Курс высшей математики
.pdf
в) если , то ряд (4.34) сходится лишь при x 0.
Доказательство. Применяя признак Даламбера к ряду (4.35), имеем (при )
lim |
|
an 1 xn 1 |
lim |
|
an 1 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
x |
|
lim |
|
|
an 1 |
|
|
|
x |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
an xn |
|
|
|
|
an |
|
|
|
|
|
an |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
n |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
откуда следует, что ряд (4.35) сходится, если |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
и расходится, если |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
1, |
|
|
|
|
|
(4.37) |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
x |
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
1 |
|
1 |
x |
1 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
а) Допустим, что 0 |
и . Тогда из (4.37) получаем |
|
|
|
, т.е. |
. Таким |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
; |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
образом, в интервале |
|
|
|
|
|
ряд (4.35) сходится, а следовательно, ряд (4.34) в этом интервале |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
сходится абсолютно.
В ходе доказательства признака Даламбера для числовых рядов с положительными членами было установлено, что если 1, то общий член исследуемого ряда не стремится к ну-
лю. Следовательно, для каждого фиксированного x, при котором x 1, общий член anxn
ряда (4.35) не стремится к нулю. Отсюда следует, что общий член anxn ряда (4.34) не стремит-
ся к нулю, т.е. при |
|
x |
|
|
1 |
ряд (4.34) расходится, так как не выполняется необходимое условие |
||
|
|
|||||||
|
|
|
||||||
сходимости ряда. |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||
б) Если 0, то |
|
x |
|
0 1. Тогда, по признаку Даламбера, ряд (4.35) сходится для |
||||
|
|
|||||||
любого x, а следовательно, ряд (4.34) сходится абсолютно также для любого x, т.е. в интерва-
ле ; .
в) В случае при x 0 имеем и ряд (4.34) расходится для любого x 0, так как и в этом случае его общий член не стремится к нулю.
Если рассмотреть ряды, для которых существует lim n an , то вопрос о сходимости n
таких рядов может быть решен применением к ряду (4.35) признака Коши. Сформируем тогда без доказательства следующую теорему.
Теорема 2 (о структуре области сходимости степенного ряда). Пусть существует конечный или бесконечный предел
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim n an |
. |
|
(4.38) |
|||||||||||||||
Тогда: |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 1 |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
а) если 0 и , то степенной ряд (4.34) сходится абсолютно в интервале |
|
|
; |
|
|
, |
|||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
т.е. при |
|
x |
|
|
, и расходится вне этого интервала, т.е. при |
|
x |
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
б) если 0, то ряд (4.34) сходится при любом x; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
в) если , то ряд (4.34) |
сходится лишь при x 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Определение 4. Число R называется радиусом сходимости ряда (4.34), если при всех |
|
||||||||||||||||||||||||||||
x, для которых |
|
x |
|
R, ряд (4.34) |
сходится, а при всех x, для которых |
|
x |
|
R, ряд (4.34) расхо- |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
дится. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
141
Из теорем 1 и 2 следует, что в случае, когда 0 и R , имеет место равенство
R |
1 |
. Условимся считать R 0 для рядов, расходящихся при всех x 0, и R для рядов, |
|||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
сходящихся при любых x. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Из этого определения и теорем 1 и 2 следует |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
R |
1 |
|
1 |
|
|
|
lim |
|
|
an |
|
|
, |
(4.39) |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
an 1 |
|||||||||||
|
|
|
|
lim |
|
an 1 |
|
|
n |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
an |
|
|
|||||||||||||
или |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
. |
|
|
|
(4.44) |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
limn an |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
Заметим, что вопрос о сходимости ряда (4.34) в точках x R и x R решается до- |
|||||||||||||||||||
полнительными исследованиями. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Таким образом, для области сходимости ряда (4.34) возможны следующие случаи. |
|
||||||||||||||||||
1.Ряд (4.34) сходится только при x 0. Область сходимости состоит из одной точки x 0,
R 0.
2.Ряд (4.34) не имеет точек расходимости. Область сходимости совпадает со всей числовой прямой ; , R .
