- •Вопрос1. Гисторыя як навука. Фармацыйны и цывилизацыйны падыходы да вывучэння гисторыи.
- •Вопрос 2. Перыядызацыя айчыннай и сусветнай гисторыи. Крыницы вывучэння гб.
- •Вопрос 3.Даиндаеурапейски перыяд этничнай гб
- •Вопрос 4.Бронзавы век на т б. Рассяленне индаеурапейцау
- •Вопрос 5.Жалезны век на тэр. Б. Пачатак рассялення славян и славянизацыя балтау.
- •Вопрос 6.Фармираванне феадальных адносин и узровень сац-эканом. Развицця бел. Зямель у 9-13 ст.
- •Вопрос 7. Станауленне раннефеадальных дзяржауных утварэнняу усходних славян. Киеуская Русь.
- •Вопрос 8. Полацкае и Тураускае княствы у 9-11 ст., их Узаемаадносины з Киевам и Ноугарадам.
- •Вопрос 9.Феадальная раздробленнасць. Месца и роля бел зямель у барацьбе з крыжацкай агрэсияй и набегами ардынцау (к 12-п.13 ст.)
- •Вопрос 10. Духоунае жыццё усходних славян у эпоху ранняга Сярэднявечча. Прыняцце хрысциянства и распаусюджванне письменнасци.
- •Вопрос11. Сацыяльна-эканамичныя и палитычныя перадумовы утварэння вкл . Роля усходнеславянских зямель у працэссе дзяржаунага будауництва.
- •Вопрос12.Сацыяльна-эканамичнае развиццё бел зямель у складе Вкл у 14-16 ст.
- •Вопрос13.Цэнтрализатарская палитыка и умацаванне уладывяликих князёу литоуских.Крэуская уния
- •Вопрос14.
- •Вопрос 15. Эвалюцыя дзяржаунага ладу вкл(ад адзинауладдзя да саслоуна прадстауничай манархии)
- •Вопрос16. Асабливасци развицця к-ры бел. Зямель у складзе вкл у 14-16 чт.
- •Вопрос17. Канфесийная ситуацыя на бел землях у 14-16 ст.Рэфармацыя и контррэфармацыя.Брэсцкая царкоуна-рэлигийная уния
- •19.Люблинская уния. Утварэнне Рэчы Паспалітай.Эвалюцыя форм дзяржаунага и са-пал. Ладу на бел землях.
Вопрос1. Гисторыя як навука. Фармацыйны и цывилизацыйны падыходы да вывучэння гисторыи.
У сучасным свеце існуе каля 2000 навук. Сярод іх гісторыя займае асобнае месца ў адрозненні ад іншых сацыяльна-гуманістычных навук, якія вывучаюць які-небудзь адзін бок грамадскага жыцця. Гісторыя мае дачыненне да ўсёй сукупнасці жыцця грамадства і ў гэтым сэнсе яна выступае як навука камплементарная, інтэгральная. Гісторыя ў шырокім сэнсе – гэта працэс развіцця ў прыродзе і грамадстве, вызначэнне і тлумачэнне фактаў мінулага. У вузкім сэнсе гісторыя - гэта навука аб заканамернасцях у прасторы і часе сусветна-гістарычнага працэсу як раўнадзейных узаемадзеянняў этнапалітычных супольнасцей. Па-гэтаму прадметам вывучэння гісторыі як навукі з`яўляецца перш за усё дзейнасць людзей, уся сукупнасць адносін у грамадстве, раскрыццё чалавечай дзейнасці ва ўсёй яго шматграннасці прасторавай і часавай канкрэтнасці. Гісторыя (гістарычная навука) уяўляе сабой комплекс сацыяльна-гуманітарных навук, якія вывучаюць прошлае чалавецтва ва ўсёй яго канкрэтнасці і разнастайнасці.
Гісторыя адказвае на пытанні аб тым, што, калі, дзе, чаму і пры якіх абставінах адбылося, якія этапы прайшло ў сваім развіцці і чым стала сёння з пункту гледжання гістарычнага вопыту. Гісторыя – гэта тое, што было, а не тое, што магло быць.
Станаўленне гісторыі як навукі ішло ў адпаведнасці з фарміраваннем свядомасці чалавека, калі ўзнікла патрэба захоўваць і перадаваць нашчадкам накоплены вопыт. Гістарычная навука ўзнікла ў Старажытнай Грэцыі і Старажытным Рыме. У працах першых гісторыкаў утрымліваліся першыя спробы не толькі апісваць, але і тлумачыць падзеі, выяўляць унутр. логіку і рабіць гісторыю павучальнай для сучаснікаў. Вывучэнне гісторыі мае шэраг ф-цый: 1.фундаментальная(навуковая)=1 апісальная(ф-цыя сацыяльнай памяці); 2. пазнавальная(ці інтэлектуальна-развіваючая); 3. прагнастычная(ці практычна-палітычная); 4. выхаваўчая(ці патрыятычная). Такім чынам вывучэнне гісторыі Беларусі ў сусветн. цывілізацыі мае мэту сфарміраваць гістар. свядомасць, цэласнае ўяуленне аб заканамернасцях і асаблівасцях эвалюцыі чалавеч. грамадства, зразумець месца айчыннай гісторыі ў сусветна-гістар. працэсе, а значыць і ўклад бел. народа ў сусветную цывілізацыю.
На працягу часу у гистарычнай навуцы панавали 3 этапы метадалогии Г:
1) Субъектывисцки(Г- праяуленне воли асобы(цара,фараона и г.д.))
2)абъектыуна-идэалистычны (гист. працэс развиваецца пад уплывам Бога, идэи и г.д.)
3)навуковы( выдзяляецца 2 падыходы: фармацыйны и цывилизацыйны)
З сярэдзіны 19 ст. пачынае фарміравацца фармацыйны падыход . Яго заснавальнікам з`яўляецца К. Маркс. Суть:эканамичныя адносины- аснова грамадскага развицця;. Змены у вытворчых силах и адносинах прыводзяць да змены ад адной фармацыи да другой; вызначаецца 5 фармацый:
1) першабытна- абшчынны лад
2)рабауладальницки
3)феадальны
4) капиталистычны
5) камунистычны.
У канцы 18 ст. Адамам Фергюсонам быу уведзены цывилизацыйны падыход. Першапачаткова антыпод варварства. У аснову пакладзены сам чалавек. Чалавек – гэта аснова цывілізацыі. Нягледзячы на тое, што цывілізацыйны падыход пачаў складвацца яшчэ ў 18 ст. больш поўнае ўжыванне ён атрымаў у канцы 19 – пач. 20 ст. Паводле новага падыхода структурнай адзінкай гіст. працэса з`яўляецца цывілізацыя. Такім чынам цывілізацыя – гэта сукупнасць людзей, якія маюць агульныя фундаментальныя асновы менталітэта, агульн. духоўн. цэннасці, а таксама ўстойлівыя рысы ў сацыяльна-паліт. арганізацыі, эканоміцы і культуры. Усе цывілізацыі падзяляюцца на сусветныя і лакальныя. Сусветныя ц-цыі – гэта найбольш важныя этапы ў гісторыі ўсяго чалавецтва: 1. неалітычная; 2. раннекласавая; 3. антычная; 4. сярэдневечная; 5. перадіндустрыяльная; 6. індустрыяльная; 7. постіндустрыяльная. Лакальныя цывілізацыі адлюстроўваюць асаблівасці краіны або групы краін, культурна-гістарычныя, этнічныя, рэлігійныя, эканомікагеаграфічныя асаблівасці пэўнай тэрыторыі, асвоенай чалавекам на працягу гісторыі.