаттаманың тендеуiн алу ¾шiн ротор¹а берiлетiн электромагниттiк ºуаттың формуласын жазайыº :
/4-3/
Pэм=М’r2’/S
Осыдан электромагниттiк момент мына¹ан тең :
=
;
Б¾л теңдiк момент пен сыр¹анауды байланыстырып, механикалыº сипаттаманың теңдеуi болып табылад
I2’