12.6. Co o tym myślicie? mężczyzna I kobieta w rodzinie

Mężczyźni i kobiety. Mężczyzna, kobieta i dzieci. Mężczyzna i kobieta w rodzi­nie. Kto tu jest silniejszy? Mężczyzna? A może kobieta—reprezentantka "słabej płci"? Ciekawe informacje na temat sytuacji w rodzinie polskiej opublikował tygodnik "Wprost". Oto niektóre tezy:

Rodzina bez głowy

Tradycyjna tożsamość ojca, męża, pana domu odchodzi w przeszłość. W dzisiejszej Polsce mężczyźni coraz częściej nie potrafią poradzić sobie z podstawowymi wy­zwaniami, zarobić na godziwe życie dla siebie i rodziny. Zamiast walczyć, ustępują, tchórzą, uciekają w alkoholizm. Jeśli wierzyć policyjnym raportom, potrafią jedynie demonstrować przewagę fizyczną nad żoną i dziećmi. O intelektualnej nie może być już mowy — stracili życiową zaradność, a w wielu wypadkach hart, zdrowy rozsądek i elementarną przyzwoitość.

— Polki są o wiele lepiej przygotowane do przewodzenia i bardziej wykształcone niż mężczyźni.

Poza tym mężczyźni są słabsi fi­ zycznie — o ile Polka ma przed sobą przeciętnie 76 lat życia, o tyle Polak jedynie 67.

Gdy kobiety odnoszą sukcesy, pozycja mężczyzny w rodzinie zaczyna się ograniczać jedynie do działań pomocniczych: przynieś, wynieś, kup, załatw.

Mimo braku wzorców pozytywnych,j powszechna jest opinia, że w Polsce niewystępuje zjawisko kryzysu rodziny. Sytuacja nie uległa zmianie od 1963 r., gdy Zygmunt Bauman opublikował wyniki badań nad hierarchią wartości Polaków. Chociaż realizacja modelu szczęśliwej rodziny jest utrudniona ze względów ekonomicznych, panuje zgodne przekonanie, że "we dwójkę łatwiej" i to skłania do wspólnego życia.

- Można więc paradoksalnie stwierdzić, że kryzys ekonomiczny podniósł rangę rodziny – uważa prof. Kozakiewicz.

(A. Witoszek, Rodzina bez głowy, “Wprost” nr 52 z 25 XII 1994)

Czy się zgadzacie z tymi tezami?

Dlaczego artykuł ma tytuł Rodzina bez głowy?

* Dziesięciu wielkich Polaków

1. Mieszko I (urodzony między 920 a 940, zmarł w 992) — pierwszy historyczny książę z dynastii Piastów. Zjednoczył ziemie polskie. W 966 przyjął chrzest i w ten sposób wprowadził naród polski w krąg kultury zachodnio-europejskiej (pochodzenia łacińskiego).

2. Kazimierz Wielki (1310-1370) — ostatni król polski z dynastii Piastów. Dbał o rozwój gospodarki kraju i jego obronność. Skodyfikował prawo oraz zreformował wojsko i skarb państwa. W 1364 założył w Krakowie, pierwszy w Polsce, uniwersytet. O Kazimierzu Wielkim mówi się, że "zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną".

3.Mikołaj Kopernik (1473-1543) — wielki astronom, matematyk, ekonomista i lekarz. Urodzony w Toruniu, działał we Fromborku i w Olsztynie. W dziele "De revolutionibus orbium coelestium" wyłożył heliocentryczną teorię budowy świata. O Ko­perniku mówi się: "wstrzymał słońce, poruszył ziemię, polskie wydało go plemię".

4. Tadeusz Kościuszko (1746-1817) — wybitny generał polski i amerykański, bohater narodowy. W latach 1775-1789 brał udział w wojnie o wolność USA. Po powrocie do Polski był naczelnikiem w czasie powstania przeciw Rosji w 1794, w którym po raz pierwszy brali udział chłopi. Zmarł na emigracji w Szwajcarii.

5. Adam Mickiewicz (1798-1855) — największy poeta polski, uważamy za wie­szcza narodowego. Po studiach w Wilnie został zesłany do Rosji. Od 1829 żył i pisał w Paryżu. W latach 1841-1844 był profesorem w College de France. Autor poezji lirycznej, ballad, romansów, sonetów i poematów. Jego największym dziełem jest poemat "Pan Tadeusz", zaczynający się od słów: Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie. Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.

