Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя я.Купалы Кафедра гісторыі Беларусі Тэматыка і планы практычных заняткаў па курсе «Гісторыя Беларусі” для студэнтаў дзённага аддзялення непрофільных факультэтаў

Выкладчык А.М. Макрушыч

Гродна 2012

1. Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь

1. Полацкае і Тураўскае княствы Феадальная раздробленасць на землях Беларусі. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання ВКЛ. Цэнтралізатарская палітыка і ўмацаванне ўлады вялікіх князёў. Крэўская унія. Барацьба ВКЛ з Тэўтонскім ордэнам, татарамі і суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай

2. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у складзе ВКЛ. Аграрная рэформа 1557 г. і яе асноўныя вынікі. Сацыяльна-палітычнае развіццё гарадоў. Магдэбургскае права. Юрыдычнае і эканамічнае становішча сялян

3. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджванне пісьменнасці. Асаблівасці развіцця духоўнай культуры беларускіх зямель у ВКЛ.

4. Этнічная сітуацыя на беларускіх землях у перыяд утварэння ВКЛ. Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага народа, яго саманазвы. Фарміраванне беларускага этнасу і яго тэрыторыя ў ХІV – ХV стст.

Тэматыка рэфератаў.

1. Усяслаў Чарадзей – дзеяч Полацкага княства

2. Полацкае княства – першае дзяржаўнае ўтварэнне на тэрыторыі Беларусі

3. Узаемаадносіны Полацкага княства и ордэна Мечаносцаў (Лівонскага)

4. Канцэпцыі утварэння ВКЛ у гістарычнай навуке

5. Вялікі князь Вітаўт: яго жыццё і дзейнасць

6. Узаемаадносіны ВКЛ з Тэўтонскім Ордэнам

7. Язычніцкія вераванні славян

8. Архітэктурныя школы ХІ – ХІІІ вв. на тэрыторыі Беларусі

9. Хрысціянскія асветнікі Беларусі: Еўфрасіння Полацкая, Кірыла Тураўскі

Літаратура і крыніцы

1. Нарысы гісторыі Беларусі пад рэд. М.П.Касцюка : У 2-х ч., Ч.1 – Мінск, 1994. – С. 57 – 74; 92 – 113; 114 – 139.

2. Ермаловіч, М.I. Старажытная Беларусь: полацкі і новагародскі перыяды / М.I. Ермаловіч. - Мінск, 2001. // электронны варыянт - http://www.kamunikat.org/halounaja.html?pubid=5521 Утварэнне і ўмацаванне ВКЛ– С. 312 – 352.

3. Гісторыя Беларусі: курс лекцый : у 2 ч. Ч. 1 : са старажытных часоў да канца XVIII ст. / І.П. Крэнь, І.І. Коўкель, С.В. Марозава, С.Я. Сяльверстава, І.А. Фёдараў. – Мінск, 2000. – С. 26–36; 93–110; 111–126 ; 145–167; 168–186; 187–203.

4. Краўцэвіч, А.К. Стварэнне Вялікага княства Літоўскага / А.К. Краўцэвіч. -Мінск,1998. // Электронны варыянт: http://www.kamunikat.org/usie_knihi.html?pubid=472

5. Насевіч, В. Пачаткі Вялікага Княства Літоўскага: падзеі і асобы. – Мн., 1993.

6. Гісторыя Беларусі: у 6 т. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]. - Мінск, 2008. - Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага княства Літоўскага. – С. 60–95.

7. Асветнікі зямлі Беларускай. X - пачатак XX ст.: энцыклапед. даведнік. - Мінск, 2006.

8. Лыч Л., Навіцкі Ул. Гісторыя культуры Беларусі. – Мінск, 1996.

9. Рыбаков, Б. Язычество древних славян. – М., 1981. – электронны варыянт - http://www.koob.ru/rybakov_b/yazichestvo_drevnih_slavyan

10. Рыбаков, Б. Язычество Древней Руси. – М., 1987. – электронны варыянт - http://www.gumer.info/bogoslov_Buks/okkultizm/Rub_Jazuch/Jazuch_index.php