Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
КТМ Экология.rtf
Скачиваний:
1310
Добавлен:
06.08.2019
Размер:
1.13 Mб
Скачать
  1. Консепсияи ноосфера.

Характери глобалии муносибати ьамдигарии инсон бо муьити зист оньо ба пайдо шудани мафьуми ноосфера (аз юн. noos- хирад ва sphere - ыабат) дар он «ыабати таъсири ьамдигарии табита ва жамъият, дар он хиради инсон бо воситаи фаъолияти техникц мусаллаь муайян кунандаи омильои тараыыиёт мегардад» фаьмида мешавад.

Бо пайдоиши жамъияти инсон дар зери таъсири он дар шароити ьозира эволютсияи таркиби биосфера мегузарад, ба тащйирёбии таркиби миыдори биосфера ба гузаштани он ба ноосфера меорад.

Дар зери ноосфера таъсири ьамдигарии табиат ва жамъият дар он фаъолияти хирадмандонаи одамон асоси омили тараыыиёт муайян мегардад. Мафьуми ноосфераро аввалин маротиба дар соли 1927 олими франсави Э. Леруа дохил кард, дар он давраи ьозиари геологии тараыыиёти биосфера мефаьмид.

Э. Леруа ыайд карда буд, ки ба ьамин фаьмиш бо рафиыи худаш П.Трайероде Шардер геолог - палеонтол омода буд, ва дар оянда он фаьмиши худашро оид ба ноосфера кор кард баромад. Дар китоби «Одамои феномен», муаллиф ноосфераро ьамчун «пўшиши нав», « пласти фикркунанда, ки дар охири давраи сеюм тавалуд ёфт, олами растании ва ьайвонотро вайроон мекунад - берун аз биосфера ва дохили он» муайян карда.

Аьамияти фаъолияти илмц ва амалии В. И.Вернадский ьамчун асосгузори таълимот оид ба биосфера дар он аст, ки вай аввалин шуда бо донишьои давраи худ ягонагии инсон ва биосфераро асоснок кард. Худ материяи зинда ьамчун барандаи хирад ыайд намуда буд В. И. Вернадский ыисми хурди массаро ташкил медиьад. Лекин Н.Ф. Реймес (1980) одамон табиатро идора намекунанд, пеш аз ьама худро ыайд мекунад. Ин аст, маънои ыонуни ноосфеараи В. И. Вернадский.

Савольои тестц

  1. Биосфераро в.И.Вернадский номида буд…

А) Ьамон минтаыаи ночизи сайёра, ки дар он кам кадоме ваыте ьаёт мавжуд буд

Б) Ьамон минтаыаи ночизи сайёра, ки дар он ьаёт мавжуд буд ё ким кадом сол мавжудбуд, ки бо организмьои зинда бевосита ва бавосита таъсир намерасонад.

В) Ьамон ыисми сайёра мо, ки кам кадом ваытьо ьаёт мавжуд буд

Г) Ьамон минтаыаи ночизи сайёра, ки дар он ьаёт мавжуд буд ё кадом ваыте ьаёт мавжуд буд ва он доимо таъсир медид ё таъсири организмьои зинда ду4чор мешуд.

2. Ки аз нуытаи назари илми биосфераро илман асоснок кард.

А) Сукачёв В.Н.

Б) Тенсли А.

В) Вернадский В.И.

Г) Реймерс Н.Ф.

3. Аз нуытаи назари ьозира биосфераро чунин меноманд

А) Ьамчун экосистемаи хурд

Б) Ьамчун биотсенози бузург

В) Ьамчун биогеосенози бузург

Г) Ьамчун экосистемаи бузургтарини сайёра

4. Ьудуди болоии ьаёт дар атмосфера муайян карда мешавад.

А) 5 – 10км

Б) 2 – 4км

В) 20 – 22км

Г) 16 – 29км

5. Жои аз ьама бештар жамъшавии организмьоро дар биосфера В.И.Вернадский номид.

А) «саьфаи ьаёт»

Б) «ьаёти ьамажоя»

В) «ыабати ьаёт»

Г) «пардаи ьаёт»

6. Ыонуни констатнноки миыдори моддаьои зиндаро в.И.Вернадский ифода намоед.

А) Миыдори зинда ьаст константи биосфера

Б) Миыдори моддаьои зиндаи биосфера барои давраи геологии дода, шуда констант аст

В) Миыдори моддаьои зиндаи биосфера барои давраи ьозира констант аст

Г) Миыдори моддаьои зиндаи биосфера барои давраи оянда констант аст

7. Ыонуни ягонагии химиявц – физикии ягонагии моддаьои зиндаро ифода намоед.

А) Ьамаи моддаьои зиндаи замин аз жиьати физики химияац ягона дар хосияти охирон бештар карда мешавад.

Б) Ьамаи моддаьои зиндаи замин аз жиьати физики химияац ягона дар хосияти охирон бештар рад карда намешавад.

В) Ьамаи моддаьои зиндаи замин аз жиьати физики химияац ягона дар хосияти охирон дигаргунии калон рад карда намешавад.

Г) Ьамаи моддаьои зиндаи замин аз жиьати физики химияац ягона дар хосияти охирон хурд рад карда намешавад.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]