Жабайы табиғатта тірі қалу / от жағу.

Сіздің іс-әрекетіңіз:

1. Құрғақ материал табыңыз: Құрғақ шөп, сабан, шыршаның шайырлы бұтақтарын.

2. От жағудың орнын әзірлеңіз, үш жағынан тас және үлкен бұтақтар қойып, желді жағын ашық болу керек.

3. Көбірек бұтақтар алыңыз.

4. Шөпті шағыңыз. Отқа үрлеп кішкенеден бұтақ қосыңыз.

5. От көп уақыт жану үшін, ауаның келуін аздаңыз кейіннен барлық жақтардан тас пен құмды қойыңыз. Арасына жанған үлкен бұтақтарды қосыңыз.

6. Түнде тонып қалмау үшін, оттан қашық емес жерде бөгем (заграждение): тас қойып ағаштың жуан бұтағын т.с.с. және отпен осы бөгеттің арасына жату керек, жылу таралану үшін.

Жабайы табиғатта тірі қалу / отта ас дайындау.

Сіздің іс-әрекетіңіз:

1. Асты отта емес, қөмірде (угольки) дайындау керек.

2. Ет пен балықты көп уақыт пісіру керек, ішіндегі улы заттар мен микробтарды өлтіру үшін.

3. Егер асқазан ауырса, өзіңіз құсу жағдайына жетіңіз (ол үшін екі саусақты аузға тығу керек). Одан басқа, кішкене көмір немесе борды үгілтіп, жеп, көп мөлшердегі сумен ішу керек.

Жабайы табиғатта тірі қалу / суды тазалау (очистка питьевой воды).

Сіздің іс-әрекетіңіз:

1. Кір суды қалың мата арқылы тазалаңыз.

2. Мата үстіне құм, ағаш көмірін және кішкентай тастарды қойып, астында тесік жасап су жіберу керек. Тазалынған суды 10 минут қайнату керек.

Жабайы табиғатта тірі қалу / жеуге жарамды шөптер.

1. Барлық шөптерді, жеміс-жидектерді жеу беруге болмайды, олардың көбі улы болады.

2. Өзініз білетін жеміс-жидектерді ғана жеңіз.

3. Саңырауқұлақтарды жемеңіз.

4. Егер сіз жеміс жидектің улы екеніне сенімсіз болсаңыз оны мыжып шырынын шығарыңыз. Егер шырыны сүт түстес болса, онда ол улы (Бақбақтан (одуванчик) басқасы, ол іш өткенде көмектеседі). Немесе еріңізді өсімдіктің шырынымен сүртіп, тіліңіздің үстіңге өсімдіктің кішкене бөлігін 4-5 минут ұстаңыз. Егер тіліңіз ашса, ол өсімдік жеуге жарамсыз болады.

Жабайы табиғатта тірі қалу / тауда тірі қалу.

Сіздің іс-әрекетіңіз:

1. Таудың ойыстары мен үңгірлерің іздеңіз: онда теқ қана жаман ауа райынан қорғанып қана болмай, ішуге жарамды су табуға болады.

2. Лавина құлайтын және көшкін (оползень) болатын жерлерден аулақ жүріңіз.

3. Екі тау арасындағы жерде жоғарыда төменге қарағанда қауіпсіз болады.

4. Егер өзіңізбен бірге жылтір, алыстан көрінетін түстес киім болса, оны өткен жерлерді белгілеу үшін қолдануға болады.

5. Қатты дауыс шығарып, өзіңізге назар аудартуға тырсыңыз: Дауыс тауда жақсы таралады.

6. Тауға көтерілген кезде, оттектің жетіспеушілігінен тау ауыруы (горная болезнь) пайда болуы мүмкін.

ТАУ АУРУЫ.

Бас айналуы, әлсіздік, үйқыға тарту, жүріс координациясының бұзылуы, көздің нашар қөруі, жүрек айну және құсу, ауыр жағдайда мұрыннан қан ағып, жүрек соғысы минутына 100 соғысқа дейін көбейеді.

Емдеуі: Ауырған адамды оттекпен қамтамасыз ету, оны таудан түсіру.

Жабайы табиғатта тірі қалу / қарда тірі қалу.

1. Егер сіз қар арасында қалсаңыз, сапарыңызды жалғастыра алмасаңыз, қар ішінде үйшік жасаңыз.

2. Майысқан тоғайдың астына тығылыңыз немесе қардан үңгір қазыңыз.

3. Үңгірге кіргеннен кейін тесік тесіңіз және оны тазалап отырыңыз. Егер сіз жалғыз болмасаңыз, әр адамға бір тесіктен тесіңіз.

4. Аяқ астыныздағы жерді тереңдетіңіз: бұл жерге циркуляция кезінде суық ауа түседі.

5. Шығатын жерді жабыныз. Тереңдетілген жерге отырыңыз, ауа райы жақсалғанша дейін. Ұйықтамауға тырысыңыз, егер өзіңізбен бірге ұйықтағым кап (спальный мешок) жоқ болса.