6. Fryderyk Chopin (Szopen, 1810-1849) — najwybitniejszy kompozytor pol­ski. Urodził się w Żelazowej Woli, a kształcił w Warszawie. Po wyjeździe z Polski żył i tworzył na emigracji w Paryżu. Stworzył indywidualny styl w muzyce, łączący muzykę romantyczną z tradycjami polskiej muzyki ludowej (koncerty, mazurki, polonezy, walce, ballady i pieśni).

7. Maria Skłodowska-Curie (1867-1934) — wielka uczona polska, zajmująca się fizyką i chemią, dwa razy otrzymała nagrodę Nobla. Studiowała i prowadziła ba­dania na emigracji w Paryżu, gdzie poślubiła Piotra Curie, uczonego francuskiego. Autorka pionierskich prac z chemii jądrowej. Odkryła dwa pierwiastki chemiczne: polon i rad. Była pierwszą kobietą, która wykładała jako profesor na Sorbonie.

8. Józef Piłsudski (1867-1935) — polityk, twórca niepodległej Polski po 123 latach rozbiorów. Dowódca Legionów Polskich od 1914. Od 1918 Tymczasowy Na­czelnik Państwa, a w latach 1919-1922 Naczelnik Państwa. W 1926 dokonał zama­chu stanu i wprowadził rządy sanacji

9. Witold Gombrowicz (1904-1969) — wybitny pisarz polski, tworzący głównie na emigracji: od 1939 w Argentynie, a od 1964 we Francji. W swoich powieściach ("Ferdydurke", "Trans-Atlantyk", "Pornografia", "Kosmos") i dramatach ("Ślub", "Operetka") demaskował mity i konwencje współczesnej kultury. Choć nie jest uwa­żany za największego pisarza polskiego, to właśnie on zyskał największe uznanie kry­tyki międzynarodowej.

10. Jan Paweł II (Karol Wojtyła, 1920-2005) — arcybiskup krakowski, który od 1978 byl papieżem kościoła rzymsko-katolickiego. Największy autorytet moralny we współczesnym świecie, wspierający pokój między narodami oraz rozwój społeczeństw i jednostek ludzkich. Autor poezji, dramatów, prac teologicznych i encyklik. Papież-pielgrzym, który odwiedził wiele krajów.

* Polska

Polska to państwo w Europie środkowej o powierzchni 312 000 km². Mieszka w nim około 40 milionów ludzi, z których 97,5% to Polacy.

Polska sąsiaduje na zachodzie z Niemcami, na południu z Czechami i Słowacją, a na wschodzie z Ukrainą, Białorusią i Rosją.

Na południu Polski są góry Karpaty i Sudety. Najwyższa część Karpat to Tatry. W Tatrach znajduje się Zakopane, nazywane "zimową stolicą Polski".

Większą część Polski zajmuje nizina. Płyną przez nią dwie największe polskie rzeki: Wisła (1047 km) i Odra (854 km).

Na północy Polski znajdują się Mazury i Pomorze, regiony pełne jezior. Mazury zwykle nazywa się "krainą tysiąca jezior".

Północną granicę Polski stanowi granica naturalna. Jest nią Morze Bałtyckie.

Największe polskie miasta to Warszawa, Łódź, Kraków, Katowice, Wrocław, Poznań, Szczecin, Gdańsk i Lublin.

Warszawa jest stolicą Polski.

Turyści najczęściej odwiedzają Warszawę (Stare Miasto, pałace królewskie w Wi­lanowie i w Łazienkach), Kraków (Stare Miasto, zamek królewski na Wawelu, dziel­nica żydowska Kazimierz) z Wieliczką (kopalnia soli), Częstochowę (klasztor na Jasnej Górze ze słynnym obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej) i Gdańsk (Stare Miasto, stary port).

Poza Polską mieszka około 12 milionów Polaków i obcokrajowców polskiego pochodzenia, nazywanych słowem "Polonia". Największe grupy polskie żyją na Litwie, Białorusi, Ukrainie, w Rosji, Kazachstanie i w Czechach, a największe grupy polonijne — w USA, Brazylii, Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Kanadzie i w Australii.

7