3.Ряд (4.34) имеет как отличные от нуля числа точки сходимости, так и точки расходимости. В зависимости от данного ряда область сходимости является одним из промежутков R;R ,
R;R , R;R , R;R ,гдеR lim |
an |
,или R |
1 |
|
. |
an 1 |
|
|
|||
n |
|
lim n an |
|
||
|
|
|
n |
|
|
Определение 5. Независимо от того, какой именно случай имеет место, интервал R;R
называется интервалом сходимости ряда (4.34).
Следствие 1. Область сходимости степенного ряда либо совпадает с его интервалом
сходимости, либо получается из этого интервала добавлением одной или обеих граничных точек.
Пример 2. Найти область сходимости ряда
1 x 2!x2 3!x3 n!xn
Решение. По формуле (4.39) имеем
|
|
R |
lim |
|
|
|
an |
|
|
lim |
|
n! |
|
|
lim |
|
|
|
|
1 2 3 n |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
an 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
n! |
n |
|
n n 1 ! |
n 1 2 3 n n 1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
lim |
|
lim |
|
1 |
0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
n n! n 1 |
|
n n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Данный ряд сходится только в точке x 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Пример 3. Найти область сходимости ряда |
|
|
|
|
|
xn |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
x2 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 3 |
22 32 |
23 33 |
2n 3n |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
R lim |
|
an |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2n 1 |
3n 1 |
|
|||||||||||||||
Решение. |
|
lim |
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
an 1 |
|
|
|
|
|
|
2n 1 3n 1 |
2n 3n |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
n |
|
n |
|
2n 3n |
|
|
n |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
142
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
3n 1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 3 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
т.к. lim |
2 |
n |
0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
n 3 |
|
|
|
|
|
|
R 3, ряд сходится абсолютно в интервале 3;3 . Исследуем ряд на сходи- |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Таким образом, |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
мость в концах интервала. При x 3 получаем числовой ряд |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 3 |
22 32 |
23 33 |
|
2n 3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Воспользуемся необходимым признаком сходимости рядов с положительными членами. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Рассмотрим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
lim an lim |
|
|
|
|
|
3n |
|
|
lim |
|
3n |
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
n |
|
|
|
n |
2 |
3 |
n |
|
|
2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
n |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
lim |
|
1 |
|
|
|
|
1, значит, ряд расходится. При x 3 приходим к ряду |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 n |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 n3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, который по признаку Лейбница для знакочере- |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
22 32 |
|
|
33 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 3 |
|
|
23 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2n 3n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
an 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дующихся рядов расходится, т.к. не выполняется условие lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
Итак, окончательно получаем, областью сходимости будет промежуток 3;3 . |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Пример 4. Найти область сходимости ряда |
|
x2n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
52 |
53 |
|
|
5n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Решение. К этому ряду формула (4.39) неприменима, так как отсутствуют четные степе- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ни переменной x, т.е. a2k 0, |
k 1, 2, 3, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Применяем непосредственно признак Даламбера: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Un 1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2n 1 |
x2n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x2n 1 |
5n |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Un x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5n |
|
|
x2n 1 5n 1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
5n 1 |
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
lim |
|
x2n 1 x2 5n |
|
lim |
x |
2 |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x2n 1 5n 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
n 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Данный ряд сходится для |
x2 |
|
|
1, или x2 |
5, т.е. |
|
x |
|
|
|
, следовательно, x |
|
|
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
5 |
5; |
5 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Проверим сходимость на концах интервала. При x |
5 |
получаем ряды |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
143
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
5 |
5 |
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
, которые, очевидно, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
53 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
,т.е. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5 |
|
52 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
5 |
5 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
расходятся. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно, областью сходимости будет |
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
5; |
5 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
Пример 5. Найти область сходимости ряда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
1 1 |
|
|
|
|
2 1 |
2 |
|
|
|
|
|
3 1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
xn |
|
|
|
|
x2 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
