Қорытынды

Сөйтіп, Оғыз этникалық қауымының қалыптасуы күрделі да ұзақ үрдіс болды. Оғыздардың құрамына Сырдария аңғары мен Арал Каспий даласының ертедегі этникалық компоненті де,Жетісу мен Сібірдің жартылай көшпелі және көшпелі рулары мен тайпалары да енді.Оғыз тобының алғашқы ұйытқысы Жетісуда қалыптасты, алайда өзінің батысқа қарай жылжу үрдісінде ол Оңтүстік және Батыс Қазақстан аумағындағы көшпелі және жартылай отырықшы халық есебінен едәуір толықты.

Оғыз халқы қалыптасуының тездетуіне ескі қандас туысқандық байланыстардың ыдырап,жаңа аумақтық шаруашылық бірлестіктердің құрылуы және ертедегі феодалдық қатынастардың орнығуы себеп болды.Алайда орта ғасырлардағы бұл үрдіс толық аяқталған жоқ.Оғыз тайпалары қазақ,татар,қырғыз башқұрт, түркімен,өзбек, қарақалпақ халықтарының қалыптасуында компоненттердің бірі болып қатысты.

Ел даналығы айтпақшы,қазақ түрік емес,қазақсыз түркі емес. Еуразия даласында өзінің мәдени өркеніштігімен географиялық орны мемлекеттік дәрежедегі үйлесімділігі жөнінен оғыздар қай кезде қай қоғамда көшбасшы.

Бүгін біз оғыз мемлекетінің Еуразия даласындағы алатын орнымен мемлекеттік дәрежеде атқарған қызметіне уақыт пен кеңістік аралығында серуен құрдық. Тарихтың күрделі белестерінде өткен заман оқиғасының жаңғырғанын көрдік.Тарихта бір тұңғылық,егер мемлекет біртұтас саяси организм десек онда мемлекеттік дәрежеге көтерілген Еуразия даласында алып кеңестікті билеген оғыздар біздің отандық тарихнамамыздың жарқын әрі санасы деп саналады.

Осынау ғибрат мол тағылымды әрқашанда жадымызда ұстап тәуелсіздігіміздің іргетасын нығайта түсу әр адам үшін азаматтық парыз.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Қазақстан тарихы очерктері, Алматы,1994

2. Қазақстан тарихы Қ.С. Қаражан, Әбсеметова Ж.,Алматы,2011

3. Оғыз-наме (қазақ тіліне аударғандар Ә.Дербісәлиев, М.Жармұхамбетов, Ө.Күмісбаев). А., 1995

4. Қазақстан тарихы (Көне заманнан бүгінге дейін). 5 томдық 1996

5. Әбілғазы Түрік шежіресі., А.,1992

6. Қозыбаев М.Ұ. тарих зердесі 2 томдық А.,1998

7. Салғарин Қ. Қазақтар. А.,1989

8. Г.В.Кан, Н.У. Шаяхметов, Қазақстан тарихы,Алматы,2009

9. Ч.Мусин Қазақстан тарихы, А. 2003

15