Глава 1. Месца курса псторьп дзяржавы I права беларусіў сістэме юрыдычных навук.Пстарыяграфія................................... 5

1.1. Прадмет і задачы гісторыі дзяржавы і права ...... 5

1.2. Пытанні гісторыі дзяржавы і права ў пісьмовых крыніцах і працах вучоных ............................... 8

Глава 2. Старажытныя дзяржавы на тэрыто-рьп сучаснай беларусі. Старажытнае права ў IX — першай палове XIII ст............ 16

2.1. Агульная характарыстыка грамадска-палітыч-нага ладу ў другой палове 1-га тыс. н. э............. 16

2.2. Грамадскі лад усходнеславянскіх княстваў у

IX — першай палове XIII ст. ...........................18

2.3. Палітычны лад Полацкага і Тураўскага княст-ваў ................................................................22

2.4. Станаўленне права Старажытнай Беларусі і яго характарыстыка..............................................26

Глава 3. Беларускія земліў складзе вялікага княствалггоўскага .......................................34

3.1. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага, Руска-га і Жамойцкага ............................................. 34

3.2. Грамадскі лад Вялікага княства Літоўскага ў

XIV — першай палове XVI ст. (да 1569 г.) ........39

3.3. Палітычны лад Вялікага княства Літоўскага ў XIV — першай палове XVI ст...........................47

3.4. Уніі Вялікага княства Літоўскага з Полыпчай... 54 ГЛАВА 4. ЛЮБЛШСКАЯ УНІЯ 1569 Г. І ЎТВАРЭННЕ РЭЧЫПАСПАШТАЙ ...........................................59

4.1. Перадумовызаключэнняуніі...........................59

4.2. Люблінскі сойм і ўмовы аб'яднання Вялікага

княства Літоўскага з Полыпчай ........................63

311

4.3. Заканадаўчае замацаванне самастойнасці Вялі-кага княства Літоўскага пасля Любліна.............. 66

Глава 5. Крышцыi галоўныя рысы права

ФЕАДАЛЬНАЙБЕЛАРУСІ....................................76

5.1. Агульназемскія, абласныя, валасныя і гарадскія прывілеі (граматы) ..........................................76

5.2. Судзебнік Казіміра 1468 г. Статуты Вялікага

княства Літоўскага ..........................................84

5.3. Феадальнае права і яго характарыстыка ..........93

Глава 6. Судовая сістэмаiпрацэсуальнае

ПРАВАВЯЛІКАГАКНЯСТВАШТОЎСКАГА .........101

6.1. Вышэйшыя судовыя органы Вялікага княства

Літоўскага.................................................... 101

6.2. Мясцовыя судовыя органы............................ 105

6.3. Працэсуальнае права Вялікага княства Літоў-

скага ........................................................... 111

Глава 7. Сацыяльна-эканамічныiпаштьгч-ны лад I права беларусі ў перыяд існавання рэчы паспалітай (другая па-лова XVI - XVIII ст.) ...................................... 116

7.1. Характарыстыка сацыяльна-эканамічнага ладу Беларусі .......................................................116

7.2. Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай .................. 121

7.3. Спробы ажыццяўлення рэформаў у галіне

дзяржаўнага кіравання Рэчы Паспалітай у другой палове XVIII ст. ............................................ 127

7.4. Кароткі агляд права Беларусі ў другой палове XVI — XVIII ст. ........................................... 136

ГЛАВА 8. ГРАМАДСКА-ПАЛГГЫЧНЫ ЛАДI ПРАВА БЕЛАРУСІ Ў ПЕРЫЯД КРЫЗІСУ I РАСПАДУ ФЕАДАЛЬНА-ПРЫГОННІЦКАЙ СІСТЭМЫ ...........139

8.1. Сацыяльна-палітычныя вынікі ўключэння

БеларусіўскладРасійскайІмперыі .................139

8.2. Судовыя ўстановы і права Беларусі ў канцы

XVIII — першай палове XIX ст....................... 146

ГЛАВА 9. АДМЕНА ПРЫГОННАГА ПРАВАI БУРЖУ-АЗНЫЯ РЭФОРМЫ НАТЭРЫТОРЫІБЕЛАРУСІ... 152

9.1. Рэформа 1861 г. Мясцовыя органы дзяржаўна-га кіравання і самакіравання пасля адмены пры-гоннагаправа ............................................... 152

9.2. Судовая, земская і гарадская рэформы ........... 157

ГЛАВА 10. НАЦЫЯНАЛЬНА-ДЗЯРЖАЎНАЕ БУ-

ДАЎНІЦТВА НА БЕЛАРУСІ (1917 - 1921 гг.) ..... 164 10.1.1 Усебеларускі з'езд і абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі...................................... 164

10.2. Утварэнне БССР. Стварэнне Літоўска-Белару-скайРэспублікі............................................. 176

10.3. Другое абвяшчэнне БССР............................ 182

ГЛАВА 11. ДЗЯРЖАВА I ПРАВА БССР у 20 —

30-я гг.............................................................. 187

11.1. Узаемаадносіны БССР і РСФСР. Утварэнне

Саюза ССР ................................................... 187

11.2. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне

БССР. Пашырэнне тэрыторыі рэспублікі ..........191

11.3. Развіццё права ў Беларускай ССР у 20 —

30-я гг......................................................... 193

11.4. Працэс беларусізацыі ў 20-я гг. ................... 202

11.5. Канетытуцыі Беларускай ССР 1927 і 1937 гг. . 204

11.6. Судовыя органы Беларусі ў 20 — 30-я гг. ..... 211

11.7. Землі Заходняй Беларусі ў складзе Польшчы. Уз'яднанне Заходняй Беларусі з БССР .............215