Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің Музейі.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің музейі Елбасының Жарлығына сәйкес құрылып, Астана қаласындағы бұрынғы Резиденциясында орналасқан. Музей экспозицияларында егеменді Қазақстанның тарихына байланысты және елдің Тұңғыш Президентінің өмірінің барлық кезеңдерінің алуандығын, қоғамдық және мемлекеттік қызметін толық ашып көрсететін мұрағаттық құжаттар, ғылыми еңбектер, кітаптар, сыйлықтар коллекциялары мен наградалар, басқа да материалдар қойылған.

Ғимараттың сыртқы бейнесі нақтылық және үйлесімділігімен ерекшеленіп, жақын орналасқан алаңымен қоса, бірыңғай әсем сәулеттілікпен үндесіп тұрғандай. Нақ осы жерде шетелдік ресми тұлғалар мемлекеттің әнұранының бастауымен біздің еліміздің Басшысын, қазақ жерін, республиканың көп ұлтты халқын қошаметтеді.

Кешегі өткен және қазіргі, бүгінгі күннің оқиғаларымен бөлінбестей тығыз байланысты. Сондықтан экскурсия осы жерден бастау алады.

№ 9 билет

Назарбаев Университеті.

2010 жылы Елбасының жобасы бойынша Астана қаласында «Назарбаев Университеті» құрылды. Астананың жаңа университеті бірізділікті, үздік халықаралық білім беру моделін жоспарлайды. Университеттің негізгі мақсаты – ең үздік инженерлік қызметкерлерді, генетика, биохимия, биофизика бағытындағы ғылыми қызметкерлерді дайындау.

Жаңа Университеттің аясында Астанада үш бағыттағы ғылыми орталық құрылады. Олар: өмір туралы ғылымдар орталығы, энергетикалық зерттеулер орталығы, пәнаралық аспаптық орталық.

Бұл Университеттің миссиясы: еліміздің зиялы ғылыми-техникалық және инженерлік элитасын қалыптастыру және халықаралық деңгейдегі беделді университет құру.

№ 10 билет

Қасиетті сандар.

Қазақ халқының тарихында 7, 9, 12, 40 сандары қасиетті болып саналады. Жеті санына байланысты: жеті байлық, жеті жұт, аптаның жеті күні деген ұғымдар бар. Ұлы Тәуке хан кезінде жазылған заңның да аты «Жеті жарғы».

Қазақ отбасында адам қайтыс болғанда жетісін береді, жеті шелпек пісіреді.

12 саны да киелі болып саналады. Адам өмірінің алғашқы он екі жылы ең маңызды жылдар болып есептеледі. Содан кейін 12 жылдан қосылып, «мүшел» деп аталады. Осы кез қатерлі кез деп аталады. Осы санға байланысты «он екі мүшең сау болсын», «он екіде бір нұсқасы жоқ» деп айтады.

№ 11 билет

Қара шаңырақ.

Қара шаңырақ – үлкен үй, әке-шеше үйі. Қара шаңыраққа барлық осы отбасының балалары, туған-туысқандары жиналады. Әке-шеше қара шаңырақты кіші ұлына, кенже баласына береді. Қазақ отбасында кенже ұл - шаңырақ иесі. Кенже бала әке-шешесімен тұрады. Кенже баланың өз отбасы болса да, ата-анасымен бірге тұрады.

Бұл дәстүрдің мәні зор. Қара шаңырақта балаға туыстарын, нағашыларын, ата-бабасын, үлкен аталарын, жеті атасын үнемі айтып отырған.

Елтаңбамыздағы тұлпарлардың мүйіздері жеті буыннан тұрады. Жеті буын

қазақтың «жеті атасын білмеген - жетесіз» дегенін аңғартады.

№ 12 билет

Қазақ отбасының тәрбиесі.

Қазақ отбасында бала тәрбиесіне көп назар аударған. «Үбірлі-шүбірлі» бол деп бата беріп, көп балалы болуды тілеген. Ата-анасы үшін отбасындағы балалардың бәрі бірдей болғанмен де, дәстүрлі түсінікте әр баланың өз орны болған. Алғашқы бала – тұңғыш аталады. Әке-шеше оны «енші басы » деп

еркелете ұстап, басқа балаларына үлгі етеді. Тұңғыш баланы ата-анасы үйдегі

әже-атасына беріп, бала солардың тәрбиесінде болады. Қазақ шаңырағында кішісі үлкенін сыйлау рәсімі қатаң сақталған. Үлкен адам келе жатса, оның жолын кесуге болмайды. Еш уақытта жасы кіші адам үлкенмен ұрыспайды.

Үйінде тәрбие көрген бала, жаман қасиеттен аулақ болады. Егер бала айтқанды тыңдамаса, «әке-шешенің тәрбиесін көрмеген» деген сөгіске қалады.

№ 13 билет

Үлкен үй және отау.

Қазақ халқында ата-ана ұл баласымен бірге тұрады. Ұлдары бірнешеу болса, үлкендері үйленгенсін олардың әрқайсысына енші беріп, өз алдына бөлек шығарады. Бұл баланың үйі енді «отау» деп аталады. Жағдайына қарап, әке-шешесі баласына мал, мүлік «енші» береді. Әдетте ата-ананың қолында ең кіші ұлы – кенжесі қалады. Бұл үй – үлкен үй, қара шаңырақ деп аталады.

Осы үйде барлық туған-туысқандар, ағайындар жиналады. Алыста жүрген ағайындар ауылға қонаққа келгенде, қара шаңыраққа кіріп, қариялармен амандасу міндетті.

№ 14 билет

Әуезов үйі.

«Әуезов үйі»- ғылыми-мәдени орталық, яғни ұлы жазушы Мұхтар Әуезовтің өмірі мен шығармашылық мұрасын көпшілікке таныстыру, насихаттау, зерттеу жұмыстарымен айналысатын ғылыми- мәдени мекеме.

Орталық негізінен үш бағытта жұмыс жүргізеді.

Бірінші бағыт- жазушының өмірі мен шығармашылық мұрасын жинақтау.

Екінші бағыт- мұражайдағы қолжазбалар мен экспонаттарды, кино, фотоларды ғылыми жүйеге түсіру, көрме ұйымдастыру.

Үшінші бағыты-М.Әуезовтің азаматтық, шығармашылық құқығын қорғау.

Орталықта орналасқан мұражай - үйі екі бағыттан, сегіз бөлмеден тұрады.

Бұл мұражай - үйінде жазушының өзінің даусы жазылған таспалар мен күйтабақтар бар.

Ғылыми жұмыспен айналысушыларға қызмет көрсететін компьютерлік бөлім жұмыс істейді.

№ 15 билет