4 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
Решение. По формуле (4.40) имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R lim |
|
1 |
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
1 |
|
lim |
|
|
4, |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
n n a |
n |
|
|
n |
n 1 |
n |
|
|
|
|
n n 1 |
n n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
т.е. R 4, ряд сходится в интервале 4;4 . Исследуем ряд на сходимость в концах интервала. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
При x 4 получаем числовой ряд |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
n |
|
n 1 n 4n |
|
|
|
|
|
|
|
n 1 n |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
4n nn |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
n |
||||||||||||||||||||||||||||||
который исследуем с помощью необходимого признака сходимости рядов. Имеем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lim an lim |
n 1 n |
0,т.е. общий член ряда не стремится к нулю и ряд расходится. При |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
n |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x 4 получаем числовой ряд |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 n |
|
|
1 n4n |
|
|
|
|
|
|
|
n 1 n |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4 n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n |
|
|
1 n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, который по признаку Лейбница |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 4n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
для знакочередующихся рядов расходится, т.к. не выполняется условие lim an 0.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
Итак, окончательно имеем: областью сходимости будет промежуток 4;4 . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 6. Найти радиус сходимости ряда |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
x2 |
|
x4 |
|
x6 |
|
x8 |
1 n |
x2n |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
6! |
|
2n ! |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2! |
|
|
|
4! |
|
|
8! |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. К этому ряду неприменима формула (4.39), так как отсутствуют нечетные сте- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
пени переменной x, т.е. a2k 1 0, |
k 0,1,2, Применяем непосредственно признак Даламбе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||
ра: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
lim |
|
Un 1 x |
|
lim |
|
1 n 1x2n 2 |
|
: |
1 n x |
2n |
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Un x |
|
|
|
|
|
|
2n 2 ! |
|
|
|
2n ! |
|
|
||||||||||||||||||
n |
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
lim |
|
x2n 2 |
2n ! |
|
lim |
|
|
|
|
x2n |
x2 2n ! |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
x2n 2n 2 ! |
|
x2n 2n ! 2n 1 2n 2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
n |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
lim |
|
x2 |
|
|
|
0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
n 2n 1 2n 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
при любом x, т.е. ряд сходится на всей числовой прямой.
144
Замечание. Если степенной ряд имеет вид (4.31), то, как мы отмечали, подстановкой x x0 z он приводится к степенному ряду вида
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a1z a2z2 |
a3z3 |
|
anzn , |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
anzn a0 |
|
(4.41) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
интервалом сходимости которого будет R;R , т.е. |
|
z |
|
R или |
|
x x0 |
|
R , или |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
R x xo R,или x0 |
R x x0 R . Следовательно, интервалом сходимости ряда (4.31) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
будет x0 |
R;x0 R , а радиус сходимости ряда (4.41) и (4.31) совпадают. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Пример 7. Найти область сходимости степенного ряда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 3 |
|
|
|
x 3 |
2 |
|
x |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
1 |
|
|
|
|
3 |
|
|
x 3 |
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
43 |
n 1 3 |
|
|
n 1 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
23 |
|
|
33 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
Здесьx0 3,an |
|
,an 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 2 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 3 |
|
|
n 1 1 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
lim |
|
an |
|
|
lim |
|
1 |
|
|
: |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
n 2 3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
an 1 |
n 1 3 |
|
|
n 2 3 |
|
n 1 3 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
n |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
n 1 1 3 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
lim |
|
n 1 |
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
n |
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
Следовательно, ряд сходится при |
|
x 3 |
|
1, т.е. при 1 x 3 1. Исследуем ряд на |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
сходимость в концах интервала. При x 4 получаем числовой ряд |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
1 |
|
1 |
, |
(4.42) |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
23 |
33 |
|
|
|
|
|
|
n3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
который является сходящимся как обобщенный гармонический с 3. При x 2 имеем |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
1 |
|
|
|
1 n 1 |
|
, который абсолютно сходится, т.к. сходится ряд (4.42). Следова- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
n3 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
23 |
33 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
тельно, областью сходимости является отрезок 1;3 .
Если рассмотреть произвольный степенной ряд в общем случае, когда lim an 1 и
n an
lim n an , быть может, и не существуют, т.е. признаки Даламбера и Коши неприменимы к ряду n
(4.34), нужны дополнительные исследования.
Основную роль в определении структуры области сходимости степенного ряда (4.34) в общем случае играет следующая сумма Абеля, которая приводится без доказательства.
Лемма Абеля. 1) Если степенной ряд (4.34) сходится при некотором значении x x0 0, то он абсолютно сходится при любом значении x, для которого x x0 .
2) Если степенной ряд (4.34) расходится при некотором значении x x0, то он расхо-
дится при любом значении x, для которого на основании этой леммы можно доказать теорему: Теорема 2 (о структуре области сходимости степенного ряда). Если степенной ряд
(4.34) имеет как отличные от нуля точки сходимости, так и точки расходимости, то существует такое число R 0, что ряд (4.34) абсолютно сходится при всех x из интервала R;R , т.е. для которых x R, и расходится при всех x, для которых x R.
Сформулируем основные свойства степенных рядов.
145
Свойство 1. Сумма степенного ряда (34.4) является непрерывной функцией в области
его сходимости. |
f x , т.е. |
|
|
|
|
|
|
|
Свойство 2. Если ряд (4.34) сходится к функции |
|
|
|
|
|
|
||
f x a |
|
a x a x2 |
a |
n |
xn |
, |
(4.43) |
|
0 |
1 |
2 |
|
|
|
|
||
то для любого отрезка a;b , содержащегося в интервале сходимости ряда (34.4), имеет место равенство
b b b b b
f x dx a0 dx a1xdx a2x2 dx anxn dx ..(4.44)
a |
a |
a |
a |
a |
Другими словами, степенной ряд можно почленно интегрировать по любому отрезку, содержащемуся в области сходимости.
Интегрирование степенных рядов можно использовать для получения разложения в
x
степенной ряд функций вида f x dx, если известно разложение (4.43) функции f x в сте-
0
пенной ряд. Для этого достаточно интегрировать на отрезке 0;x для любого x из области сходимости ряда (4.43) данный степенной ряд:
x |
f x dx |
x |
|
|
|
x |
|
x |
|
|
x2 dx |
|
|
a |
0 |
dx |
|
a xdx |
|
a |
2 |
||
|
|
|
1 |
|
|
||||||
0 |
|
0 |
|
|
|
0 |
|
0 |
|
|
|
x |
a x2 |
|
a |
2 |
x3 |
|
a |
n |
xn 1 |
|
|
||
anxn dx a0x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(4.45) |
||
2 |
|
3 |
|
|
n 1 |
||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Полученный ряд (4.45) имеет тот же интервал сходимости, что и (4.43). |
|||||||||||||
Пример 8. Рассмотрим ряд |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 |
x4 x6 x8 1 nx2n ,(4.46) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 |
|
||||
областью сходимости которого является промежуток 1;1 . Интегрируя ряд (4.46) на отрезке
0;x , |
x 1;1 , получаем |
|
|
|
|
|
|
|
x |
dx |
|
x |
x |
x |
x |
|
|
|
dx x2 dx x4 dx 1 n x2n dx , |
||||
|
1 x |
2 |
|||||
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
||
или |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
x5 |
|
|
|
1 n x2n 1 |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
arctgx x |
|
|
|
(4.47) |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
5 |
|
|
|
2n 1 |
|
|
|
|||
|
Таким образом получим разложение функции в степенной ряд в промежутке 1;1 . От- |
|||||||||||||||||||||
сюда, например, при x 2 получаем |
|
|
|
1 n 22n 1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
arctg2 2 |
23 |
|
|
25 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
3 |
5 |
|
|
2n 1 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
Свойство 3. Если ряд (4.44) сходится к функции f x , т.е. имеет место равенство (4.43), |
|||||||||||||||||||||
то ряд |
|
x 3a x2 |
|
|
xn 1 , составленный из производных членов ряда (4.44), имеет |
|||||||||||||||||
a |
2a |
2 |
na |
n |
||||||||||||||||||
1 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f x , т.е. |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
тот же радиус сходимости и сходится к производной f x функции |
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
a1 |
2a2x 3a3x |
2 |
nanx |
n 1 |
|
(4.48) |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
f x |
|
|
||||||||||||||
146
Другими словами, степенной ряд можно почленно дифференцировать в любой внутренней точке из области его сходимости.
Пример 9. Дифференцируя почленно равенство (4.46), получим
|
|
|
2x |
|
2x 4x3 |
6x5 |
1 n2nx2n 1 , |
|
|
|
|||||
или |
1 x2 2 |
|
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
1 2x 4x3 |
6x5 |
1 n 1nx2n 2 |
||
|
1 x |
2 2 |
|||||
|
|
|
|
|
|||
Задачи для контрольных заданий
Исследовать сходимость следующих степенных рядов. Найти их области сходимости.
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
6.01 |
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
6.02 |
x |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.03 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
n 2 |
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
2 |
|
|
|
n |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
n2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
6.04 |
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
6.05 |
|
x |
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
6.06 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
n |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
n3 8 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
6.07 |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
6.08 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
6.09 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 5 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
n 2n |
|
|
|
|
n 1 3 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
6.10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
6.11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
6.12 |
x |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
4 |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
n |
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 n3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
xn |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
6.13 |
nx |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.14 n 1 x 2 |
;6.15 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n2 9 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
6.16 |
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
6.17 |
x |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.18 |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
n |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
n5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
3 |
|
|
|
|
n 1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
n |
|
||||||||||||||||||||||||
6.19 |
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
6.21 |
n2 |
; |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
n! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 2n |
|
|
|
|
|
|
n2 1 |
|
n 1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
n |
|
x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
6.22 |
|
nx |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.23 |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
6.24 |
|
|
xn ; |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n 1 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
n 1 x |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
6.25 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
§5. Ряд Тейлора |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Коэффициенты Тейлора. Ряд Тейлора |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Предположим, что функция раскладывается в степенной ряд в интервале R;R : |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
f x a |
0 |
a x x |
0 |
a |
2 |
x x |
0 |
2 |
a |
n |
x x |
n (4.49) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
147
Найдем коэффициенты ряда (4.49).,выразив их через значения функции f x и ее про-
изводных в точке x0 . Для этого, полагая в (4.49) x x0 , получим
|
|
|
|
f x0 a0 . |
(4.50) |
|
По теореме о дифференцируемости степенных рядов из (4.49) находим |
|
|||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
f x a1 2a2 x x0 3a3 x x0 |
|
|
|
|||
|
|
|
|
nan(x x0)n 1 (4.51) |
||
Полагая в (4.51) |
x x0, получим |
|
|
f x0 a1. |
(4.52) |
|
Дифференцируя обе части (4.51), находим |
||||||
|
|
|||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
x x0 |
|
|
||
f x 2 1a2 3 2a3 x x0 4 3a4 |
|
|||||
|
x x0, получим |
|
|
n n 1 an x x0 n 2 |
(4.53) |
|
Полагая в (4.53) |
|
|
f x0 2 1a2 . |
(4.54) |
||
|
|
|
|
|||
Продолжая дифференцировать полученный ряд и подставляя x x0, будем иметь
или
где полагаем
f x0 3 2 1a3, f IV x0 4 3 2 1a4, |
, |
f n x0 n n 1 n 2 3 2 1an, |
, |
f n x0 n!an , n 0, 1, 2, ,
f 0 x0 f x0 . Из полученных формул и определим коэффициенты ряда (4.49):
a |
0 |
f x |
0 |
, a |
|
f x0 |
, a |
2 |
|
f x0 |
|
|
, ,a |
n |
|
f n x0 |
. (4.55) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
1! |
|
|
|
|
|
2! |
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f n x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
Определение 1. Числа |
|
|
|
, n 0, 1, 2, называются коэффициентами Тейлора |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
n! |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
f x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
функции |
в точке x0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Подставим значения an из (4.55) в (4.49), получим |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
f x f x0 |
f x0 |
x x0 |
f x0 |
x x0 2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2! |
|
|
|
|
|
|
|
|
n x |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f |
0 |
|
x x0 n (4.56) |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определение 2. Ряд |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
f x |
f x0 |
x x |
0 |
|
|
f x0 |
x x |
0 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
0 |
1! |
|
|
|
|
|
|
2! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n x |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f |
0 |
|
|
n |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x x0 (4.57) |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f x в точке x0 . |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
называется рядом Тейлора функции |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
Из приведенных выше рассуждений следует.
148
Теорема 1. Если функция f x разлагается в степенной ряд (4.49), то это разложение
единственно и совпадает с разложением функции f x в ряд Тейлора функции в точке x0 |
0. |
||||||
Если в (4.57) полагать x0 0, то получим ряд Маклорена для функции f x |
|
||||||
f x f 0 |
f 0 |
x |
f 0 |
x2 |
f n 0 |
xn , |
(4.58) |
|
2! |
|
|||||
1! |
|
|
n! |
|
|||
который является частным случаем ряда Тейлора.
Из приведенных выше рассуждений следует, что если функция f x имеет в точке x0
производные любого порядка, то для нее можно составить ряд Тейлора или (при x0 0) ряд Маклорена (4.58).
Определение 3. Функция f x называется порождающей для соответствующего ряда.
149
2. Многочлены Тейлора. Формула Тейлора
Определение 4. Частичные суммы Sn x ряда Тейлора (4.56) обозначаются через Tn x
и называются многочленами Тейлора функции f x в точке x0 :
Тогда ряд Тейлора функции f x можно представить в виде |
|
||||||
f x f x0 |
f x0 |
x x0 |
f n x0 |
x x0 n |
|
||
|
|
|
|||||
1! |
|
|
n! |
rn x Tn x rn x , (4.59) |
|||
где rn x остаток ряда. |
|
|
|
||||
f x имеет в точке x0 |
производные до n го порядка |
||||||
Таким образом, если функция |
|||||||
включительно, то для нее можно составить многочлен Тейлора степени n. Хотя в ряд Тейлора эта функция может и не разлагаться. Для таких функций можно записать равенство
f x f x0 |
f x0 |
x x0 |
f n x0 |
x x0 n |
|
|
|
|
|
||||
1! |
|
n! |
Rn x , (4.60) |
|||
где Rn x разность между |
f x и Tn x , т.е. |
|||||
|
||||||
|
|
|
Rn x f x Tn x . |
(4.61) |
||
Определение 5. Формула (4.60) называется формулой Тейлора, а Rn x называется ос- |
||||||
таточным членом формулы Тейлора. |
|
|||||
Рассматриваются различные выражения для остаточного члена Rn x |
формулы Тейло- |
|||||
ра. Мы остановимся, без доказательства, на одном из них, известным под названием “оста-
точный член формулы Тейлора в форме Лагранжа”. Если функция |
f x |
имеет в некоторой |
||||
окрестности точки x0 все производные до n 1 го порядка включительно,то для |
||||||
любого из x этой окрестности имеет место |
n 1 t |
|
|
|
||
Rn x |
f |
x x0 |
n 1, |
(4.62) |
||
|
n 1 ! |
|
||||
|
|
|
|
|
||
где t некоторая промежуточная точка между x0 и x. Тогда с учетом (4.62) формула Тейлора
(4.60) примет вид |
|
|
f x0 |
|
|
|
|
f x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
f x f x0 |
|
x x0 |
|
x x0 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
1! |
|
|
|
2! |
|
|
|
|
f n x |
|
|
|
|
|
|
n 1 t |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
x x0 |
n |
f |
x x0 |
n 1. (4.63) |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
|
|
n 1 ! |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Если x0 0, то получим частный случай формулы Тейлора, формулу Маклорена: |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
f |
n |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
f x f 0 |
|
f 0 |
x |
f 0 |
x2 |
|
|
xn |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
1! |
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
|
|
|
|
f n 1 0 |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
n 1 |
. (4.64) |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n 1 ! |
|
||||||
Пример 1. Написать формулу Маклорена для функции f x x2ex с остаточными членом в форме Лагранжа для n 4.
Решение. При n 4 из (4.64) имеем
150
